بهداشت روانی و پيشگیری از اعتیاد

همواره شاهد آن هستیم که در سرا سر جهان، اعتیاد گریبانگیر افراد جوامع شده و آسیب‌های فردی و اجتماعی به این افراد وارد شده است و بیشتر قشر آسیب پذیر را نشانه گرفته که نوجوانان و جوانان قربانی آن می‌شوند.
حساس‌ترین دوره زمانی که به رشد و شکوفایی این جوانان می‌توان اختصاص داد، با قربانی شدن در دام اعتیاد، سلامت جامعه را به خطر خواهد انداخت. برای اینکه جامعه‌ای سالم و به‌دور از اعتیاد داشته باشیم باید برنامه‌هایی در جهت پیشگیری از آسیب اعتیاد داشته باشیم زیرا پیشگیری به مراتب بهتر از درمان خواهد بود. منظور از پیشگیری، شناسایی مخدرات سنتی و صنعتی هم به جوانان و هم به خانواده هاست که آن‌ها مخدرات را شناخته و با آسیب‌ها و خطراتی که جامعه را تهدید می‌کند آشنا شوند. باید گفت شناسايی مخدرات سنتی و به خصوص صنعتی که در اشکال مختلف در جامعه جوانان را هدف قرار داده، می‌تواند به صورت‌های مختلفی انجام شود. یکی از بهترین راهکارها آشنایی مخدرات در مدارس به دانش آموزان و خانواده های آن‌هاستکه می توانند نحوه صحیح برخورد با اعتیاد را آموزش ببینند.
رسانه ها کمک شایانی درزمينه پیشگری از اعتیاد را انجام داده اند اما باید تلاش بیشتری در این موارد انجام شود مانند فیلم‌ها و کلیپ‌های آموزنده و برنامه‌های مستند معمولا می‌تواند به صورت اهرم کمک در جهت پیشگیری از آسیب اعتیاد باشد.
روزنامه‌ها مجلات نیز به بحث پیشگیری از آسیب اعتیاد پرداخته و سبب شناسی یا علت اینکه جوانان به سمت اعتیاد گرایش پیدا می‌کنند را توضیح داده که می‌تواند این سبب شناسی‌ها ما را به سمت کمک به جوانان و پرداختن به مشکلات آن‌ها در جهت پیشگیری از آسیب کمک کنند، زیرا خیلی از جوانان از طریق دوستان ناباب، حس کنجکاوی ، وجود مشکلات شخصی یا عدم درک خانواده ، خوشگذارنی، فراموش کردن سختی از آن‌ها و حتی سردرگمی در هویت خود هستند که به دام اعتیاد دچار می‌شوند که خانواده و روانشناسان می‌توانند در جهت کمک به آن‌ها قدم‌های مثبتی بردارند.


پس می‌توان گفت در بین اقشار جامعه بیشترین آسیب را جوانان دیده و با پیشگیری از اعتیاد می‌توانیم سپری در مقابل این‌گونه آسیب‌ها باشیم و با یاد دادن مهارت‌هایی مانند مهارت نه گفتن ، اعتماد به‌نفس، تفکر منطقی باعث شویم جوانان به سمت اعتیاد نروند یا اگر خانواده‌ای درگیر این آسیب شده با فراگیری آموزش‌ها پل نجاتی برای این فرد در خانواده باشند، زیرا مصرف مخدرات در نوجوانی می‌تواند رفتارهای ضد اجتماعی را در بزرگسالی برای فرد آورده که در این‌صورت جامعه را مورد تهدید قرار می دهد.
وقتی  اقدامات لازم در جهت پیشگیری از اعتیاد را انجام دهیم، در واقع توانسته‌ایم با مشکلات اعتیاد را پیش از آنکه باعث صدمه و آسیب در اجتماع شود مقابله کرده و راهکارهای سالم را در جهت شکوفایی افراد ترویج دهیم و جامعه را از تنش‌ها به سمت آرامش و رضایت از زندگی پیش ببریم. یکی دیگر از اقدامات پیشگیرانه که بسیار حايز  اهمیت است، جلوگیری از ورد مواد مخدر به داخل کشور است که تلاش‌هایی هم در عرصه بین‌المللی و همچنین ستاد مبارزه با مواد مخدر در داخل کشور در این زمینه انجام شده است که وقتی مانع از ورود مواد مخدر به داخل کشور شود طبیعتا جامعه به صورت سریع‌تری به سمت سلامت پیش خواهد رفت.
نکته دیگری که باید به آن به صورت موثر پرداخته شود، برای پیشگیری از اعتیاد از بین بردن باورهای غلط افراد به خصوص جوانان نسبت به مخدرات بوده که تصورشان این است که استفاده از شیشه و گل نمی‌تواند باعث اعتیاد در آن‌ها شود که این یک تصور اشتباه است؛ زیرا با یک بار مصرف نیز به دام اعتیاد خواهند افتاد و آسیب‌های این نوع محرک‌ها و تاثیرشان بر روی مغز به خصوص مخچه می‌تواند تبعات جبران‌ناپدیری را برای آن‌ها داشته باشد و حتی بعد از یک‌بار مصرف فرد دچار وسوسه شده و به سمت مصرف دوباره آن خواهد رفت. تصورات غلط به صورت‌های مختلف در بین اقشار جامعه وجود دارد؛ یکی دیگر از این تصورات آن است که افراد بیان می‌کنند باید یک بار حداقل هر چیز را در زندگی تجربه کرد، این می‌تواند خیلی خطرناک و حتی منجر به مرگ فرد شود . امکان دارد با یک بار تزریق و استفاده از یک سرنگ آلوده به ویروس HIV یا هپاتیت دچار شویم، احتمال دارد با یک بار مواد توهم‌زا یا الکل و بعد رانندگی در این حالت منجر به تصادف وحشتناک شده که هم جان خود فرد و هم افراد دیگر را به خطر بیندازیم ، پس می‌توان گفت تجربه بعضی از موارد در زندگی به قیمت جان افراد تمام شود.