روزنامه ابتکار

پسا‌سیل و مدیریت پس از بحران

طاهر جمشیدزاده*- متاسفانه در اواخر سال۹۷ و اوایل بهار۹۸ سیل بنیان‌کن و خانمان‌براندازی که از گلستان و شمال آغاز شد و به غرب، جنوب‌غرب و شرق هم کشیده شد و ۲۵ استان کشور عزیزمان ایران را دربرگرفت و خسارات جانی، مالی، تخریب ابنیه‌ها، خانه‌های مسکونی، زیرساخت‌ها، زمین‌های کشاورزی، کنام‌ها و اکوسیستم‌های جانوری و گیاهی و... را در پی داشت که بنا به گزارش وزیر کشور، ۳۵هزار میلیارد تومان کشور ما از سیل آسیب مالی دید. ولی اکنون که تب سیل مهار شده و نبضش از شماره افتاده و خوابیده است باید با به‏طورجدی برای رفع کاستی‌ها و نواقص دست یاری به هم دهیم و مردم و مسئولان کشوری و لشکری دوشادوش یکدیگر برای بازسازی خرابی‌ها در کنار هم از هیچ تلاشی فروگذاری نکنند. انصافا مردم و مسئولان در جریان سیل اخیر در کشور سنگ تمام گذاشتند. در این زمینه ابراهیم بابااحمدی استاد پاتولوژی چه زیبا گفت: «تمام ارزش‌های زندگی در احترام به یکدیگر نمایان می‌شود، پس هوای یکدیگر را داشته باشیم که نه نیاز به آب، هوا و نه خاک دارد فقط کمی به هم توجه کنیم کافی است. وقتی سخن از زندگی به میان می‌آید، اندوه و شادی سربه‌سر و باهم به ما هجوم می‌آورند. خاطره‌هایی که شیرین و تلخ آن، ماجرای روزگار ماست و گذران عمر را، گاه سهل و گاه «چون سیل مخرب اخیر» تلخ می‌سازند.» که ان‌شاءالله با توکل به ذات کبریایی حضرت دوست و تلاش و کوشش مسئولان و مردم، بر مصائب و مشکلات فائق و چیره می‌شویم. بروز بلایای طبیعی از دغدغه‌های اصلی جوامع بشری و از عوامل مخرب آسیب‌رسان به جامعه انسانی و یکی از عوامل مهم بروز خسارت‌های جانی و مالی در هر کشوری و ازجمله ایران است؛ به‌طوری‏که توسعه و پیشرفت یک کشور را با مشکلات جدی و اساسی روبه‏رو می‌سازد. با توجه به موقعیت ژئوپلیتیکی و جغرافیایی، ایران جزوِ ششمین کشور بلاخیز جهان، چهارمین کشور از نظر بلایای طبیعی در آسیا و دهمین کشور زلزله‌خیز جهان است. در این میان اما سیل و زمین‌لرزه سهم بیشتری از آسیب‌های ناشی از بلایای طبیعی را در کشورها به خود اختصاص می‌دهند. بنابراین در هنگام بروز حوادث طبیعی نیازمند مدیریتی توانمند و تقسیم درست و اصولی مسئولیت‌ها در سطح نهادهای اجرایی برای اقدام به‌موقع و سریع به‏منظور کاهش خسارات هستیم. با توجه به وقوع حوادث مختلف در کشور، این دستورالعمل برای اقدام استاندارد در هنگام بروز بلایای طبیعی تدوین و مبنای اقدام قرار می‌گیرد. این حوادث باعث تغییر در بستر رودخانه‌ها، آب‌بندها، سدهای خاکی، جابجایی زمین و.... می‌شود و به علت عاری‏شدن مراتع از پوشش گیاهی و تخریب و شستشوی خاک؛ وقوع بعضی بیماری‌ها نظیر آنفلوآنزا، وبا، حصبه، مارگزیدگی و.... و حتی بیماری‌های مشترک بین انسان و حیوان محتمل است. عوارض سوءتغذیه به صورت کمبودها و اختلالات متابولیک، به‏ویژه در دوره رشد، بارداری و شیردهی بروز می‏کند و همچنین این شرایط می‏تواند دام‏ها و احشام وحشی و اهلی را به سمت بیماری‌های عفونی، قارچی، ویروسی و انگلی سوق ‌دهد و عوارض آن می‌تواند زمینه‌ساز انواع بیماری‌های دیگر شود، از طرفی به علت کاهش پوشش گیاهی مراتع، احشام در اثر تغذیه از گیاهان دچار مسمومیت می‌شوند. به گفته گوته شاعر شهیر آلمانی: «کوشش، اولین وظیفه انسان است.» امروزه باور و عقیده بر این مسئله بنیادی استوار است که مدیریت یک علم آکادمیک محسوب می‌شود. گروهی معتقدند مدیریت با هنرمندی ممذوج و شاید برادرخوانده هم هستند. آنها از این روی مدیریت را «هنر»می‌نامند که هنر از جایی آغاز می‌شود که جزئیات شروع می‌شود، و جمعی دیگر بر این عقیده‌اند که بسیاری از تخصص‌ها اکتسابی نیست بلکه ذاتی است؛ یعنی با مشق مدیریت کسی مدیر نمی‌شود، و مثال‏هایی دیگر ازاین‏دست. تردید و شکی نیست که عواملی مانند تحصیلات، تجربه و علاقه‏مندی، ویژگی‏های درونی، بیرونی، ذاتی و شرایط محیطی؛ حلقه‌های انکارناپذیر برای احراز شرایط مدیریت پویا محسوب می‌شود. در جریان سیل اخیر با بسیاری ازاین‏دست بی‌مدیریتی‌ها و ندانم‌کاری‏ها روبه‏رو بودیم که نمونه آن«استاندار گلستان» بود که در هنگام وقوع سیل در خارج از کشور و سفر خارجه بود که با قاطعیت به‏وسیله معاون اول رئیس‌جمهوری برکنار شد.
* روزنامه‌نگار
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
مناظره‌اي در مورد حجاب (اعتماد) ماجرای سرقت مرگبار با نوشیدنی سمی! (خراسان) اخبار ویژه (کيهان) پروفسور‌های ضداسرائیل  (جوان)
سایر اخبار این روزنامه
محمدجواد ظریف: دکترای دور زدن تحریم‌ها را داریم محمدعلی وکیلی همه از فرجام این شرایط می‌پرسند «ابتکار» از شرایط جدید نفتی ایران گزارش می‌دهد جای خالی نفت ایران در بازار جهانی؟ ویروس «بخت‌آزمایی» چگونه به جان سیما افتاد؟ بلای تجویز «شانس» قیمت‌ها مجددا افزایش یافت بازار نابسامان خودرو در اردیبهشت 98 اصلاح‌طلبان چه تصمیمی خواهند گرفت؟ مشارکت مشروط خوب یا بد ! آمارهای موسسه گالوپ، ایران را در رتبه پنجم غمگین‌ترین، عصبانی‌ترین و پراسترس‌ترین کشورهای جهان قرار داد وزیر کار: قانون کار نیازمند اصلاح بیشتر است برنامه‌های مدیرعامل خانه کتاب پیرامون نمایشگاه کتاب در گفت‌وگو با «ابتکار»: نمایشگاه کتاب و ناشران باید حرفه‌ای شوند محمدجواد ظریف: دکترای دور زدن تحریم‌ها را داریم پسا‌سیل و مدیریت پس از بحران