روزنامه ابتکار
1397/10/23
بحث‌های داغ پیرامون بودجه 98 و ضرورت‌های ملی
احسان جعفری - «در بودجه سال ٩٨ براساس دستور مقام معظم رهبری پیام بودجه پیام غیرعادی بودن شرایط خواهد بود که در حال بحث هستیم. بودجه دولت تبدیل به گوشت قربانی شده و هرکسی می‌خواسته کاری انجام دهد به رئیس‌جمهوری و مجلس گفته کاری را شروع کردیم شما هم بودجه بدهید در حالی که قرار نبوده از دولت بودجه بگیرند.»این سخنان معاون اول رئیس جمهوری که پیرامون بودجه سال 98 مطرح شد داغی بحث پیرامون بودجه را به اوج خود رساند وسیل اظهار نظرها راجع به‌صورت مالی سال 98 را مضاعف ساخت. شاید کمتر بودجه‌ای در سال‌های گذشته تا این اندازه حساسیت‌برانگیز بوده است و پیرامون آن گفت‌وگوهای تند از کارشناسانه تا غیرکارشناسانه مطرح شده باشد.
اکبر رنجبرزاده عضو هیئت‌رئیسه مجلس شورای اسلامی در انتقاد از بودجه تقدیمی دولت می‌گوید: واقعی بودن بودجه‌ای که برای سال 1398 نوشته شده است را واقعا نمی‌توان پیش‌بینی کرد، ولی تجربه نشان داده که بودجه ما خیلی مبتنی بر واقعیت نیست، بودجه هم پیام سیاسی به همراه دارد و بخشی از آن نیز امیال و آرزوهای دولتمردان ما است. این مقدار انحرافی که ما عمدتا در بحث بودجه داریم به همین دلیل است، یعنی اینکه ما به صورت واقعی نگاه نمی‌کنیم و نمی‌توانیم روندها را پیش‌بینی کنیم و به عقیده من با توجه به شرایط جدید و تحریم‌هایی که آمریکا به شدت دنبال اجرایی شدن آن است، ما در تحقق درآمدهای مالیاتی و درآمدهای نفتی مشکل خواهیم داشت.
حساسیت‌ها در مورد بودجه سال آینده به حدی بود که نماینده شهرستان میانه در یکی از جلسات علنی مجلس برای بررسی آن تقاضای جلسه غیرعلنی کرد و گفت من در این جلسه نمی‌توانم صحبت کنم چرا که موجب تشویش اذهان است. وی با بیان اینکه بنده در مراسم پدرم گریه نکردم اما برای این بودجه و وضع مردم گریه می‌کنم. می‌ترسم اگر جلسه غیرعلنی برای بررسی بودجه سال آینده برگزار نشود، دلار به بالای 20 هزار تومان هم برسد.
اگرچه پاسخ نماینده شهرستان میانه در همان جلسه داده شد ولی مجادله‌ها پیرامون بودجه به‌خصوص در رسانه‌های شنیداری و دیداری همچنان ادامه دارد.
یکی از بحث‌برانگیزترین ردیف‌های بودجه پیرامون اعتبارات نهادهای خاص فرهنگی است که آقای جهانگیری هم به آن اشاره داشتند. در این رابطه تکان‌دهنده‌ترین سخنان را حسام‌الدین آشنا مشاور رئیس جمهوری و رئیس مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری مطرح کرد وی در جمع دانشجویان در مراسمی گفت: من اگر به جای دانشجویان بودم به دنبال برگزاری دوره‌های مختلف بودجه‌خوانی و کسب اطلاعات بیشتر درباره بودجه می‌رفتم. امروز دانشجویان اسم یک نهاد به نام جامعه‌المصطفی را می‌دانند اما سایر نهادها را نمی‌شناسند. پشت هر ردیف بودجه یک قبیله و یک پدر و مادر قرار دارد؛ شما فقط جامعه‌المصطفی را می‌شناسید، هزار نهاد دیگر وجود دارند که اصلا اسم‌شان را هم نشنیده‌اید. وقتی می‌خواهیم بودجه‌شان را قطع کنیم، کل بودجه کشور را گروگان می‌گیرند تا تکلیف آن یک ردیف مشخص شود. این سخن به قدری افشاگرانه بود که بلافاصله بازتاب گسترده داشت ولی ظاهرا برخی که جناح خود را مخاطبان این سخن دیدند به پاسخگویی و ضدحمله پرداختند. احمد امیرآبادی فراهانی نماینده مردم قم و عضو هیئت رئیسه مجلس در توئیتی نسبت به اظهارات واکنش نشان داد و نوشت: جناب آشنا که طرفدار شفافیت بودجه هستند، بفرمایند چه مقدار بودجه گرفته‌اند و چگونه خرج کرده‌اند و دولت شما در دنیا چند نفر را با زبان فارسی آشنا کرده است ولی خوبه بدانید جامعه‌المصطفی که همیشه کمتر از آن چیزی که تصویب میشود تخصیص می‌دهید ۳۰۰ هزار نفر را با زبان فارسی آشنا کرده است. بهروز نعمتی عضو هیئت رئیسه مجلس هم به سخنان آقای آشنا واکنش نشان داد و درتوئیتر خود نوشت: آقای آشنا این بار در بودجه 98 که تدوینی از طرف دولت بوده را با ناآشنایی تحلیل کرده است. آقای تئوریسین، مجلس تدوین‌گر نیست، ریل‌گذار است. هرجا اشتباه رفتی باید به ریل برگردی.
