روزنامه ابتکار
1398/04/29
لزوم تحول نگاه به زنان
کورش الماسی* - در سالروز ولادت حضرت فاطمه زهرا سلام‌الله‌علیها، در حسینیه امام خمینی(ره) مورخ 12-97 مقام معظم رهبری ازدواج سفید را سیاه‌ترین ازدوج نامیدند و به مسئولان هشدار دادند تا راهکارهای عاجل برای حل این معضل اجتماعی تدبیر کنند. در تایید و تبیین نظر رهبری در این موجز نکاتی ارائه میشود. به منظور تدبیر راهکارهای عملی در راستای هشدار مقام معظم رهبری پیرامون تضعیف خطرناک نهاد خانواده دلسوزان باید به فهم ریشه‌ها بپردازند و از برخورد احساسی جداً خودداری کنند. شاید یکی از دلایل ناکامی بسیاری از راهکارها، برخورد سطحی و احساسی با چالش‌های گوناگون باشد.انسان‌ها و جامعه پدیده‌هایی پویا هستند و صرف‌نظر از اینکه برخی صاحبمنصبان پیرامون امور گوناگون اجتماعی چه نظری داشته باشند، جامعه راه طبیعی خود را می‌پیماید. میان راهکارهای سیاسی و شرایط عینی انسانی و اجتماعی رابطه‌ای علت و معلولی وجود دارد. راهکارهای سیاسی کارآمد، کم‌هزینه و پایدار با هر هدفی نباید مغایر خواست عمومی باشند. به دلایل گوناگون و شواهد بی‌شمار اجتماعی نگاه برخی صاحبمنصبان به زنان باید متحول و کاربردی شود. شهروندان و جامعه سال 1398 بسیار متفاوت از شهروندان و جامعه 1357 است؛ «مغایر خرد و منطق و ناکارآمد و پرهزینه خواهد بود اگر تلاش کنیم نگاه دهه شصتی به زنان دهه نودی داشته باشیم».
به عنوان مثال چرا برخی اذهان حامی مطلوب بودن شرایط زنان تلاش نمی‌کنند در همه امور همانند شرایط اجتماعی قرون پیشین زندگی کنند.
به طور کلی دو دیدگاه نسبت به زنان وجود دارد: دیدگاهی که معتقد است شرایط فعلی زنان مطلوب و باید تداوم داشته باشد و دیدگاهی که معتقد است شرایط اجتماعی زنان نیازمند تحول و لاجرم بروز‌رسانی نگاه رسمی به زنان است.
مطلوب بودن یا مطلوب نبودن امری برآیند نتایج قابل سنجش و محاسبه است. حامیان مطلوب بودن شرایط فعلی زنان بیشتر بر برخی ارزش‌ها و وقایع تاریخی و اعتقادی تاکید دارند. اما حامیان تحول شرایط اجتماعی زنان، بر انواع چالش‌های گوناگون نامطلوب که زنان با آن روبه‌رو هستند، اشاره دارند. به عنوان مثال، افزایش سن ازدواج، عدم تمایل به تشکیل خانواده، نپذیرفتن اخلاقیات و انتظارات سنتی، انواع ناهنجاری‌های اجتماعی و... در نسل جوان که همه این پدیده‌ها منجر به پدیده ازدواج سفید شده است که مقاقم معظم رهبری آن را سیاه‌ترین ازدواج نامیدند، شده است.
بسیار ضروری است تا حامیان مطلوب بودن شرایط اجتماعی زنان واقعیات امروز جامعه را مد نظر قرار دهند. شرایط عینی زنان بی‌خانمان خیابانی، آمار بالای طلاق، اعتیاد زنان و... با انتظارات «برخی» صاحبمنصبان انتصابی و انتخابی بسیار مغایرت دارد. قوانین و رعایت قوانین به منظور رفاه، آرامش و امنیت شهروندان است. رعایت، تدوین و ترویج هیچ قانونی نباید موجب درد و رنج، ناامنی، عدم آرامش و... شود.
