روزنامه ایران
1398/01/18
دوران طلایی روابط تهران- بغداد
روحانی : توسعه روابط بانکی و همکاری‌های بانک‌های مرکزی ایران و عراق در تسهیل شرایط برای گسترش تبادلات مالی و همکاری‌های تجاری و اقتصادی فیمابین حائز اهمیت است.
باید به گونه‌ای برنامه‌ریزی کنیم که اقدامات فنی در جهت انجام لایروبی شط العرب یا اروند رود توسط دو دولت تا پایان ماه رمضان انجام شده و بتوانیم در تابستان سال جاری شاهد عملیات اجرای آن باشیم.
باید در راستای گسترش تعرفه ترجیحی و تجارت آزاد میان ایران و عراق برنامه‌ریزی و اقدام کنیم.
ایجاد شهرک‌های صنعتی مشترک و دعوت از سرمایه‌گذاران و کارآفرینان دو کشور برای فعالیت در این مناطق و همکاری‌های مشترک در زمینه استاندارد کالاها موجب توسعه روابط و تبادلات تجاری ایران و عراق خواهد بود.
باید تلاش کنیم که سطح مبادلات تجاری ایران و عراق به افق 20 میلیارد دلاری مد نظر دو کشور در سال‌های آینده برسد.
تنها چند هفته پس از سفر مهم حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران به عراق که در روزهای پایانی سال گذشته صورت گرفت و به تقویت رابطه راهبردی تهران و بغداد انجامید، نخست وزیر این کشور راهی تهران شد. سفر عادل عبدالمهدی درست در شرایطی که حضور اخیر هیأت عالیرتبه ایرانی در عراق با استقبال ویژه مقام‌های این کشور روبه‌رو شد و همزمان امریکا تهدید کرده است معافیت مشتریان نفتی ایران از جمله عراق را از تحریم‌های ضد ایرانی تمدید نمی‌کند، نشانه‌ای است بر این واقعیت که رابطه سیاسی و راهبردی این دو همسایه تحت تأثیر اراده برخی بازیگران منطقه‌ای و غیرمنطقه‌ای برای شکستن پل این رابطه قرار نمی‌گیرد. عادل عبدالمهدی پیش‌تر سفر رئیس جمهوری ایران به بغداد را نقطه عطفی در مناسبات راهبردی دو کشور خوانده و همزمان روحانی عمیق‌تر کردن ابعاد همکاری‌های همه جانبه اقتصادی و سیاسی و فرهنگی دو کشور را هدف مشترک مقام‌های کنونی دو کشور اعلام کرده بود. اهدافی که به نظر می‌رسد به رغم تلاش پیدا و پنهان امریکا و شرکای منطقه‌ای‌اش از جمله ریاض برای به بن بست کشاندن آن به دلیل نزدیکی و درهم تنیدگی روابط دو کشور دور از دسترس می‌نماید. این رابطه در دوران چند ساله همراهی نیروهای مستشاری ایران با ارتش و نیروهای مردمی عراق در مبارزه با داعش و همچنین برقراری مبادلات تجاری دست‌کم 12 میلیارد دلاری که قرار است در دوران تحریم به ریال، دینار و یورو انجام شود و در طول سال‌های اخیر روابط تنگاتنگی را میان صنعت و تجارت دو کشور ایجاد کرده، ابعاد عمیقی یافته است.نخست وزیر عراق در حالی پیش از سفر به تهران تأکید داشته که بغداد در قبال تحریم‌های امریکا علیه ایران وارد هیچ محوری نمی شود که انتشار خبرهایی همچون حضور هیأت اقتصادی عربستان به عراق درست پس از سفر روحانی به بغداد که با طرح وعده‌های پر و پیمان اقتصادی به این کشور همراه بوده است و مجموع اقدامات ریاض حکایت از آن دارد استراتژی سعودی بر اختلاف افکنی میان ایران و عراق استوار است. رویکردی که به نظر می‌رسد رابطه تنگاتنگ تهران و بغداد و نفوذ سیاسی و فرهنگی کشورمان در میان جریان‌های سیاسی و مذهبی مختلف عراق مانع از به ثمر رسیدن آن شود.
