روزنامه ابتکار

شینزو آبه؛ مفسر تفاهم

علی آهنگر- کفش‏های خود را در حیاط خانه درآورید، آنگاه به خانه ژاپنی وارد شوید. زیرا آنها هم مثل ما با کفشی که در کوچه و خیابان راه رفته‏اند وارد خانه نمی‏شوند.
ژاپن هم درست به‏مانند ما سرزمین شعر، افسانه‏های باستانی، ادبیات و هنر است. کلمات ساده و زیبای برف، ماه و شکوفه‏های گیلاس در شعر و هنر ژاپنی نقشی اساطیری و بنیادین دارد. این کلمات در فرهنگ ژاپنی نشانگر زیبایی‏های چهار‏فصل است.
«یاشیرو یوکی او» عقیده دارد که یکی از ویژگی‏های هنرهای زیبای ژاپن در این عبارت شعر‏گونه خلاصه می‏شود که می‏گوید: «در هنگام دیدن برف، ماه و شکوفه‏های گیلاس، دل انسان از همیشه بیشتر یک دوست صمیمی می‏طلبد.» یاشیرو می‏گوید در این فرهنگ دوست را می‏توان به مفهوم وسیع‏تر آن یعنی به‏طور‏کلی انسان معرفی کرد.
به‏علاوه، در ژاپن کلمات برف، مهتاب و شکوفه‏های گیلاس را که نشان‏دهنده زیبایی‏های گوناگون چهار‏فصل است، به‏عنوان واژه‏هایی که بیانگر تمام زیبایی‏های طبیعت تا تمام پدید‏ه‏ها و موجودات روی زمین و حتی احساسات انسانی است، به کار می‏برند. دوگن و ریوکان از شاعرانی هستند که در عهد باستان این فرهنگ ستودنی را برای مردم ژاپن به میراث نهاده‏اند.