اما روابط عمومی مرکز بررسی‌های استراتژیک در پاسخ به منتقدان طی اطلاعیه‌ای اعلام کرد: بودجه مرکز بررسی‌های استراتژیک در لایحه بودجه سال ۹۸، مبلغ ۶ میلیارد و ۴۴۰ میلیون تومان است که نسبت به سال ۹۷، حدود ۴۶ درصد کاهش داشته است.
پیرامون کلیات بودجه هم اظهارات مختلفی صورت گرفت چنانچه غلامرضا حیدری در گفت‌وگو با ایلنا، درباره لایحه بودجه سال ۹۸ و افزایش‌ها و کاهش در برخی از نهادها و سازمان‌ها، با بیان اینکه باتوجه به شرایط موجود منابع درآمدی شدیدا در محدودیت قرار دارد، گفت: همان‌طور که می‌دانید بیشترین منابع درآمدی ما را نفت تشکیل می‌دهد؛ بسیاری از قسمت‌های دیگر درآمدی کشور که موجب درآمدزایی میشود با نگاهی عمیق به لایحه‌های‌شان متوجه می‌شویم که آن نگاه سرنخ‌هایش به درآمدهای نفتی می‌رسد. اما برخی از انتقادها که به بودجه گرفته شد تخصیص بودجه برای دستگاه‌های دولتی بود، مخالفان می‌گویند این بودجه از خارج از خزانه کل و در دستگاه‌های اجرایی مانند وزارتخانه‌ها و... به طور جداگانه در نظر گرفته شده است. در بودجه 98 بیش از 70 هزار میلیارد تومان درآمد اختصاصی برای وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی در نظر گرفته شده که این موضوع جای تامل دارد. معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان برنامه و بودجه در این مورد توضیح داد: «در هزینه‌ها تعدادی از ردیف‌ها را حذف کرده‌ایم؛ اعتبارات همه دستگاه‌ها را متناسب با ۱۲ درصد افزایش ریالی لایحه بودجه افزایش نداده‌ایم و حتی اعتبار برخی دستگاه‌ها را کاهش داده‌ایم تا بتوانیم براساس واقعیت‌ها، بودجه را از نظر اعداد و ارقام تنظیم کرده و بتوانیم از این سال سخت به آسانی عبور کنیم.» به هر حال بحث‌ها پیرامون بودجه سال 98 همچنان ادامه دارد و همه در انتظارند که ببینند مجلس شورای اسلامی با این لایحه حساس و شاید سرنوشت‌ساز چه برخوردی می‌کند؟ هرچند این حق مجلس است که به اصلاح پیشنهادهای دولت بپردازد ولی کاملا واضح است که لوایح بودجه‌ای یک سازمان درهم تنیده دارد و تغییر و اصلاح بدون در نظر گرفتن هدف‌های اصلی آن ممکن است کل لایحه را با چالش جدی مواجه و هدف‌گذاری‌های آن را مخدوش کند. به نظر می‌رسد نمایندگان مجلس در بررسی لایحه بودجه سال 98 کار بسیار سخت، پیچیده و حساسی در پیش دارند و بیش از هر زمان دیگر باید ملی بیندیشند و دولت را در کلی‌نگری یاری کنند.
سایر اخبار این روزنامه
«ابتکار» دلایل حضور کمرنگ عکاسان در حراج‌های هنری ایران را بررسی می‌کند
عکس در گالری یا حراج؟
جهانبخش محبی نیا
بلاتکلیفی بودجه در پیچ‌وخم توسعه
«ابتکار» از انفعال کنش‌گران در عرصه سیاست ایران گزارش می‌دهد
سکوت؛ پیامد بن‌بست گفتمانی
«ابتکار» موضوع نشست ضد ایرانی آمریکا، اسرائیل و اعراب در لهستان را بررسی می‌کند
ایران در دومین دیدار خود در جام ملت‌های آسیا، ویتنام را با 2 گل شکست داد
صعود ایران به یک هشتم نهایی با دبل آزمون
«ابتکار» نقاط منفی و مثبت جشنواره فیلم فجر را بررسی می‌کند
اوج در دهه 60؛ سقوط بزرگ از دهه 80!
توان اهدای عضو در ایران ۴ برابر آمار فعلی است
پس از مرگ، زندگی ببخشیم
اهرم مالیات، مسکن را به حرکت درمی‌آورد
احتکار خانه‌های خالی
رهبر انقلاب در پیام به نشست اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان در اروپا:
در جهاد بی‌نیاز کردن کامل کشور
ساخت و ساز غیرقانونی در حریم سازه‌های شوشتر با قدرت و نفوذ سیاسی میراث دوستان را نگران کرد
دادستان تهران خبر داد
شکایت شش هزار نفر در پرونده سکه ثامن و طلافروشی
بحث‌های داغ پیرامون بودجه 98 و ضرورت‌های ملی
