روزنامه ایران
1397/09/27
مذاکرات منطقه‌ای؛ مرحله دشوار تثبیت دستاوردها
جعفر حق پناهاستاد دانشگاه
همایش صلح و ثبات در غرب آسیا در شرایطی به عنوان مقدمه کنفرانس امنیتی تهران با حضور مقام‌های سیاسی و دیپلماتیک و کارشناسان حوزه سیاست خارجی برگزار شد که جمهوری اسلامی ایران و کشورهای تأثیرگذار منطقه می‌کوشند در تحولات جاری کانون‌های بحرانی منطقه همچون یمن و سوریه به سمت و سوی تثبیت دستاوردهای خود گام بردارند. این در حالی است که در فضای نزدیک شدن به پایان جنگ نظامی در سوریه و آغاز گفت‌و‌گوهای یمنی – یمنی و شرایط پرآشوب منطقه غرب آسیا نمی‌توان از شکست یا پیروزی مطلق صحبت کرد. بی‌تردید جمهوری اسلامی در هر دو حوزه یمن و سوریه دستاوردهایی داشته است که این دستاوردها تثبیت شده نیستند. مرحله دشوار کار از همین جا آغاز میشود که گام برداشتن در امتداد یک فرآیند سیاسی و دیپلماتیک جهت تثبیت دستاوردهای میدانی با مقوله مشروعیت، مقبولیت و ایجاد اجماع درباره خواسته‌ها و مطالبات ایران و سایر بازیگران مرتبط، تقارن پیدا می‌کند. در اینجاست که گفت‌و‌گو و تلاش برای چانه زنی و به حداکثر رساندن منافع ایران در کنار در نظر گرفتن ملاحظات بازیگران دیگر موضوعیت پیدا می‌کند. بی‌تردید کسب دستاوردهای میدانی فارغ از هزینه‌های هنگفت مادی و معنوی نبوده است؛ اما پیشبرد سیاست جمهوری اسلامی در منطقه بویژه در سوریه و یمن بدون تثبیت کردن این دستاوردها که کار بسیار دشوار و خطیری است، امکان پذیر نخواهد بود.از این منظر نباید پیروزی در یک عرصه نبرد با پیروزی در جنگ اشتباه گرفته شود.
در چنین شرایطی نفس آغاز مذاکرات پیرامون موضوع یمن گام خوبی است که می‌تواند زمینه‌هایی را برای آغاز گفت‌و‌گو میان ایران با کشورهایی چون عربستان سعودی که در رابطه‌ای مبتنی بر خصومت قرار گرفته‌اند، فراهم سازد. این در حالی است که حتی با عربستان هم می‌توان وجوهی از گفت‌و‌گو را قائل شد. بویژه که آنچه برای عربستان موضوعیت دارد، مسأله یمن است، درحالی که برای ایران مسأله سوریه مهم‌تر هست. البته مذاکرات میان تهران و ریاض در خصوص موضوعات یاد شده می‌تواند به اشکال مختلف جریان یابد و لزوماً نباید انتظار داشت که رسمی و علنی برقرار شود. چه این گفت‌و‌گو اگر درباره منافع مشترک هم صورت نگیرد می‌تواند زمینه فهم واقعی طرفین از تهدیدات مشترک را فراهم کند و یا به توافقی پیرامون تعریف قواعد رقابت منتهی شود.
انتظار برای همگرایی بازیگران مؤثر منطقه‌ای جهت حل و فصل بحران‌های موجود در حالی است که منطقه خاورمیانه و مرزهای امنیتی آن با حضور بازیگران بین‌المللی تعریف میشود؛ منطقه نفوذپذیری که نمی‌توان انتظار داشت بازیگران فرامنطقه‌ای از نقش آفرینی در آن داوطلبانه کنار روند. از این منظر بایستی سازوکاری به شکل یک کنسرسیوم که کنشگران خارج از منطقه هم در آن نقش داشته باشند، طراحی شود و در آن قالب به ترتیباتی نوین و نه لزوماً یک نظم جدید، فکر کرد. از این حیث شاید بتوان گفت که کنفرانس‌هایی نظیر کنفرانس صلح و ثبات در غرب آسیا می‌تواند شروع خوبی باشد تا دیدگاه‌های ایران تبیین شود و در ادامه به اشکال مختلف در حوزه‌های دیپلماتیک پیشرفت پیدا کند.
سایر اخبار این روزنامه
وفات کریمه اهل بیت حضرت فاطمه معصومه(س) تسلیت باد
رئیس قوه قضائیه:حل مشکلات اقتصادی با برخورد صرفاً قضایی ممکن نیست
فرصت خیال‌پردازی را از بچه‌ها گرفته ایم
نهادهای صنفی و تعالی هنر
در برجام درست و عاقلانه عمل کردیم
هنوز درحال کشف مولانا هستیم
تلاش ایرباس برای معافیت از تحریم
حذف یارانه 3 دهک برای توسعه حمل و نقل عمومی
تعطیلی مدارس تأثیری در کاهش آلودگی هوا ندارد
برادران عرب ما را تحقیر نکنید
مذاکرات منطقه‌ای؛ مرحله دشوار تثبیت دستاوردها
کشف میادین جدید نفت و گاز در کشور
ارز پرچمدار افزایش قیمت کالاها نیست
سرمایه انسانی خارجی جذب کنیم
سلام ایران
