روزنامه ابتکار
1398/04/12
اوپک 176؛ ناقوس پایان وابستگی به نفت
علی آهنگر- زنگنه باور داشت ظرفیت تولید بمب اتم کشور تولیدکننده نفت است. این باور درستی در منطق بازار نفت و انرژی است.عربستان سعودی امروز با قریب ده میلیون بشکه تولید نفت روزانه، به گفته خالد الفالح 2.5 میلیون بشکه ظرفیت تولید اضافی دارد. روسیه در بالای رقم 11 میلیون بشکه در روز سیر می‌کند و عراق در مسیر تحقق رویای تولید شش تا هفت میلیون بشکه در روز است.
اما چیزی که بارار نفت را تا حد تغییر راهبرد و استراتژی پیش برده؛ ظهور یک قدرت سیریناپذیر در تولید نفت است. این کشور نامش ایالات متحده آمریکاست. تولید نفت غیرمرسوم آنان در آوریل 2019 از 12.1 میلیون بشکه در روز گذشت. این در حالی است که EIA خبر از رسیدن تولید نفت خام این کشور به رکورد 13.4 میلیون بشکه در روز در ژانویه 2020 می‌دهد.
در این شرایط، واردات نفت آمریکا از اوپک به کمترین حد خود در سی سال گذشته رسید. بر پایه گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا، واردات نفت آمریکا از اوپک تا مارس 2019 در مجموع به 1.5 میلیون بشکه در روز کاهش یافته است. هر قدر که تولید نفت آمریکا وسعت مییابد، فضا برای اوپک تنگ و تنگتر میشود. تا آنجا که اوپک چارهای جز کاهش سقف تولید در پیشروی خود نمیبیند.
چالش کاهش سقف تولید اما معضل دیگری را پیشروی اوپک قرار داد و آن جذب همکاری روسیه بود. اگر روسیه و کشورهای همپیمانش به همکاری با اوپک روی نمیآوردند، تصمیمات پیشین اوپک برای کاهش تولید و افزایش قیمت به موفقیت دست نمییافت. اما مشکل از جایی بروز میکرد که فرهنگ روسی نامیده میشد. در این فرهنگ، روسیه و تزار گسترشجوی آن یعنی ولادیمیر پوتین معمولا امتیاز بیعوض به کسی یا جایی نمیدهند. روسیه به طرح فریز نفتی اوپک پیوست و تولیدش را کاهش داد تا در حایی دیگر امتیاز لازم را بگیرد. جای دیگر اوکازای ژاپن و جلسه G20 بود. پیش از تشکیل جلسه سران بیست اقتصاد برتر جهان در ژاپن، روسیه تلاش مضاعفی کرد تا جلسه از پیش تعیینشده اوپک را به بعد از اجلاس پرطمطراق جی 20 موکول کند. اقدامی که مورد مخالفت آگاهاته وزیر نفت ایران قرار گرفت اما سرانجام با اصل موضوع موافقت شد.
در جلسه جی 20، پوتین و بن سلمان بر ادامه کاهش سقف تولید به میزان 1.2 میلیون بشکه در روز به مدت 9 ماه موافقت کردند. توافقی خارج از اوپک که جلسه 176 این سازمان در اول جولای 2019 (دهم تیرماه) را عملا به جلسهای تشریفاتی مبدل میساخت.
جلسه صدوهفتادوششم اوپک در وین اتریش سرانجام مجری تصمیم سران دو کشور در اوکازای ژاپن شد؛ اما این همه ماجرا نبود.
ماجرای اصلیتر که در اوکازا مورد توافق دو کشور روسیه و عربستان قرار گرفت منشور اوپک و غیراوپک بود. قضیه از این قرار است که از این پس ائتلاف اوپک به سازمانی موازی و رسمی در کنار اوپک قرار میگیرد. سازمانی رسمی که در واقع تصمیمات اصلی در آنجا اتخاذ میشود واقعیتی که تنها مخالف جلسه صدوهفتادوششم یعنی بیژن زنگنه بر آن پای فشرد و جلسه 14 نفره اعضای اوپک را به چالشی پنج ساعته تبدیل کرد. اما سرانجام با تغییراتی در مفاد منشور یا اساسنامه با آن موافقت کرد؛ اساسنامهای که سرانجام تصویب پیشنویس آن در بیانیه پایانی مورد تصریح قرار گرفت.
تمامی این تحولات حکایتگر واقعیتی در دنیای نفت و انرژی است و آن اینکه همه مولفههای پیشین نفت و انرژی در جهان تغییر کرده است.
حالا دیگر نهتنها اوپک، که مصرف نفت و انرژیهای فسیلی هم دارد به پایان راه نزدیک میشود. عرضه رو به ازدیاد نفت خیلی بیشتر از تقاضای کاهشیابنده آن است. اقتصادهای تکمحصولی و وابسته به نفت برای نجات از این غرقاب باید دست به یک خانهتکانی اساسی و واقعی در برنامههای اقتصادی خود بزنند. این صدای ناقوسی بود که در جلسه صدوهفتادوششم برای کشورهای وابسته به نفت نواخته شد.
سایر اخبار این روزنامه
«ابتکار» فرمان نخست وزیر عراق مبنی بر ادغام نیروهای حشد الشعبی در ارتش را بررسی می‌کند
محمدرضا ستاری
برجام بیمار را با اینستکس ناتوان زنده نگه داریم
«ابتکار» از مشکلات درونی احزاب گزارش می‌دهد
فردیت بلای جان احزاب سیاسی
رفع ابهام از واکنش‌ها به رای وحدت رویه دیوان عالی کشور
دیه زن و مرد برابر شد؟ نشد؟
طرح فاضلاب تهران چه زمانی تکمیل میشود؟
افزایش قیمت‌ها؛ چالش جدید بزرگترین پروژه محیط‌زیستی خاورمیانه
سخنگوی شورای نگهبان:
انقلاب اسلامی ایران به حزب یا جناحی خاص تعلق ندارد
نایب رئیس فراکسیون امید مجلس مطرح کرد
شورای عالی سیاستگذاری حرف همه را بشنود
جایگزینی در صنعت خودروسازی ماجرای تازه‌ای نیست
تکراری‌های آزار دهنده
از سوی فرمانده معظم کل قوا انجام شد
انتصاب جانشین رئیس ستادکل نیروهای مسلح و رئیس سازمان بسیج مستضعفین
عضو کارگروه کاغذ در گفت‌وگو با «ابتکار»:
دولت به‌جای دخالت، نظارت کند
رئیسجمهوری در پیام به کنگره کردزبانان کشور:
هیچ تفاوتی بین اقوام وجود ندارد
اوپک 176؛ ناقوس پایان وابستگی به نفت
فرافکنی و پاککردن واقعیت؛ مسئله این است
