آیا مذاکره به معنای تسلیم است؟

علی آهنگر- ابتکار عمل دیپلماتیک ظریف، یک بار دیگر تمایز مردان سیاست را از سایرین به اثبات رساند. حضور تاثیرگذار بزرگمرد دیپلمات در شبکه خاص فاکس نیوز چنان بود که آب در لانه مورچگان افکند. فاکس نیوز بلافاصله پس از مصاحبه با محمد جواد ظریف ناچار شد با جان بولتون نیز گفت‏وگو کند، جان بولتون سراسیمه ابراز کرد که مصاحبه او پیش از گفت‏وگوی ظریف از شبکه فاکس نیوز پخش خواهد شد. این در حالی است که قرار بود مصاحبه پیش‏تر انجام‏شده ظریف زودتر پخش شود. همه اینها نشانگر تاثیرگذاری حرکت دیپلماتیک مردی است که از رموز سیاست آگاه است و فراز و فرود آن را به نیکی می‏داند.
این نکته را نیز نباید از نظر دور داشت که جان بولتون دیپلمات کارکشته ای است که چهل سال از عمر خود را در حرفه‏ای‏ترین وجهی در این وادی گذرانده است. مصاف دو دیپلمات حرفه‏ای در وادی سیاست کار را بدانجا کشاند که بولتن در همان ابتدا با جلو انداختن مصاحبه‏اش نشان داد که نبرد دیپلماتیک را به رقیب دیرینه‏اش یعنی محمد جواد ظریف سخت باخته است. با این‏همه، تا اینجای کار مشخص شده است که که هر دو طرف، سیستم‏های حکومتی طرف مقابل را به آوردگاه مذاکره طلبیده‏اند.
محمد جواد ظریف تبادل همه زندانیان دو طرف را روی میز گذاشت و از آمادگی برای مذاکره سخن گفت؛ و در مقابل، جان بولتون اعلام کرد که ترامپ نیز چنان که پیش‏تر به امانوئل مکرون گفته است حاضر به مذاکره است. سخن از مذاکره و پیش کشیدن پای دیپلماسی در حالی از سوی معمار دیپلماسی کشور، فضای دیپلماسی جهان را به حیرت افکنده است که به اعتقاد تحلیلگران دو طرف هماورد از هر زمانی به جنگ نزدیک‏ترند.
شاخص‏ترین سخن امروز در بیرون از فضای دیپلماسی، قطع صادرات نفت و به طبع آن امکان بستن تنگه هرمز است. سخنی که واکنش تقابلی فرمانده سنتکام را در پی داشت و از سوی دیگر دل‏نگرانی مقتدا صدر را از کشیده شدن عراق به یک درگیری نظامی دیگر برانگیخت. در فضای پرالتهاب کنونی، واضح است که جنگ و دیپلماسی در فراروی هم واقع شده‏اند. مردان رزم تنگه هرمز را جولانگاه حماسی خود می‏دانند و مردان سیاست آموزه‏های دیپلماتیک خود را به میدان آورده‏اند. آنچه در این میان دیپلماسی و گفت‏وگو را به چالش کشیده، باوری است که بعضی کنشگران بر آن پای می‏فشرند. آنان معتقدند در شرایط حاضر مذاکره به هیچ رو به مصلحت نیست زیرا به معنای تسلیم محض است. اما آیا به واقع چنین است؟! واقعیت این است که مذاکره و دیپلماسی فنون خودش را دارد و مردان خودش را می‏خواهد و جنگ نیز کارآزمودگان میادین نبرد و تمرین‏دیدگان مانورهای آتشین را به خود می‏طلبد.


هیچ‏یک از این دو گروه نمی‏توانند کار دیگری را با دقت و درستی انجام دهند. بدیهی است مذاکره در هر شرایطی ممکن است به معنای تسلیم باشد. این در صورتی است که جای مردان جنگ و سیاست عوض شود.
از یاد نبریم که برجام درست در شرایطی مشابه امروز برگزار شد اما متن و محتوای آن چنان ارجمند بود که دشمن ناچار به خروج مفتضحانه از آن شد. شک نیست که مردان سیاست و دیپلماسی در شرایط حاضر نیز می‏توانند الگویی بهتر و ارجمندتر از برحام بیافرینند به شرط آنکه سیاست تعیین‏کننده بودن یا نبودن جنگ باشد.
سایر اخبار این روزنامه
افزایش یا دونرخی شدن قیمت سوخت در راه است؟ قیمت بنزین، آتش تورم جلال خوش‏چهره ایران و آمریکا؛ نزدیک به نقطه جوش لزوم ایمن و سالم‏سازی فضای مجازی «ابتکار» از قصه تکراری فعالیت احزاب نوظهور در آستانه انتخابات مجلس گزارش می‌دهد همه چیز درباره ورود حزبی به مجلس انتخابات پارلمانی اسپانیا با پیروزی شکننده چپ‌ها و نتیجه بی‌سابقه برای راست‌گرایان افراطی پایان یافت چرا باید آگاهی‌رسانی «درباره بچه‌ها» را جدی گرفت؟ درباره کودکان، برای کودکان دیدگاه‌های متضاد سیاسیون به موضوع مذاکره بررسی شد یک‌بام و دوهوای «مذاکره» آیا باورهای مثبت درباره کیسه‌های پلاستیکی زیست‏تجدیدپذیر درست است؟ کیسه‌های ماندگار رهبر انقلاب در بازدید از نمایشگاه کتاب تهران وزیر فرهنگ و وزیر صنعت مسئله کاغذ را حل کنند راهکارهایی که معاون اول رئیس‌جمهوری برای عبور از چالش فروش نفت ارائه داد از کاهش هزینه‌ها تا بهره‌گیری از ظرفیت کشورهای دوست و همسایه وزیر بهداشت در مجمع جهانی سلامت: مقابل متجاوزین به سلامت مردم ایستادگی کنید راهکارهایی که معاون اول رئیس‌جمهوری برای عبور از چالش فروش نفت ارائه داد از کاهش هزینه‌ها تا بهره‌گیری از ظرفیت کشورهای دوست و همسایه لزوم ایمن و سالم‏سازی فضای مجازی آیا مذاکره به معنای تسلیم است؟