فر انسه در آستانه جمهوری ششم

در فرانسه 2019 درست مثل سال گذشته میلادی، این اسب سرکش و عصبانی جنبش جلیقه زردهاست که همچنان می تازد و اطراف الیزه را پر گرد و خاک کرده است!اوضاع برای امانوئل مکرون اصلا خوب نیست و پاریس به شهر«شنبه های آشوب» تبدیل شده است. حتی لو رفتن عاشقانه‌های فرانسوا اولاند و داستان خیانتش به والری تریروایلر اینقدر سرزمین خروس ها را شلوغ نکرده بود.حالا خانم معلم «بریژیت ماری-کلود» هم چیزی در دست ندارد که برای دانش‌آموز قدیمی و رییس جمهور فعلی رو تخته سیاه بنویسد.
در این هفته ها هربار که عصر جمعه می‌شود، مکرون مثل بسیاری از ایرانی ها که از آمدن شنبه کاری، دل خوشی ندارند، او نیز دلش می گیرد و تاب و توان دیدن یک‌شنبه زرد دیگر را ندارد!
دیروز شنبه، هشتمین هفته متوالی بود که اردوکشی خیابانی جلیقه زردها در سراسر فرانسه برگزار شد ؛ به نظر می رسد که حتی تعطیلات سال نوي میلادی نیز نتوانسته اندكي از انگیزه رهبران ، اعضای میانی و پیاده‌نظام خودجوش جلیقه زردها را کم کند.آن‌ها احتمال دارد به دنبال یک جمهوری دیگر هستند و تا تحقق این موضوع، دست از اعتراض نخواهند کشید.
روزنامه‌های فرانسوی می گویند که جلیقه‌زردها، حکومت را در مقابل نوعی از بحران قرار داده‌اند که در فرانسه سابقه تاریخی ندارد. این جنبش اعتراضی که نه رهبری مشخص دارد و نه سازماندهی اصولي که بتوان معرفی کرد و با آن به مذاکره پرداخت. جلیقه زردها به‌صورت خودجوش، توان سازمان دهی تظاهرات نیم میلیون نفری را دارند. نشانه های زیادی وجود دارد که جمهوری ششم فرانسه در راه است و احتمالا در هفته های دیگر، مکرون از قدرت کنار می رود.


جلیقه زردها که تجمع‌های خودشان را از هفدهم نوامبر ۲۰۱۸ در فرانسه آغاز کردند، همچنان برای هشتمین هفته پیاپی به خیابان‌ها آمدند.
گرچه دولت امانوئل مکرون، رییس‌جمهور فرانسه از طرح افزایش مالیات سوخت عقب‌نشینی کرده است اما معترضان به صورت گسترده‌تر به سیاست‌های دولت و افزایش هزینه‌های زندگی اعتراض دارند. مکرون ماه دسامبر یک سری تدابیر برای حل و فصل این بحران اقتصادی و اجتماعی اعلام کرد و وضعیت اقتصادی و اجتماعی اضطراری اعلام کرد. تدابیر پیشنهادی شامل هدیه سالانه به کارکنان و معافیت از افزایش مالیات امنیت اجتماعی بازنشستگانی که ماهانه دریافتی کمتر از ۲۰۰۰ یورو دارند، بود.
۵۵ درصد مردم موافق ادامه اعتراض‌ها
عقب‌نشینی و وعده‌های مکرون تا حدودی از شدت اعتراض‌ها کاسته اما قادر به خاتمه دادن به آن نشده است. در پایان ماه نوامبر حدود ۶۶ درصد شهروندان فرانسه با ادامه حرکت‌های اعتراضی موافق بوده‌اند؛ این تعداد در تازه‌ترین نظرسنجی‌ها به حدود ۵۵ درصد کاهش یافته است.
نظر سنجی اخیر همچنان حاکی از آن است که بیش از نیمی از شهروندان فرانسه اتخاذ تدابیری برای مقابله با کاهش قدرت خرید مردم را مهم‌ترین اولویت سیاست‌های اقتصادی در این کشور می‌دانند. مقابله با بیکاری که در نظرسنجی‌های قبلی همیشه اولویت نخست بود، اکنون در جایگاه چهارم قرار گرفته است.در سازماندهی حرکت‌های اعتراضی جلیقه زردها هیچ حزب سیاسی و تشکل صنفی نقش اصلی را بر عهده نداشت و این کار از طریق شبکه‌های اجتماعی انجام می‌شد. در روزهای اوج اعتراض‌ها پلیس فرانسه بیش از ۳۰ هزار مامور خود را در پاریس به حال آماده باش درآورده بود.مطابق گزارش‌ها در جریان درگیری‌های پلیس فرانسه و معترضان در دو ماه گذشته، دست‌کم ۱۰ نفر کشته و بیش از ۴۳ هزار نفر، از جمله بیش از ۲۲۰ مامور انتظامی مجروح شده‌اند.