عادل عبدالمهدی در چنین شرایطی به تهران آمد و در کاخ سعدآباد مورد استقبال ویژه رئیس جمهوری ایران قرار گرفت. گرچه ارتقای همکاری‌های دوجانبه در زمینه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی و فرهنگی از جمله محورهای گفت‌وگوی سران دو کشور به شمار می‌آید اما تأکید بر توافقات مهم صورت گرفته در بغداد از مهمترین مباحث صورت گرفته بود. چنان که روحانی و عادل المهدی با اشاره به ضرورت تلاش وزرا و مسئولان دو کشور در راستای توسعه، تحکیم و تعمیق همه جانبه مناسبات دوستانه فیمابین، بر اهتمام و جدیت دو دولت در مسیر گسترش بیش از پیش روابط تجاری و اقتصادی تهران- بغداد و تسهیل شرایط برای همکاری‌های نزدیک‌تر تجار، فعالان اقتصادی و بخش‌های خصوصی ایران و عراق تأکید کردند. این در حالی بود که همزمان با این سفر سومین نشست مشترک اقتصادی ایران و عراق هم با حضور اعضای اتاق مشترک دو کشور در تهران برگزار شد.
تسریع اجرای توافقات دوجانبه
از مهمترین توافقات ایران و عراق که در خلال سفر چند هفته پیش رئیس جمهوری ایران به بغداد صورت گرفت، رایگان شدن روادید برای اتباع دو کشور بود که روحانی روز گذشته و در خلال دیدار با عادل عبدالمهدی اجرایی شدن آن در فاصله کمتر از یک ماه از مذاکرات انجام شده را نشان دهنده عزم دو طرف برای پایبندی به تعهدات فی مابین دانست. نخست وزیر عراق نیز این اقدام را مثبت و در مسیر توسعه بیش از پیش مناسبات و همکاری‌های فیمابین ارزیابی کرد و آن را زمینه مناسبی برای ایجاد تسهیلات بیشتر جهت ارتباط نزدیک میان مردم، بازرگانان، فعالان اقتصادی، تجار، دانشجویان و طلاب دو کشور دانست. از سوی دیگر در جریان سفر مهم روحانی به بغداد بود که دو طرف کوشیدند بر اختلافات مرزی که پس از 8 سال جنگ بر مناسبات ایران و عراق سایه انداخته بود، نقطه پایان بگذارند. چنان‌که سران دو کشور در بغداد در بیانیه مشترکی بر اجرای عهدنامه 13 ژوئن 1975 تأکید و اعلام کردند که عملیات مشترک پاکسازی و لایروبی اروند رود (شط العرب) را برای بازگرداندن کانال اصلی کشتیرانی (تالوگ) که مبنای مشخص کردن خط مرز آبی دو کشور در اروند رود است، در اسرع وقت آغاز می‌کنند. تصمیمی که به معنای توافق نهایی برای احیای یک توافق تاریخی درخصوص نحوه حل اختلافات دیرینه دو کشور بود. اینک حضور نخست وزیر عراق در تهران به تسریع برنامه‌ریزی و پیگیری اقدامات فنی درجهت انجام لایروبی اروند رود انجامیده که به گفته روحانی قرار است توسط دو دولت تا پایان ماه رمضان انجام شود و کمتر از 6 ماه دیگرعملیات اجرایی آن آغاز شود.
زمینه‌های مشترک همکاری اقتصادی
رئیس جمهوری ایران و نخست وزیر عراق روز گذشته و در خلال جلسه مشترک هیأت‌های عالی رتبه و همچنین نشست مشترک خبری بر توسعه ابعاد مختلف همکاری‌های اقتصادی شامل توسعه روابط و همکاری‌ها در زمینه برق، انرژی و اتصال راه‌آهن دو کشور به هم، گسترش تعرفه ترجیحی و تجارت آزاد میان ایران و عراق، ایجاد شهرک‌های صنعتی مشترک و دعوت از سرمایه‌گذاران و کارآفرینان دو کشور برای فعالیت در این مناطق و همکاری‌های مشترک در زمینه استاندارد کالاها، انتقال تجربیات و اجرای خدمات فنی و مهندسی ایران در زمینه ساخت مسکن، نیروگاه، سد و اجرای شیوه‌های نوین آبیاری به عراق و تأکید بر آمادگی ایران برای همکاری میان بخش‌های دانشگاهی و حوزوی و افزایش سطح مبادلات تجاری تهران و بغداد به افق 20 میلیارد دلاری مد نظر دو کشور در سال‌های آینده تأکید کردند. رئیس جمهوری ایران با اشاره به همکاری دو کشور برای توسعه مسیرهای زمینی به عنوان یکی از اقدامات مشترک به اتصال راه‌آهن شلمچه به بصره اشاره و تأکید کرد که این اقدام نه تنها عراق را به ایران بلکه این کشور را به پاکستان، افغانستان، آسیای مرکزی، روسیه و چین متصل خواهد کرد.