برخاسته از همین فرهنگ شعر‏گونه است که ژاپنی‏ها سرزمین‏شان را خاستگاه خورشید می‏نامند. آنها باور دارند که آفتاب نخست‏بار هر روز از این نقطه برمی‏خیزد و جهان را از نور و گرمای خویش بهره‏ور می‏سازد. بر همین باور است که کشورشان را نیهون یا نیپون به معنی «سرزمین آفتاب تابان» می‏خوانند.
ارتباط نوستالوژیک و خاطره‏انگیز ژاپن با ایران به دوران مشروطیت برمی‏گردد. در ژاپن مبارزه برای قانون اساسی و مجلس که در اواخر قرن نوزدهم به پا شده بود سرانجام در 1889 نتیجه داد و نخستین قانون اساسی کشور که به «قانون اساسی میجی» معروف است در دوران امپراطوری او به ملت اعطا شد. این اقدام ژاپنی‏ها از جمله منابع تاثیر‏گذار در برپایی انقلاب مشروطیت در ایران شمرده می‏شود.
هنوز اتقلاب مشروطه ایران پا نگرفته بود که نخستین سیاحت سیاسی بلند‏پایه‏ترین مقامات آن روز ایران به ژاپن انجام شد. اتابک اعظم که از صدارت عزل شده بود به همراه مخبرالسلطنه و تعدادی دیگر به بهانه سفر حج و با کسب اجازه از مظفرالدین شاه عازم سفر دور دنیا می‏شوند. کتاب سفرنامه مکه به قلم زیبای مخبرالسلطنه حاصل سفری است که اتابک اعظم و هیئت همراه در سال 1904 به ژاپن داشتند. در این زمان امپراطور میجی حاکم ژاپن بود.
دوران امپراطور میجی دوران افتخار و پیشرفت ژاپن شد. پیشرفتی که حیرت هیئت ایرانی را برانگیخت. اتابک از وزیر خارجه ژاپن پرسید پیشرفت را از کجا شروع کردید؟ او پاسخ داد: «چون دست به کار زدیم دیدیم مرد کار نداریم. از جوان‏های برگزیده به اروپا و آمریکا فرستادیم، در هر رشته علمی و صنعتی تکمیل شدند؛ سپس به تشکیلات پرداختیم و هر گونه مدرسه در کشور ساختیم.»
امپراتور میجی پس از 45 سال در 1912 درگذشت و نتوانست شاهد جنگ جهانی اول باشد. جنگی که ژاپن در آن در کنار متفقین قرار گرفت و با آلمان‏ها که رقیب اقتصادی و تجاری‏شان بودند جنگید. ژاپن در جنگ جهانی دوم در کنار آلمان و ایتالیا قرار گرفت. بمباران اتمی هیروشیما و ناکازاکی مهر پایانی بر جنگ جهانی دوم و البته بر ژاپن جنگجو زد.
از این پس ژاپن آن چنان زیست که مورد حیرت عالم شد. با آنکه پس از جنگ یکبار دیگر قدرت جهانی بزرگی شد، ولی رفتارش آن گونه نیست که از یک قدرت جهانی انتظار می‏رود. گاه حتی به نظر می‏رسد که اصلا نمی‏خواهند به جهان تعلق داشته باشند.
سردرگمی بین‏المللی از رفتار ژاپن در نکته راز‏گونه‏ای وجود دارد که «تفاهم متقابل» نامیده می‏شود.
تفاهم در زبان مفسران، سخنگویان و مقام‏های ژاپنی پیچیده است. عبارت «واکات کوداسای Wakatre Kudasai» یعنی «لطفا بفهمید که چه می‏گویم» در استراتژی ژاپن معنایی بس عمیق و پیچیده دارد.
لطفا بفهمید که چه می‏گویم. تفاهم و توافق در اینجا یک معنی دارند. در فرهنگ ژاپن «فهم» راستین اشخاص یا اشیاء یا جریانات به این معنا است که مادام که امکان تغییر‏دادن شرایط محیطی فراهم نیست، آنها را آن‏گونه که هستند بپذیرید.
شینزو آبه به عنوان میهمانی گرانقدر و ارجمند، حالا پا به کشوری نهاده است که از قضا خاستگاه خورشید است. شینزو آبه آمده است تا با آمدنش سرگذشت کشوری را در پیش چشم ما مجسم سازد که می‏خواست با قدرت نظامیانش در قرن نوزدهم و بیستم بر جهان اطرافش حاکم باشد اما نشد. این کشور حالا با صنعت و تکنولوژی به جهانی سیطره افکنده است که گویی اصلا به آن تعلقی ندارد. شینزو آبه پیش از آنکه یک میانجی باشد، یک فرهنگ، یک تاریخ و یک سرگذشت است. شینزو آبه با خود کلمات عمیق فرهنگی و تاریخی کشورش، برف، ماه و شکوفه‏های گیلاس و نیز واژه رازناک «تفاهم» آورده است.
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
رد اولتيماتوم قاليباف (اعتماد)عشق و خیانت در «قطب شمال » «مست عشق » عام هپسند و صعود سخت فوتسال (خراسان) تعطیلی شنبه یا پنج‌شنبه؟ (جوان)
سایر اخبار این روزنامه
بازگشت نزار زاکا به لبنان با وساطت سیدحسن نصرالله انجام شد آزادی زاکا برمحور حسن‌نیت و نزدیکی ملت‌ها ژوبین صفاری عواقب یک انحصارطلبی خطرناک آیا عملکرد جریان‌های سیاسی باعث رشد دوباره عوام‌گرایی می‌شود؟ خطر پوپولیسم بیخ گوش انتخابات پس از وزیر خارجه آلمان، نخست وزیر ژاپن امروز به تهران می‌آید مسابقه میانجی‌گری غرب و شرق «ابتکار» از تلاش برای بازگرداندن اعتماد عمومی به مسئولان و شفاف‌سازی از اموال‌شان گزارش می‌دهد ‌نگرانی‌ها از کاهش تراز آبی دریاچه ارومیه پس از تولد دوباره آن به واسطه سیلاب‌ها شدت گرفته است برخی از گالری‌‌های هنری هفته آتی تهران مرور شد هفته گرم هنرهای تجسمی «ابتکار» از بازار فروش موی سر در ایران گزارش می‌دهد دو تار مو دارم، می‌خری؟ برخی در اروپا علاقه‌مند به نقض برجام از سوی ایران هستند «ابتکار» دغدغه اتحادیه‌ قهوه‌خانه‌داران و سفره‌خانه‌داران سنتی را بررسی می‌کند چوب قوانین لای چرخ قهوه‌خانه‌ها، اقدامات رئیس اتحادیه در رفع موانع شینزو آبه؛ مفسر تفاهم تاریخ در ترکیه: به مثابه دانش یا رهیافت توسعه