چرایی تغییر در سیاست تحریم نفتی آمریکا در قبال ایران

دکتر صلاح‌الدین هرسنی* - اگر چه گفته شده است که استراتژی جدید واشنگتن در تحریم نفتی ایران در ارتباط با جلوگیری از افزایش قیمت بنزین و همچنین تمهیدی شرایطی برای پیروزی مجدد جمهوریخواهان در انتخابات میان‌دوره‌ای آمریکاست، اما قراین نشان می‌دهند که تغییر در سیاست تحریم نفتی آمریکا در قبال ایران دلایل دیگری دارد. اولین دلیل در ارتباط با ناتوانی و شکست برنامه‌های آمریکا بابت به صفر رساندن فروش نفت ایران است. در حقیقت آمریکا با توجه به نیاز کشورهای سنتی خریدار نفت ایران قادر نیست سیاست‌های تنبیهی را در قبال خریداران سنتی نفت ایران اعمال کند. دلیل دوم تغییر در سیاست تحریم نفتی آمریکا در ارتباط با بی‌ثباتی قیمت نفت است. آنگونه که پیداست نرخ قیمت نفت در بازار جهانی تابعی از معادلات و بحران‌های منطقه‌ای است. این معادلات و بحران‌ها به مثابه شوکی در تعیین قیمت نفت هستند. در این ارتباط تزاید مناقشه در روابط تهران- واشنگتن می‌تواند در حکم شوکی باشد که موجب افزایش قیمت نفت شود. آمریکا می‌داند که اگر تغییری در سیاست‌های تحریمی خود در قبال ایران به عمل نیاورد، از سوی بسیاری از کشور‌های خریدار نفت عامل اصلی افزایش قیمت در جهان قلمداد می‌شود. به این ترتیب علت اصلی تغییر در سیاست‌های تحریم نفتی آمریکا در قبال ایران را باید در همین عامل جست‌وجو کرد. دلیل سوم تغییر در سیاست‌های تحریم نفتی آمریکا متوجه نوعی واکنش‌سنجی از سوی ایران نیز است، به این معنی که آمریکا می‌خواهد بداند که آیا این استراتژی انگیزه را در تهران برای ورود به یک مذاکره فراهم می‌کند یا نه؟ قراین نشان می‌دهد که این عامل نقش کلیدی‌تری را در ‌سیاست‌های جدید تحریم نفتی آمریکا بازی می‌کند. بدیهی است در صورت واکنش ایجابی تهران در قبال این استراتژی شرایط می‌تواند به نفع ایران تغییر یابد. نتیجه بدیهی این واکنش تهران تعدیل در سیاست‌های تحریم‌ واشنگتن در قبال تهران خواهد بود.
*مدرس علوم سیاسی
و روابط بین‌الملل‌
S.Harsani.k@gmail.com