ضرورت های <اس پی وی>

مرتضی عزتی
عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس
در تمام کشورها صنایع کوچک و اس.ام.ای هایی نقش فعالانه‌ای در اقتصاد کشور دارند و می‌توانند یکی از اهرم‌های توسعه‌ای کشورشان باشند اما در ایران بیش از حد نیاز صنایع کوچک فعال شدند. فعالیت صنایع کوچک زمانی که وسیع می‌شود نمی‌تواند کمک‌کننده اقتصاد باشد و حتی در برخی از موارد سبب بروز معضل‌هایی می‌شود. در بیشتر نقاط دنیا، صنایع بزرگ محور توسعه هستند و صنایع کوچک از آثار انتشار آنها بهره‌مند می‌شوند.
یکی از دلایلی که باعث می‌شود تعداد قابل توجهی صنایع کوچک ورشکسته شوند، تعدد آنهاست. این حوزه بخش قابل توجهی از تسهیلات را از آن خود کرده است اما توانایی بازپرداخت را ندارد. طی سال‌های اخیر صنایع کوچک زیادی ورشکسته شدند ولی تعداد صنایع کوچک نسبت به حجم و مقیاس اقتصاد بیشتر است از این‌رو کشور بایستی به سمت رشد و توسعه بنگاه‌های بزرگ برود. با توجه به این توضیحات در جلسه‌ای که اقتصاددانان شب دوشنبه با رئیس کل بانک مرکزی داشتند موضوع صنایع کوچک و توسعه آنها به واسطه SPV) .SPV سیستم اروپایی جایگزین سوئیفت است که قرار بود پس از اینکه تحریم‌های امریکا در 13 آبان اجرایی شد، به تداوم مبادلات بانکی ایران کمک کند) مطرح شد.
در این جلسه برخی از اقتصاددانان با توسعه دوباره صنایع کوچک مخالف بودند و می‌گفتند، توسعه صنایع بزرگ در مقطع فعلی مهم‌تر است. با این اوصاف دولت و اتاق بازرگانی در حال پیگیری اجرا شدن SPV است و مذاکرات برای اجرایی شدن این مهم ادامه دارد. با اجرایی شدن SPV با کشورهایی که امکان مبادله کالا داریم می‌توان از تسهیلات آنها استفاده کرد. به‌نظر می‌رسد کشورهایی چون چین و هند در سرلیست باشند و معلوم نیست کشورهای اروپایی چه شرایطی خواهند داشت. اگر اروپایی‌ها هم به SPV بپیوندند می‌توان از سیستم مالی اروپایی هم در قالب سازوکارهای تعریف شده استفاده کرد. البته این امر موضوع جدیدی نیست و خیلی از کشورها در قالب‌های تعریف از سیستم مالی اروپا استفاده می‌کنند. ما اکنون مشکل مبادلات را داریم که بواسطه تحریم برای کشورمان ایجاد شده است. با فعال شدن SPV می‌توان تحریم‌ها را کم اثر کرد. البته در این روش هزینه مبادلات کالا افزایش پیدا می‌کند ولی می‌توان تولید را حفظ کرد. به هر ترتیب باید منتظر ماند و دید که طی هفته‌های آینده اروپایی‌ها به سمت تأیید و اجرایی شدن SPV می‌روند؟