روزنامه فرهیختگان
1398/03/29
دانشگاه آزاد اسلامی، دانشگاهی اجتماعی
یکی از ملموس‌ترین ثمرات انقلاب شکوهمند اسلامی ایران، تاسیس دانشگاه آزاد اسلامی است. پس از گذشت 37 سال از عمر پربرکت دانشگاه آزاد اسلامی، این دانشگاه در دوره جدید توانسته است با الهام از گفتمان ولایت‌مدار و با مدیریت جهادی، سیر تعالی خود به سوی یک دانشگاه اجتماعی را طی کند. عبارت دانشگاه اجتماعی، واژه کلیدی دکتر طهرانچی، ریاست محترم دانشگاه آزاد اسلامی است و حاصل تفکری است که دانشگاه را از مردم و برای مردم می‌داند. این تفکر، دانشگاه آزاد اسلامی را یک سرمایه بزرگ اجتماعی قلمداد می‌کند که نقش قوه عاقله جامعه، مرکز تولید علم نافع و پایگاه نشر علم اقتدار‌ساز را به‌خوبی ایفا می‌کند. دانشگاه آزاد اسلامی، در آستانه ورود به دهه چهارم از عمر با برکت خود شده است؛ تغییر پارادایم دانشگاه آزاد اسلامی از یک دانشگاه عمدتا آموزش‌محور به دانشگاهی پژوهش‌محور با سیاست‌های راهبردی رئیس هیات‌‌موسس و هیات‌امنا و نیز تاکتیک‌ها، خط‌مشی، برنامه‌ریزی و مدیریت جهادی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی، به‌خوبی مشهود است. دانشگاه اجتماعی، دانشگاهی است که مردم، نگاه مردم و اعتماد مردم را به‌عنوان بزرگ‌ترین سرمایه خود محسوب می‌کند و پیرو گفتمان تفکر‌ساز و زاینده انقلاب اسلامی و ولایت‌مداری، خرده‌گفتمان‌های کارساز با کاربست‌های ویژه نظیر دانشگاه جوار صنعت، مدرسه عالی مهارت، سرای نوآوری، نظام موضوعات پژوهش، دانشگاه مادران، مدرسه تخصصی ورزش و... را برای اولینبار مطرح و در کانون توجهات خود قرار داده است. مدیریت جهادی با مولفه‌های نظم‌شناسی، وقت‌شناسی، فرصت‌شناسی، وجدان کاری و مقتضیات‌شناسی از مختصات آن دستگاه فکری و نیز دانشگاه اجتماعی است و نتیجه این مدیریت با آن مولفه‌ها، سبب شده است مدیریت عالی دانشگاه آزاد اسلامی کار و پیگیری را از اتاق دربسته اداری، خارج کرده و در صحنه‌های مختلف اجتماعی، به‌صورت مستقیم و عملیاتی محقق سازد. جلوه‌هایی از این مدیریت، در مناطق سیل‌زده شمال و جنوب کشور و تشکیل ستاد و قرارگاه جهادی دیده شد و امروز دانشگاه آزاد اسلامی به‌عنوان یک دانشگاه اجتماعی افتخار دارد نقش و قابلیت قوه عاقله را ایفا می‌کند. توجه و اهتمام به حل مشکلات و معضلات مبتلابه جامعه، ایفای نقش پررنگ در پروژه‌های بسیار بزرگی مثل طرح ملی تولید بذر به‌عنوان کالا و محصولی استراتژیک، تثبیت ریزگردها به‌عنوان مقابله با یک بحران بزرگ ملی و جهانی، توجه به معادن سنگ و جلوگیری از خام‌فروشی آن و ده‌ها مورد دیگر، مصادیقی از جلوه‌گری‌های این دانشگاه اجتماعی است. نگاه کیفی رئیس هیات‌‌موسس و هیات‌امنا و رئیس دانشگاه آزاد اسلامی به مدارس سما در این دوره از بالندگی دانشگاه، در متن دانشگاه آزاد اسلامی به‌عنوان یک دانشگاه اجتماعی نیز درخور توجه و تأمل است چراکه مدیریت امروز دانشگاه آزاد اسلامی معتقد است باید بیش از پیش و با یک دلسوزی مدبرانه به مدارس توجه داشت و توجه به فرهنگ، اعتقادات، تربیت، انقلابی‌گری و هویت دانش‌آموزان در کنار آموزش و مهارت‌آموزی ازجمله کار‌ویژه‌های این مدیریت است. این تفکر که خروجی مدارس سما، باید ورودی دانشگاه باشد، صرفا نگاه کمی‌نگر و توسعه‌گرا به هر قیمت نیست، بلکه نگاهی کیفی و آینده‌نگر است؛ نگاهی که در فرا روی خود، دانشگاهی اجتماعی را می‌بیند تا نسلی از دانشجویان در دانشگاه آزاد اسلامی تحصیل کنند که هویت‌بین و هویت‌ساز باشند. دانشجوی تراز انقلاب اسلامی، محصول نهایی دانشگاه اجتماعی است؛ ایجاد و راه‌اندازی معاونت علوم انسانی و هنر در سطح ستاد و سازمان برای اولینبار، از دیگر مشخصه‌های یک دانشگاه با رویکرد اجتماعی است؛ چراکه همواره توجه به علوم انسانی از ذهن‌مشغولی‌ها و دغدغه‌های مقام عظمای ولایت و رهبری بوده است. امروزه دانشگاه آزاد اسلامی در ذیل نگاه رهبری به حوزه علوم انسانی، فصل نوینی را در این حوزه از علوم رقم زده است، نگاه به جنبه‌های نظری و در عین حال کاربردی علوم انسانی، سبب میشود تا نقش دانشگاه آزاد اسلامی به‌عنوان یک دانشگاه اجتماعی بیشتر هویدا شود. شناخت آسیب‌ها، ارائه علائم و نشانه‌ها، علت‌یابی و ارائه راهکار به‌عنوان روش آسیب‌شناسی اجتماعی در کانون توجه دانشگاه آزاد اسلامی است، دانشگاهی که به‌عنوان روش آسیب‌شناسی اجتماعی در کانون توجه دانشگاه آزاد اسلامی است؛ دانشگاهی که به‌عنوان یک دانشگاه اجتماعی دیگر قصد ندارد، صرفا نظاره‌گر آسیب‌ها باشد، بلکه با یک نظام موضوعات مدرن و تفکر شده، از مرحله معرفی آسیب، عبور کرده و به مرحله ارائه راهکار و راه‌حل که تنها انتظار از دانشگاه به‌عنوان قوه عاقله جامعه است، خواهد رسید. دانشگاه آزاد اسلامی، امروزه واحدها و مراکز آموزشی خود را به‌عنوان یک کل و خانواده می‌بیند و این از مختصات یک دانشگاه اجتماعی است و به‌طور قطع، خرد جمعی و تشریک مساعی برای حل مشکلات، جزیره‌ای فکر و عمل نکردن و... سبب قوام و دوام دانشگاه آزاد اسلامی به‌عنوان یک دانشگاه اجتماعی خواهد شد.
