رشد ۲۵ درصدی خط فقر در سال ۹۷

مرکز پژوهش‌های مجلس که در هفته گذشته اقدام به محاسبه خط فقر مطلق سال ۹۵ کرده بود، این بار خط فقر مطلق سال ۹۶ و همچنین شش‌ماهه نخست سال ۹۷ را برآورد کرده است. بازوی پژوهشی مجلس در گزارش خود در محاسبه خط فقر استان‌های مختلف را به چهار خوشه شهری و پنج خوشه روستایی تقسیم کرده و سپس برای هر خوشه خط فقر مطلق را اعلام کرده است. پیش‌تر بازوی پژوهشی مجلس برای محاسبه خط فقر سال ۹۵، از روش «حداقل نیازهای اساسی» استفاده کرده بود. این در حالی است که برای محاسبه خط فقر مطلق در سال ۹۶ و همچنین‌شش ماهه سال ۹۷ از شاخص‌های قیمت استانی به تفکیک ریز اقلام در گروه‌های هزینه‌ای استفاده کرده است. بازوی پژوهشی مجلس در توضیح بیشتر روایت می‌کند که برای محاسبه خط فقر در سال ۹۶، ابتدا هزینه هر کدام از اقلام موجود در خط فقر (خوراکی، پوشاکی، مسکن و...) برآورد شده است. سپس هزینه هر کدام از اقلام مذکور در رشد قیمت آنها نسبت به سال (سال ۹۶ نسبت به ۹۵) قبل به تفکیک هر استان ضرب شده و بدین ترتیب برآورد هزینه برای سال ۹۶ محاسبه شده است. گزارش مذکور همچنین در مورد چگونگی محاسبه خط فقر شش‌ماهه نخست سال ۹۷ روایت می‌کند که این کار از طریق ضرب هزینه اقلام خط فقر (خوراکی، پوشاکی، مسکن و...) در رشد قیمت آنها نسبت به بهار و تابستان سال ۹۵، محاسبه شده است. اما همان طور که گفته شد گزارش فوق بر اساس بردار قیمتی، مناطق شهری را به چهار خوشه و مناطق روستایی کشور را به پنج خوشه تقسیم کرده است. بر اساس نتایج این پژوهش، در خوشه‌های شهری شهرستان تهران به تنهایی در یک خوشه قرار گرفته و خط فقر سرانه (برای هر نفر) برای این خوشه در بهار ۹۷ معادل ۹۰۷ هزار تومان بوده است. همچنین خط فقر خانواده چهار نفره نیز معادل دو میلیون و ۴۵۰ هزار تومان است. این رقم برای تابستان ۹۷ به ترتیب برابر یک میلیون و ۱۰ هزار تومان و دو میلیون و ۷۲۸ هزار تومان است. تجارت‎نیوز نوشت؛گزارش فوق به این موضوع اشاره کرده که مقدار خط فقر مطلق در تابستان ۹۷ نسبت به بهار ۹۷ جهش بسیار قابل توجهی داشته است. به نحوی که خط فقر تهران تنها در تابستان ۱۳۹۷ نسبت به بهار ۱۳۹۷، در حدود ۳۰۰ هزار تومان برای یک خانوار چهار نفره افزایش داشته که این موضوع می‌تواند نشان‌دهنده قرار گرفتن افراد بیشتری در زیر خط فقر در سال ۱۳۹۷ نسبت به سال‌های قبل باشد. این گزارش ادامه می‌دهد: با توجه به اینکه فقرا، نسبت به سایر افراد جامعه، سهم بیشتری از هزینه‌های خود را به گروه خوراکی تخصیص می‌دهند، پیش‌بینی می‌شود با توجه به رشد قابل‌توجه شاخص قیمت برخی گروه‌ها (نظیر گروه خوراکی) در سال ۱۳۹۷ نسبت به سال‌های گذشته، خط فقر نیز در ادامه سال ۱۳۹۷ با مقدار رشد بیشتری روبه‌رو باشد. اما هسته پژوهشی مجلس در مورد خط فقر سایر خوشه‌های استانی در تابستان ۹۷ روایت می‌کند که هشت شهرستان‌ بزرگ کشور بعد از شهرستان تهران (با اختلاف قابل توجه ۹۰۰ هزار تومانی)، دارای بیشترین مقدار خط فقر یعنی به میزان یک میلیون ۸۱۰ هزار تومان برای یک خانواده چهار نفره بوده‌اند. خط فقر سرانه برای این هشت شهرستان بزرگ (خوشه سوم) معادل ۶۷۰ هزار تومان است. نکته جالب توجه آن است که خط فقر خانواده چهار نفره برای این شهرستان‌ها در تابستان ۹۷ نسبت به فصل بهار، ۲۰۰ هزار تومان افزایش داشته است. این شهرستان‌ها، شامل استان‌های کرمانشاه، البرز، قم، تهران، شهرستان مشهد، شهرستان کرمانشاه، شهرستان کرج و شهرستان شیراز هستند. خط فقر سرانه و خانواده چهار نفره برای استان‌های خوشه دوم به ترتیب معادل ۴۹۳ هزار تومان و یک میلیون و ۳۳۳ هزار تومان در تابستان ۹۷ بوده است. استان‌های اردبیل، خوزستان، خراسان رضوی، فارس، خراسان جنوبی، چهارمحال و‌ بختیاری و کهگیلویه و‌ بویراحمد جزو این خوشه هستند.
ادامه صفحه6