روزنامه ابتکار
1398/04/12
فرافکنی و پاککردن واقعیت؛ مسئله این است
محسن جمشیدزاد* - سینما و سیاست جدا از تاثیرات متقابلی که از آغاز تاریخ سینما بر یکدیگر داشتهاند بارها چه در ایران و چه در جهان به یارگیری حرفهای از یکدیگر اقدام کردهاند، لیکن در ایران با توجه به نفوذ سیاست بر تمام صنوف و مناسبات درون صنفی هرگونه تغییر کوچکی در سیاست تمامی این حرفهها و مناسبات مذکور را متاثر میکند. این ویژگی در سینما بهعنوان یک رسانه و مدیوم تاثیرگذار تصویری به دلیل وابستگیهای مالی به دولت بسیار محسوس است تا جایی که انطباق زمانی دو رقابت سینمایی و سیاسی جشنواره بیست و ششم فیلم فجر و مجلس هشتم شورای اسلامی شباهتهای انکارناپذیری را باعث شد. زمانی که روزنامههای طیف اصلاحات به رد گسترده کاندیداهای مجلس هشتم میپرداختند تیتر یک روزنامه«اعتماد» خبر از رد صلاحیت گسترده فیلمهای ایرانی توسط هیئت انتخاب اصولگرای نیمهدولتی جشنواره فیلم فجر داد؛ یک واقعیت وجود دارد و آن اینکه سینما و تئاتر هر کشوری زاییده و تبلور و آینه تمامقد یک فرهنگ جغرافیایی است. سینمای ایران از درون مجموعه باورها، آداب و سنن یک ملت بیرون میآید؛ مردمی که در محیط متفاوتی هستند و یا با فرهنگ و آداب فاصله گرفتهاند طبیعتاً از سینمای آن فرهنگ هم دور میشوند. شرایطی که در تهران هست هرگز در تورنتو یا لسآنجلس یا لندن وجود ندارد. این سینما برخاسته از واکنشهای اجتماعی در مقابل عشق و عاشقیها، شرایط اجتماعی، محرومیتها، شکستها و پیروزیها و بسیاری عوامل دیگر است. برای همین است که سینما برای خارج از ایران زنده، اکتیو و دلچسب است؛ سینما با همه ابعاد و پیچیدگیهایش و صنعت نوظهور پولساز درآمدزایش «هنر هفتم» لقب گرفته است.اولین بار در سال ۱۹۹۸در دوره اصلاحات در بزرگترین رویداد و آوردگاه سینمایی جهان، این عباس کیارستمی کارگردان و شاعر شهیر سینمای ایران بود که با فیلم«طعم گیلاس» و ربودن نخل طلا به یکباره نگاه جهان را به سوی سینمای شاعرانه ایران معطوف کرد و آن روز در تاریخ سینما در ذهن مخاطبان و دوستداران هنرهفتم برای ابد ماندگار ثبت و ضبط شد و پس از او راهش ادامه یافت و دیگر همتای خلفش اصغر فرهادی با فیلم «جدایی نادر از سیمین» این بار در دل خاک ینگه دنیا و در میان غولهای سینمای جهان در اسفند۱۳۹۰هجری شمسی جایزه اسکار را برای بهترین فیلم غیرانگلیسیزبان از آن خود و ایران کرد و تمام کارشناسان و منتقدین فیلم از او و عباس کیارستمی تقدیر کردند. آن روز در هالیوود تمام دوربینهای دنیا روی صورت عباس کیارستمی و اصغر فرهادی«استاد و شاگرد» توامان کلوزآپ کرده و تمامقد به احترام سینمای ایران ایستادند. دیگربار این اصغر فرهادی بود که در سال۹۴ -که دولت تدبیر و امید «حسن روحانی» بر سر کار آمده بود- با فیلم «فروشنده» اسکار را در میان بهت همگان برای بار دوم از آنِ ایران کرد. و اما سال بعدش درست اوایل بهار۹۵ به یکباره خبر بستری شدن پدر مولف سینمای