بررسی بدعهدی‌های آمریکا و خرید 950 تن کیک زرد

گروه سیاسی‌: هفتمین نشست کمیسیون مشترک برجام (برنامه جامع اقدام مشترک) با حضور نمایندگان ایران و اتحادیه اروپا روز گذشته در هتل کوبورگ وین در سطح معاونان وزیران امورخارجه ایران و 1+5 آغاز به کار کرد.  در این نشست عباس عراقچی معاون حقوقی و امور بین‌الملل وزیرامور خارجه و مجید تخت روانچی معاون اروپا و آمریکای وزیر امور خارجه و هلگا اشمید معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا حضور داشتند.
این نخستین نشست کمیسیون در زمان روی کار آمدن دولت جدید آمریکاست. نشست قبلی در روز 21 دی( 10 ژانویه 2017) ده روز پیش از پایان دوران ریاست جمهوری اوباما و به درخواست محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه برگزار شد تا به بدعهدی‌های آمریکا و تمدید قانون موسوم به ایسا بپردازد. یکی از موضوعاتی که به عنوان دستور کار این نشست مطرح شده بود، رسیدگی به درخواست خرید 950 تن کیک زرد از قزاقستان در یک دوره سه ساله است که موافقت همه کشورهای طرف کانال خرید در خصوص آن اخذ نشده است. گفته می‌شود انگلیس با این درخواست موافق نیست و قرار است در این نشست درباره آن مذاکره شود. هرچند که مخالفت با این درخواست، به معنای نقض برجام محسوب نمی‌شود. عراقچی که ریاست ستاد پیگیری اجرای برجام را نیز به عهده دارد، دو روز پیش گفت در جریان نشست کمیسیون مشترک ایران و کشورهای 1+5 «تمامی ‌موارد بدعهدی، تعلل و مقابله جویی دولت آمریکا نسبت به برجام را مطرح و پیگیری خواهد کرد».
هنوز تعداد روزهای ریاست جمهوری ترامپ به 100 نرسیده ، اما تاکنون ده‌ها بار به روش‌های مختلف علیه برجام سخن گفته است. هرچند که او از موضع تند انتخاباتی خود نسبت به توافق هسته‌ای با ایران کوتاه آمده و وزیر خارجه‌اش هم در گزارش 90 روزه به مجلس نمایندگان آمریکا، پایبندی ایران به اجرای برجام را تایید کرده است.  با این حال اظهارنظرهای متناقض وزیر خارجه و رییس جمهوری آمریکا که با سخنان تند نماینده تازه کار این کشور در سازمان ملل نیز همراه بوده، می‌تواند موارد نقض برجام به حساب آید. محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه، روز جمعه در توییتی به سخنان تند ترامپ که ایران را به نقض روح برجام متهم کرده بود، واکنش نشان داد و نوشت: خواهیم دید که آیا آمریکا آماده است به متن برجام پایبند باشد یا نه، چه برسد به روح آن! تاکنون که از هر دو سرپیچی کرده است. او در پاسخ به همتای آمریکایی‌اش «رکس تیلرسون» که از بازنگری برجام سخن گفته بود هم گفت: اتفاقا برجام نتیجه بازنگری اسلاف آقای تیلرسون در سیاست‌های سراپا اشتباه آمریکا در گذشته در مقابل ایران و منطقه بوده است.
رایزنی‌ها درباره خرید 950 تن کیک زرد ادامه دارد


سیدعباس عراقچی روز گذشته  پیش از برگزاری هفتمین نشست کمیسیون مشترک برجام در شهر وین اتریش اظهار داشت: تمامی ‌موارد بدعهدی، تعلل و مقابله‌جویی آمریکا را در این نشست مطرح خواهیم کرد، البته حرکت‌هایی که شاهد هستیم به اعتقاد ما بر خلاف مسیر برجام است. وی ادامه داد: صحبت‌هایی که توسط رئیس جمهوری و سایر مقامات رسمی‌آمریکا صورت می‌گیرد، درباره سیاست بازنگری، ارزیابی و مرور برجام و ایجاد فضای نااطمینانی و سرگردانی برای دنیا، خلاف برجام و متن و روح آن است. رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام(برنامه جامع اقدام مشترک) درباره مخالفت انگلیس با درخواست خرید 950 تن کیک زرد توسط ایران از قزاقستان اظهار داشت: مذاکرات در این زمینه هنوز به سرانجام نرسیده و جریان دارد. عراقچی با بیان اینکه سوالاتی وجود دارد که آیا این میزان کیک زرد نیاز فعلی ایران هست یا خیر، تصریح کرد: قدر مسلم دسترسی به این میزان کیک زرد بیشتر نیازهای سال‌های آینده ما خواهد بود.  معاون وزیر امورخارجه با بیان اینکه در حال کار روی آن هستیم، اظهار داشت: رایزنی‌ها در این زمینه ادامه دارد، برخی‌ها از کشورها موافق و برخی‌ها مخالفند.
همکاری روان و خوبی بین ایران و آژانس انرژی اتمی‌ وجود دارد
معاون وزیر امور خارجه همچنین درباره دیدار روز دوشنبه خود با یوکیا آمانو مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ‌وظیفه‌اش را رفع موانع و مشکلاتی دانست که ممکن است بر سر راه اجرای برجام(برنامه جامع اقدام مشترک) پیش بیاید و ملاقاتش را با آمانو بسیار خوب توصیف کرد. وی افزود: گزارش‌های مکرر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی‌مورد تایید واقع شده که ایران برجام را به دقت اجرا کرده و همواره به تعهداتش پایبند بوده است. عراقچی با تاکید بر اینکه در مورد طرف مقابل به طور کامل این موضوع صادق نیست، گفت: در این ملاقات آخرین وضعیت تاسیسات هسته‌ای ایران، بحث اراک، فردو، نطنز، نحوه بازرسی‌ها و نظارت آژانس را مرور کردیم.
