یک گام مانده به پایان برجام

 
 
از مباحثی که قبلا توسط مقامات ایران و مقامات اتحادیه اروپا مطرح می‌شد یک نکته قابل استنباط بود و آن اینکه چون برجام به منافع ملی اتحادیه اروپا گره خورده و ایران تعهدات برجامی خودش را انجام داده و آمریکا هم بدون توجه به خواست متحدین اروپایی‌اش از برجام خارج شده لذا اتحادیه اروپا در ایجاد و اجرای یک سازوکار مالی مستقل با ایران جدی است. بعد از آن هرچه شکل‌گیری این سازوکار جدی‌تر می‌شد، درباره تاخیرهایی که در شکل دادن به اجرای این سازوکار پیش آمد، دو دلیل عمده مطرح می‌شد؛ نخست اینکه اجرایی شدن این سازوکار تقریبا به لحاظ فنی با مشکلاتی همراه است فلذا تاخیر اتحادیه اروپا در اجرایی کردن این سازکار را به این موضوع نسبت می‌دادند. دوم اینکه ایالت متحده آمریکا تصور نمی‌کرد که اروپا در اجرای این سازوکار خیلی جدی باشد و همین‌طور تصور می‌کرد ممکن است اتحادیه اروپا بنا به ملاحظات فنی و همین‌طور ملاحظات سیاسی یعنی در نظر گرفتن دیدگاه ایالات متحده آمریکا در اجرایی شدن این سازوکار تعلل بورزد. به نظر می‌رسد در شرایط فعلی سه مسأله در اجرایی شدن این سازوکار سایه افکنده؛ یکی، فشار بیش از حد ایالات متحده آمریکاست که به نظر می‌رسد اروپایی‌ها هم تا حدی حاضر به تحمل این فشارها باشند. دوم، نگاه اتحادیه اروپا به داخل ایران به‌خصوص درباره این لوایح چهارگانه. سوم، رفتار ایران در اتحادیه اروپا که از دید این اتحادیه ممکن است ایران یک نگرانی‌های امنیتی را درون اتحادیه اروپا برای اتحادیه به وجود آورده باشد. به نظر می‌رسد با نگاهی به آینده، دیر یا زود تکلیف این موضوع باید روشن شود. یعنی تاخیر به اندازه کافی اتفاق افتاده و هرچه هم پیش می‌رویم موضوعات جدیدی در روابط ایران و اتحادیه اروپا پیش می‌آید که به رغم اینکه هم ایران و هم اتحادیه اروپا سعی می‌کنند این موضوعات را خارج از چارچوب برجام تفسیر کنند، مثل برنامه‌ موشکی ایران ولی به هر حال این موضوعات روی روابط تاثیرگذار است. به‌خصوص اینکه هم آمریکا هم اسرائیل و هم بعضی کشورهای عربی به شدت اروپا را از این ناحیه تحت فشار قرار می‌دهند. یعنی فضای کنونی و آینده، یک فضای ایستا و ثابت نیست. متغیرهای دیگری وارد عمل می‌شوند و ورود این متغیرها، خواه ناخواه روابط ایران و اتحادیه اروپا را در چارچوب برجام تحت تاثیر قرار می‌دهد.
ادامه صفحه16