ایران «عباس کیارستمی» همه دوستداران هنر هفتم در ایران و جهان را در بهتی ناگهانی فرو برد تا اینکه پس از کش و قوسهای فراوان و خطای فاحش تیم پزشکی معالج ایشان و اعزام ناگهانی او به فرانسه به علت آمبولی و لخته خون در مغز، وی برای همیشه صفحه زندگی و سینماییش به آخر رسید. همان سال،۱۳تیرماه۱۳۹۵ روز فوتش مصادف بود با آزمون کنکور هنر و بسیاری از دوستداران هنر هفتم و روزنامهنگاران پیشرو تصمیم گرفتند که سال بعد به علت همزمانی سالگرد فوت او و آزمون رشته هنر که در دل سوالات این آزمون در دفترچه شماره۲سوالات آزمون خلاقیت تصویری و سینما نهفته است و داوطلبان باید به بیست سوال در این خصوص پاسخ دهند؛ به رئیس سازمان سنجش کشور پیشنهاد دهند که قبل از شروع فرآیند آزمون رشته هنر پس از تلاوت قرآن و یاد امام و شهدا توسط بلندگوی اعلانکننده چند ثانیه به پاسداشت و خدمت شایان او به سینما که نخست او نام سینمای ایران را در جهان زنده کرد نام وی هم آورده شود و این کمترین کاری است که در تجلیل پدر مولف هنرهفتم ایران میتوان انجام داد که متاسفانه پس از گذشت سه سال، رئیس سازمان سنجش توپ را به میدان وزیر علوم میاندازند و سکاندار اصولگرای وزارت علوم که انتخاب سیزدهم حسن روحانی است به اذعان ایشان فرافکنی و کتمان واقعیت میکنند و بر این باور است به قول معاونش در سازمان سنجش که باید یاد همه مشاهیر را باید از دم گرامی داشت. و این مسئله مثل روز واضح و مبرهن است که این پاسدادن به هم برای زمانخریدن و تلفکردن وقت تا برگزاری آزمون است؛ غافل از این که تنی چند از نمایندگان فراکسیون امید مجلس که الان در تعطیلات دوهفتهای بهارستان به سر میبرند به جد پیگیر این مسئله هستند و قرار است پس از تعطیلات این قضیه را در دستورکار قرار دهند.
*روزنامهنگار و منتقد سینما
سایر اخبار این روزنامه
«ابتکار» فرمان نخست وزیر عراق مبنی بر ادغام نیروهای حشد الشعبی در ارتش را بررسی میکند
محمدرضا ستاری
برجام بیمار را با اینستکس ناتوان زنده نگه داریم
«ابتکار» از مشکلات درونی احزاب گزارش میدهد
فردیت بلای جان احزاب سیاسی
رفع ابهام از واکنشها به رای وحدت رویه دیوان عالی کشور
دیه زن و مرد برابر شد؟ نشد؟
طرح فاضلاب تهران چه زمانی تکمیل میشود؟
افزایش قیمتها؛ چالش جدید بزرگترین پروژه محیطزیستی خاورمیانه
سخنگوی شورای نگهبان:
انقلاب اسلامی ایران به حزب یا جناحی خاص تعلق ندارد
نایب رئیس فراکسیون امید مجلس مطرح کرد
شورای عالی سیاستگذاری حرف همه را بشنود
جایگزینی در صنعت خودروسازی ماجرای تازهای نیست
تکراریهای آزار دهنده
از سوی فرمانده معظم کل قوا انجام شد
انتصاب جانشین رئیس ستادکل نیروهای مسلح و رئیس سازمان بسیج مستضعفین
عضو کارگروه کاغذ در گفتوگو با «ابتکار»:
دولت بهجای دخالت، نظارت کند
رئیسجمهوری در پیام به کنگره کردزبانان کشور:
هیچ تفاوتی بین اقوام وجود ندارد
اوپک 176؛ ناقوس پایان وابستگی به نفت
فرافکنی و پاککردن واقعیت؛ مسئله این است