ترامپ و بومرنگ جنرال موتورز

اعلام خبر تعطیلی برخی از کارخانجات جنرال موتورز در آمریکا و کانادا و بیکاری چند هزار کارگر این شرکت بزرگ خودروسازی، دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا را به خشم آورد. بعد از چین، کره جنوبی، کانادا، مکزیک و کشورهای اتحادیه اروپا، ترامپ این بار بزرگ ترین کارخانه خودروسازی آمریکا را به جنگ مالی تهدید کرد.
رئیس جمهوری آمریکا در توئیتی خشمگینانه نوشت :
« ازشنیدن خبر بسته شدن کارخانه های جنرال موتورز در اوهایو، میشیگان و مریلند بسیار ناامید شدم. این درحالی است که قرار نیست این شرکت هیچ یک از کارخانه های خود را در مکزیک و چین تعطیل کند. آمریکا جنرال موتورز را نجات داد و این تشکری است که ما در قبالش دریافت کردیم! ما حالا حذف همه یارانه های جنرال موتورز را از جمله یارانه های مربوط به خودروهای برقی بررسی خواهیم کرد. جنرال موتورز سال ها پیش زمانی که در چین و مکزیک کارخانه احداث کرد به این کشورها امید بست و من فکر نمی کنم از این قمار جوابی بگیرد. من این جا هستم که از کارگران آمریکایی حمایت کنم!»
این تهدیدات پس از آن بیان شد که مقامات جنرال موتورز اعلام کردند طرح صرفه جویی مالی و تمرکز بر خودروهای برقی و خودکار، به تعدیل نیروی 14 هزار کارگر این شرکت در آمریکا، کانادا و مکزیک خواهد انجامید. البته برخی از این کارگران به خطوط تولید کامیون و خودروهای شاسی بلند منتقل خواهند شد، اما با این حال، حداقل شش هزار فرصت شغلی از بین خواهد رفت. مدیران ارشد جنرال موتورز امیدوار هستند با اجرای این طرح، تا پایان سال آینده، شش میلیارد دلار شامل 4.5 میلیارد دلار در هزینه های جاری و 1.5 میلیارد دلار در هزینه های سرمایه ای، صرفه جویی کنند.


در چند سال اخیر فروش محصولات جنرال موتورز آمریکا و چین ؛ دو بازار اول و دوم فروش محصولات این کارخانه رو به کاهش بوده است. این در حالی است که اعمال تعرفه های جدید بر واردات فولاد و آلومینیم، هزینه تولید را برای صنایع خودروسازی آمریکا افزایش داده است. ترامپ با هدف حمایت از کارگران صنایع فلزی آمریکا بر واردات فولاد 25 درصد و بر واردات آلومینیم 10 درصد تعرفه وضع کرده است. از آن جا که بیش از نیمی از نیاز آمریکا به این دو کالای راهبردی از خارج تامین می شود، افزایش تعرفه ها مصرف کنندگان فولاد و آلومینیم از جمله تولید کنندگان خودرو را تحت فشار قرار داده است. از این رو به نظر می رسد جنرال موتورز نخستین غول صنعتی آمریکاست که از جنگ تعرفه ای دونالد ترامپ لطمه می بیند. این در حالی است که اقدامات تلافی جویانه شرکای تجاری آمریکا درجنگ تعرفه ای، چشم انداز حفظ بازارهای صادراتی را برای این غول خودرو ساز نیز در ابهام فرو برده است. به عنوان مثال گفته شده است که کارخانجات خودرو سازی آمریکا در ماه گذشته به دلیل اعمال تعرفه های تلافی جویانه از سوی دولت چین، کمتر از 300 دستگاه خودرو در پرجمعیت ترین کشور جهان فروخته اند. این وضعیت سبب شده است تا در نهایت، مدیران ارشد جنرال موتورز صرفه جویی مالی، تعطیلی برخی از مراکز تولیدی و تعدیل نیروی انسانی را در پیش گیرند تا به سرنوشت تلخ اواخر دهه گذشته دچار نشوند.
با این حال، این تصمیم اقتصادی جنرال موتورز، خشم فردی را برانگیخته که جنگ تعرفه ای را با شرکای تجاری آمریکا به راه انداخته است. از دست رفتن چند هزار فرصت شغلی در آمریکا، به ویژه در ایالت های خودروساز همچون اوهایو و میشیگان، ضربه بزرگی به امید ترامپ برای کسب مجدد مقام ریاست جمهوری در سال 2020 وارد می کند. درحقیقت ترامپ با کسب آرای کارگران یقه آبی بیکار شده در ایالت های موسوم به ایالت های زنگ زده – توصیفی از کارخانجات صنعتی تعطیل شده و مخروبه – در سال 2016 بر رقیب دموکرات پیروز شد و به کاخ سفید راه یافت؛ آن هم در شرایطی که این ایالت ها برای سالیان طولانی دژ دموکرات ها قلمداد می شدند. اما وعده های جذاب و شورانگیز ترامپ مبنی بر ایجاد فرصت های شغلی جدید، دفاع از حقوق کارگران و بازگرداندن شکوه و رونق به ایالت های زنگ زده، سرنوشت انتخابات 2016 را تغییر داد، اما اگر امید کارگران صنعتی در ایالت های زنگ زده پیرامون دریاچه های بزرگ، ترامپ را در سال 2016 بر کرسی ریاست جمهوری نشاند، چه بسا، ناامیدی آنان در نهایت به سقوط ترامپ از این کرسی در سال 2020 منجر شود. از این رو، رئیس جمهوری آمریکا قصد دارد با توسل به ابزار تهدید قطع یارانه های دولتی، مدیران جنرال موتورز را از حذف چند هزار فرصت شغلی باز دارد و امید را به دل کارگران یقه آبی بازگرداند.
جنرال موتورز اولین  نبود و آخرین مورد  هم نخواهد بود. پیش تر  شرکت موتورسیکلت سازی آمریکایی معروف «هارلی دیویدسون» نیز  اعلام کرده بود که ، برای فرار از تاثیرات هزینه زای  تعرفه های گمرکی اتحادیه اروپا که در واکنش به افزایش تعرفه ها در آمریکا وضع شده، بخش زیادی از فعالیت هایش را از «کانزاس سیتی» به «تایلند» منتقل می کند.جنگ تعرفه ای یک پیامد ناخوشاینددیگر نیز برای مصرف کنندگان آمریکایی خواهد داشت. این تعرفه ها باعث افزایش قیمت کالای وارداتی یا حتی برخی کالاهای ساخته شده خواهد شد که این افزایش تورم به مذاق جامعه مصرفی آمریکا خوش نخواهد آمد. به نظر می رسد اندک اندک تاثیرات هیجانی و  زودگذر تصمیمات اقتصادی  ترامپ فروکش ک رده و پیامدهای عینی این رفتار های تقابلی اقتصادی که بسیاری از اقتصاددانان اثرات مخرب  آن بر اقتصاد آمریکا  را پیش بینی کرده بودند  همچون  بومرنگی به سوی ترامپ بازگشته است  .
بسیار دشوار خواهد بود که  ترامپ بتواند همزمان در دو جبهه، یکی در جبهه جنگ جهانی تعرفه ای و دیگری در جبهه حفظ مشاغل ملی وابسته به صادرات و واردات به پیروزی دست یابد. شکست در هر یک از این دو جبهه می تواند به از دست رفتن کاخ سفید بینجامد.