اهمیت همکاری‌های اقتصادی ایران و عراق بویژه در زمینه انرژی و نفت و گاز در حالی معنادارتر میشود که دولتمردان امریکایی می‌کوشند با ایجاد فشار به این کشور و همچنین بهره گیری از دشمنی برخی کشورهای منطقه علیه ایران سیاست بازگشت تحریم‌ها علیه ایران را کارآمدتر از گذشته سازند. تصمیمی که مقام‌های کشورمان برای مواجهه با آن می‌کوشند از جایگاه و نفوذ منطقه‌ای خود نزد کشورهای دوست و همسایه همچون عراق استفاده کرده تا در صورت امکان از طریق این کشورها بتوانند اثرات تحریم‌ها را کاهش دهند و یا برای دور زدن تحریم‌ها از کشورهای همسایه نیز بهره گیرند. این در حالی است که ایران می‌کوشد در روند بازسازی عراق در دوران پسا داعش نیز نقش فعالی داشته باشد. حضوری که در هر سطحی خوشایند امریکا نبوده و نیست و رفت و آمد متقابل مقام‌های ایران و عراق می‌تواند فرصت مناسبی را برای بخش‌های خصوصی، مهندسی و ساختمانی ایران برای حضور در عراق فراهم کند. چه مقامات عراقی نیز بارها از تمایل خود برای حضور دولت‌ها و بخش خصوصی کشورهای همسایه در روند بازسازی عراق خبر داده اند.
سابقه درخشان یک همکاری
بی تردید یکی از مهمترین وجوه توافق مشترک مقام‌های ایران و عراق تأکید بر لزوم استمرار همکاری‌های امنیتی در مواجهه با گروه‌های تروریستی و نقش‌آفرینی مؤثر دو کشور با هدف فرو کاستن از بحران‌های منطقه‌ای است. کمک مستشاری ایران به عراق در جنگ با داعش و به تبع آن افزایش دامنه حضور سیاسی و مستشاری ایران در عراق باعث شد تا روند مبارزه دولت بغداد با داعش گسترش یابد و یکی از عوامل اصلی موفقیت این کشور در ریشه کن کردن این گروه تروریستی در عراق باشد. وجود چنین سابقه ای از همکاری درخشان در کارنامه روابط دو کشور که با استقبال مقام‌های هر دو طرف برای تداوم بخشیدن به این همکاری‌ها روبه‌رو شده است در حالی است که همزمان تحرکات سیاست خارجی عربســـــــــــــــــــتان سعودی به ویــــــــــــژه از زمان اوج گیری تنش میان ایـــــــــــــران و امریکا ابعاد گسترده تری یافته و مقام‌های سعودی در حال تدارک برای خنثی کردن نزدیکان و متحدان ایران در منطقه هستند. در این زمینه عراق نزدیک‌ترین و محتمل‌ترین گزینه برای عربستان است. اگرچه جنگ فرساینده سعودی‌ها در یمن و نیز ناکامی در عراق و سوریه از یک‌سو و نیز بی‌ثمری ایجاد ائتلاف‌هایی چون ائتلاف علیه تروریسم یا گردآوردن برخی کشورهای اسلامی علیه ایران، راهکار استفاده از مشوق‌های اقتصادی و ایجاد ائتلاف‌های جدید و مؤثر منطقه‌ای را پیش‌پای عربستان قرار داده است اما به نظر می‌رسد که راهکار یاد شده ذیل عزم راسخ مشارکت راهبردی ایران و عراق حرف چندانی برای گفتن نداشته باشد. چنان‌که سخنان روز گذشته عادل عبدالمهدی در نشست خبری مشترک با حسن روحانی یادآور چنین گزاره‌ای است آنجا که می‌گوید:«تلاش می‌کنیم روابط ما بیش از پیش گسترش یابد. روابط تهران – بغداد می‌تواند الگویی برای روابط ما با دیگر کشورهای منطقه باشد.»