هفتمین کمیسیون مشترک برجام در حالی برگزار می‌شود که رئیس‌جمهور جدید آمریکا درباره چگونگی مواجهه با برجام، سیاست «ابهام» و «تاخیر» را در پیش گرفته است. از یک سو وزیر خارجه آمریکا پایبندی ایران به برجام را در گزارشی به کنگره اعلام می‌کند اما بر‌اساس دستور ترامپ نهادهای مذکور جهت بررسی برجام همچنان ۹۰ روز فرصت دارند تا در این رابطه به ترامپ گزارش دهند. این در حالی است که در کمتر از یک ماه دیگر دولت یا وزارت خارجه آمریکا باید در مورد تمدید لغو یا تعلیق تحریم‌های آمریکا علیه ایران تصمیم بگیرد. در همین حال ترامپ، معاونش و وزیران خارجه و دفاع وی اظهارات و موضع‌گیری‌هایی اخیرا در رد یا ایراد به برجام داشته‌اند. آن چه در این چارچوب موجب نگرانی هیات مذاکره‌کننده ایران است، تلاش دولت ترامپ برای متاثر ساختن برجام از موضوعات مورد ادعای آنها در بحث حمایت ایران از گروه‌های مقاومت و کشورهای مستقل منطقه‌ای است. رکس تیلرسون، وزیر خارجه آمریکا در نامه‌ای که اخیرا به کنگره در پایان ۹۰ روز مهلت وزارت خارجه آمریکا برای ارائه گزارش به کنگره درباره اجرای برجام داشته است، ضمن تایید پایبندی ایران به تعهدات برجامی‌اش بر ادعای خود مبنی بر حمایت ایران از تروریسم نیز تاکید کرده است؛ در حالی که ارتباط این دو مساله خلاف برجام و در دولت قبلی نیز مسبوق به سابقه نبوده است. این رویکرد دولت جدید آمریکا نشان می‌دهد آنها سعی در دنبال کردن شیوه‌هایی دارند که به هر شکل ممکن برجام را منفعل ساخته و اگر نتوانند به طور مستقیم به برجام ضربه بزنند، به طور غیر‌مستقیم و با بهانه‌هایی مثل تروریسم و حقوق بشر عرصه را بر اجرای برجام از سوی ایران تنگ ‌کنند. براساس اطلاع خبرنگار ایسنا، یکی از مهمترین محورهای مورد بحث در هفتمین کمیسیون مشترک برجام اعتراض ایران به رویکرد جدید آمریکا در پیوند دو مسئله برجام و موضوعات دیگر از جمله تروریسم و حقوق بشر است. وزیر خارجه ایران در واکنش به اظهارات و مواضع اخیر دولت آمریکا در توئیت‌های متعدد مواضع آنها را رد و تاکید کرده است که آمریکا باید به متن برجام پایبند باشد. ظریف گفته است: آن چه امروز و بیش از هر زمان دولتمردان آمریکایی به آن نیاز دارند نه لفاظی‌های تکراری و بی‌فایده بلکه واقع‌گرایی در کلام و درک واقعیت‌های موجود ایران است. وی نوشته است: برجام با دقت به موضوع هسته‌ای محدود شده است، بدون ورود به سایر موضوعات محل اختلاف، از جمله فعالیت‌های شریرانه دولت آمریکا. وزیر امور خارجه در توئیتی دیگر تاکید کرده است: برجام آمریکا را ملزم به اجرای موفق آن از جمله با اظهارات علنی و پرهیز از اثرگزاری منفی در تجارت عادی ایران می‌کند. یکی دیگر از انتقادات مهم ایران به دولت آمریکا مربوط به تاکید دولتمردان جدید این کشور درباره «بازبینی» برجام است. ایران معتقد است تاکید بر بازبینی برجام تخلف آمریکا از وظایف برجامی‌اش است و به ایجاد فضای عدم اطمینان منجر خواهد شد؛ در حالی که آنها باید در فضایی سازنده برجام را اجرا کنند و از هر گونه بیان عمومی‌که اجرای موفق برجام را زیر سوال ببرد، خودداری کنند. بنا بر این گزارش، همچنین از دیگر موارد مورد بحث در نشست روز سه‌شنبه کمیسیون برجام این است که پس از حدود ۱۵ ماه اجرای برجام هنوز در بخش فعالیت‌های بانکی موانع از سر راه تجارت و بازرگانی ایران برداشته نشده است و بانک‌های بزرگ اروپایی و دنیا همچنان نسبت به نوع برخورد آمریکا با آنها در صورت ورودشان به ایران مردد هستند. در عین حال در حوزه‌هایی از جمله نفت و گاز، پتروشیمی، حمل‌ونقل و همکاری‌های هسته‌ای موانع برطرف شده و روند فعالیت‌ها به صورت عادی درآمده است. علاوه بر موضوعات مربوط به تحریم‌ها و موانع پیش روی آن، موضوعات هسته‌ای از جمله بررسی جزئیات امضای قرارداد بازطراحی رآکتور اراک، خرید ۹۵۰ تن اورانیوم از قزاقستان و خرید دیگر کالاها از جمله مسائلی هستند که در کمیسیون روز سه‌شنبه مورد بررسی قرار خواهند گرفت.