تاب‌آوری اقتصادی نیاز امروز کشور

ملت‌ها همواره در مواقع حساس که با بحران‌های طبیعی و همچنین اقتصادی روبه‌رو می‌شوند باید بدانند که تنها راه حل برای گذر از شرایط سخت «تاب‌آوری» است. همچنان که به شهروندان تاکید می‌شود تا در برابر حادثه‌های طبیعی مانند زلزله، سیل و... تاب‌آوری خود را افزایش دهند در مقابله با تحریم‌ها و دشمنی‌هایی که از سوی دولت‌های خارجی برای فلج کردن اقتصاد ایران صورت گرفته هم باید «تاب‌آوری اقتصادی» داشته باشند. نباید فراموش کرد که شهروندان ایرانی اکنون شرایط سختی را با توجه به تورم و رکود پشت سر می‌گذرانند ولی اگر کمی به عقب بازگردیم می‌بینیم که در روند به تصویب رساندن برجام مردم توانستند تاب‌آوری مناسبی از خود به‌نمایش بگذارند. این موضوع در موقعیت زمانی بود که دولت قبل سیاست‌های غلطی را در برخی زمینه‌ها دنبال می‌کرد ولی مردم توانستند تحمل کنند تا در دولت تدبیر و امید برجام به تصویب رسید. تاکید بنده برای تاب‌آوری اقتصادی برای این است که برجام یکی از بهترین توافق‌نامه‌های ایران بود و به همین دلیل رئیس‌جمهوری آمریکا از آن خارج شد تا از ایران امتیازات بیشتری بگیرد. سال‌هاست که کارشناسان اقتصادی ایران به دولت‌های مختلف تذکر و پیشنهاد می‌دهند که از فروش نفت خام دست بکشیم و به سوی فروش محصولات و فرآورده‌های نفتی برویم و حالا که آمریکا ‌به‌صورت یک‌طرفه قصد دارد که نفت ایران را به صفر برساند و تحریم‌ها را سخت‌تر کند ما هم باید از این فرصت استفاده کنیم و فروش نفت خام خود را قطع و به سوی فروش تولیدات نفتی برویم. این نکته قابل تاکید است که زیرساخت‌هایی برای این موضوع وجود دارد مانند پالایشگاه خلیج‌فارس که در حال حاضر توانسته نیاز ایران به بنزین را تا حدود زیادی برطرف کند. اگر مسئولان با همکاری مردم که همان تاب‌آوری اقتصادی نام می‌گیرد، به سمت تولیدات مواد نفتی برود و از فروش نفت خام خودداری کند می‌توان آینده روشنی را برای اقتصاد و به خصوص اشتغال ایران متصور شد. این موضوع می‌تواند درآمد ایران را در حوزه فروش نفت افزایش دهد. دولت‌ هم برای تاب‌آوری اقتصادی باید نیاز‌های عمومی مردم را برطرف کند نه اینکه در برابر تحریم‌ها بخواهد از بودجه عمرانی بکاهد. در تاب‌آوری اقتصادی نیاز است تا دولتمردان وضعیت روانی و اعتماد شهروندان را بهبود بخشند. مسئولان باید در اعتمادسازی عمومی بیشتر تلاش کنند و با دریافت مالیات و حذف یارانه‌های کور به مردم این پیام را بدهند که در حال تلاش برای بهبود وضعیت اعتماد عمومی هستند. اگر از فرار مالیاتی که به اقتصاد کشور لطمه‌های جبران ناپذیری می‌زند جلوگیری شود مطمئن باشید که راه‌ بسیار مناسبی برای ایجاد اشتغال و کمبود بودجه دولت در مواقع تحریم خواهد بود که جا دارد مسئولان به آن توجه کنند. همین موضوع دریافت سوخت با کارت هوشمند می‌تواند شروع دوباره‌ای باشد تا از قاچاق محصولات ارزشمندی مانند بنزین جلوگیری شود. طبق گفته وزیر نفت روزانه حدود 10میلیون لیتر سوخت از کشور به صورت قاچاق خارج می‌شود که سهمیه‌بندی و دریافت سوخت با کارت هوشمند می‌تواند از هدر رفت سرمایه ملی جلوگیری کند. از دیگر راهکارهایی که دولت می‌تواند از کاهش بودجه عمرانی جلوگیری کند و نارضایتی‌های شهروندان را کاهش دهد جلوگیری از هزینه‌هایی است که در همایش‌ها و مراسم تشریفاتی صرف می‌شود. نباید نادیده گرفت که شهروندان و به‌خصوص جوانان به این موضوعات واکنش منفی نشان می‌دهند و اگر از آنها می‌خواهیم که در برابر تحریم‌ها تا رسیدن به نتیجه مثبت بین‌المللی تاب‌آوری اقتصادی داشته باشند از سوی دیگر مسئولان هم باید فاصله خود را با شهروندان کاهش دهند و اعتماد آنها را جلب کنند.
* کارشناس اقتصادی