فرانسه خشمگین
شاخه ای از جنبش جلیقه زردها به نام «فرانسه خشمگین» نیز در نامه سرگشاده‌ای خطاب به رییس جمهوری فرانسه که در شبکه اجتماعی فیسبوک منتشر کرد، به نطق امانوئل مکرون به مناسبت فرارسیدن سال نوي میلادی پاسخ داد و سخنان او را نشان بی‌اعتنایی وی به خواسته‌های اعضای این جنبش و عزم و اصرارش بر اجرای برنامه‌هایش خواند. امضاکنندگان این نامه نوشته‌اند که پیشنهاد مکرون برای برقراری مباحثه ملی، دامی سیاسی برای به فراموشی سپردن و لوث کردن خواسته‌های جلیقه‌زردهاست. در ادامه نامه سرگشاده شاخه فرانسه خشمگین جنبش جلیقه زردها که شخص رییس جمهوری فرانسه را مورد خطاب قرار داده، آمده است: حاکمیت و اقتدار را به دست مردم بازگردانید. اگر شما و همقطاران تان همچنان از مسند قدرت با دیده تحقیر به تهیدستان بنگرید، خشم ما به نفرت مبدل خواهد شد. شما با اعمال و صحبت‌های‌تان که تا اندازه بسیاری ناقض حقوق بشر است، خود را به وضوح بی‌اعتبار کردید. ما خواهان اجرای عدالت برای قربانیان، زخمی‌ها و کشته‌شدگان‌مان هستیم. ما خواهان ﺗامین مطالبات خود و تشکیل رسانه‌های ارتباط جمعی مستقل هستیم.
خیابان جمهوری!
از لحاظ جامعه‌شناسی، خیابان به مثابه مرحله پایانی در عرصه تحولات اجتماعی و سیاسی است و غالبا به عنوان عرصه نزاع شناخته می‌شود. در این بین عامل عمده ای که خیابان را بدل به اقلیم سیاست می‌کند، متاثر از اندیشه‌ورزِ فرانسوی میشل فوکو است که به مناسبات میان فضا و قدرت می پردازد؛ به‌نحوی که فضا میدانی می‌شود که در آن دولت و حاکمیت با مردم و شاید هم مردم با مردم ستیزه می‌کنند.خیابان، عرصه ای است که مردم را در اعتراض به بحران مشروعیت، انشقاق میان نخبگان حاکم، گسست در کنترل اجتماعی، دسترسی به منابع و تمایز و فاصله گذاری میان مردم و حاکمیت به صحنه می کشاند.
درباره جمهوری پنجم فرانسه
جمهوری پنجم فرانسه، نام حکومت کنونی است که از پنجم اکتبر ۱۹۵۸ به وجودآمد. این جمهوری توسط شارل دوگل بر ویرانه‌های جمهوری چهارم ساخته شد. با کنار گذاشتن نظام پارلمانی ناکارآمد جمهوری چهارم نوعی نظام ریاستی زاده شد که در آن رییس کشور دیگر مقامی تشریفاتی نیست و رییس‌جمهور و نخست‌وزیر هر دو در اداره عملی کشور نقش دارند. موریس دوورژه، آن را یک نظام سیاسی جدید نامید و اصطلاح نظام نیمه ریاستی را برای توصیف آن ابداع کرد و در دهه ۱۹۹۰ بیشتر کشورهای کمونیستی پیشین با الهام از جمهوری پنجم، این الگوی حکومتی را برای کشور خود برگزیدند.
جانشینان دوگل به ترتیب عبارتند از:
ژرژ پمپیدو: از ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۴ اتحاد برای جمهوری جدید و اتحاد دموکرات‌ها برای جمهوری (دوره نیمه تمام)
والری ژیسکار دستن: از ۱۹۷۴ تا ۱۹۸۱ اتحاد برای دموکراسی فرانسه
فرانسوا میتران: ۱۹۸۱ تا ۱۹۹۵(حزب سوسیالیست (فرانسه))
ژاک شیراک: ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۷ اتحاد برای جنبش مردمی
نیکلا سارکوزی از ۲۰۰۷میلادی تا ۲۰۱۲ میلادی اتحاد برای جنبش مردمی
فرانسوا اولاند از ۲۰۱۲ میلادی تا انتخابات ۲۰۱۷ میلادی (دوره اول ریاست جمهوری) (حزب سوسیالیست (فرانسه))
امانوئل مکرون از ۲۰۱۷ تا کنون