بـــــرش
محورهای مهم سخنان روحانی و عادل عبدالمهدی
توسعه روابط بانکی و همکاری‌های بانک‌های مرکزی ایران و عراق در تسهیل شرایط برای گسترش تبادلات مالی و همکاری‌های تجاری و اقتصادی فیمابین حائز اهمیت است.
باید به گونه‌ای برنامه‌ریزی کنیم که اقدامات فنی در جهت انجام لایروبی شط العرب یا اروند رود توسط دو دولت تا پایان ماه رمضان انجام شده و بتوانیم در تابستان سال جاری شاهد عملیات اجرای آن باشیم.
باید در راستای گسترش تعرفه ترجیحی و تجارت آزاد میان ایران و عراق برنامه‌ریزی و اقدام کنیم.
ایجاد شهرک‌های صنعتی مشترک و دعوت از سرمایه‌گذاران و کارآفرینان دو کشور برای فعالیت در این مناطق و همکاری‌های مشترک در زمینه استاندارد کالاها موجب توسعه روابط و تبادلات تجاری ایران و عراق خواهد بود.
باید تلاش کنیم که سطح مبادلات تجاری ایران و عراق به افق 20 میلیارد دلاری مد نظر دو کشور در سال‌های آینده برسد.
بازگشت امنیت کامل به سوریه و توسعه این کشور برای ایران و عراق به عنوان دو کشور تأثیرگذار در منطقه حائز اهمیت است.
همواره قدس را به عنوان پایتخت اصلی و دائمی فلسطین قلمداد می‌کنیم، هر اقدامی برخلاف این را مغایر با تاریخ و مقررات سازمان ملل دانسته و آن را محکوم می‌کنیم.
بی‌تردید جولان بخشی از خاک سوریه است که توسط اشغالگران غصب شده و هیچ نظری نمی‌تواند در این واقعیت تاریخی خلل ایجاد کند.
محورهای مهم سخنان عادل المهدی
سفر رئیس جمهوری ایران به عراق، سفری کلیدی و تاریخی بود چرا که توانست دستاوردهای فراوانی را به همراه داشته و مشکلاتی که در مسیر توسعه همکاری‌های دو کشور بود را از میان بردارد.
باید در راستای توسعه روابط و همکاری‌های ایران و عراق در بخش‌های مختلف علمی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی در راستای منافع متقابل دو ملت تلاش کنیم.
باید در راستای توسعه همکاری‌ها در بخش‌های مختلف از جمله انرژی، برنامه‌ریزی در زمینه سیاست‌های مشترک آبی، ایجاد مناطق مشترک تجاری، تبادلات علمی و فناوری، مبارزه با تروریسم و قاچاق مواد مخدر تلاش کنیم.
براساس قانون اساسی عراق هرگز اجازه نمی‌دهیم که از خاک عراق علیه دیگر کشورها بویژه ایران استفاده شود و در این مسأله جدیت داریم.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
موافقت رهبرمعظم انقلاب با عفو یا تخفیف مجازات تعدادی از محکومان
مدرک دکتر نوبخت مورد تأیید است
هزار و یک شب رازها و ریشه های ایرانی
بغض نصیریان در فراق جمشید ترکید
امداد در لرستان آماده‌باش در خوزستان
پیام سفر عبدالمهدی
شکوه پابرجا
ملزومات رونق تولید
سرلشکر باقری: نیروهای مسلح تا زمان استقرار آرامش در کنار مردم خواهند بود
کاری کنید که نظامیان امریکایی هرچه زودتر از عراق خارج شوند
دوران طلایی روابط تهران- بغداد