قوانین از هر نوعی تنها به منظور رفاه، آرامش، امنیت و ... شهروندان ایجاد شده‌اند بنابر‌این اعتبار همه قوانین اجتماعی و زمینی مشروط به نظر شهروندان است. آرامش، رفاه، امنیت و... شهروندان حاکی از کاربردی بودن قوانین است و برعکس عدم آرامش، خشنودی، رضایت و... حاکی از غیر کاربردی بودن قوانین است. به گواه سرتاسر تاریخ جوامع بشری قوانینی که نتوانند برای انسان‌ها آرامش، آسایش، رفاه و امنیت ایجاد کنند، بنابر یک قاعده آسمانی، منطقی و کاربردی، جبرا محکوم به ناکارآمدی هستند. هر ذهن خلاقی مخالف این گفته است فقط و فقط یک هفته بدون هیچ یک از دست‌آوردهای زیست مدنی به دامن طبیعت برود و در آنجا به ارزیابی اندیشه‌ها و اعتقادات خود بپردازد.
شاید یکی از اصلی‌ترین ریشه‌های برخی اختلاف‌های دیدگاه میان شهروندان و مسئولان انتصابی و انتخابی، عدم بروز‌رسانی برخی اندیشه‌ها یا عدم همراهی برخی صاحبمنصبان با پویایی طبیعی جامعه باشد. همانگونه که می‌دانیم قوانین به منظور ساماندهی شرایط در مکان و زمان خاص تدوین می‌شوند. از آنجا که شرایط خاص زمان و مکان پیوسته در حال تغییر، تحول و تکامل است، بسیار ضروری و کاربردی است تا اندیشه‌ها و قوانین نیز همراه با شرایط بروز‌رسانی شوند.
بزرگوارانی که شرایط کنونی زنان را مطلوب می‌پندارند، در تدوین نظر خود تا چه میزان از یافته‌های روانشناسی، جامعه‌شناسی، روانشناسی اجتماعی و ضروریات اجتماعی، الزامات روابط بین‌الملل، حقوق انسانی، مدنی و زمینی استفاده کرده‌اند.
کم‌هزینه و کارآمدترین روش تغییر یا تاثیر بر رفتار انسان‌ها، ایجاد فهم از طریق آموزش و عملکرد الگوهای رفتاری و اخلاقی و نه از طریق انواع قوانین است. ساده، پایدار و کم‌هزینه‌ترین راهکار حل و فصل انواع چالش‌های اجتماعی و ملی، پیروی و طبیعت کارگزاران مدیریت کلان از نیازها، خواسته‌ها، اهداف و تمایلات آحاد شهروندان است. وظیفه کارگزاران مدیریت کلان تحقق خواسته‌ها، نیازها و تمایلات شهروندان و نه انتخاب تمایلات و خواسته‌ها برای شهروندان است.
صرف‌نظر از اینکه برخی صاحبمنصبان با گرایش‌های فکری خاص چه دیدگاهی نسبت به شرایط اجتماعی و خانواده دارند، واقعیت عینی پر‌چالش شرایط زنان که ناشی از پارادوکس نظرات رسمی و غیر رسمی است، حاکی از نیاز مبرم به چاره‌اندیش و تدبیر دیدگاه‌های کاربردی نسبت به زنان در جامعه است.
* پژوهشگر فلسفه سیاسی
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
«ابتکار» یکی از سریال‌های بحث برانگیز تلویزیون را بررسی می‌کند
«گاندو»؛ تمساح یا مارمولک؟!
محمدعلی وکیلی
آسیب‌شناسی مبارزه با فساد در کشور
«ابتکار» در گفتوگو با نمایندگان، شایعه انفعال اصلاح‌طلبان در آستانه انتخابات را بررسی کرد
ظریف در گفتوگو با نشنال اینترست:
هرکس که جنگ را آغاز کند به آن پایان نخواهد داد
«ابتکار» عوامل کاهنده بر شاخص بورس را بررسی می‌کند
بورس بر مدار کاهش!
شکایت از عیسی کلانتری در پرونده طرح‌های گردشگری تنگ‌تکاب خوزستان و آشوراده گلستان به کجا رسید؟
ایران اعلام کرد به زودی شواهد کذب بودن ادعای آمریکا مبنی بر سرنگونی یک پهپاد ایرانی را به نمایش خواهد گذاشت
روحانی در تماس تلفنی با مکرون:
تشدید تحریم‌ها برای بقای برجام مشکل‌آفرین است
مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران خبر داد
فرصت طلایی برای توسعه
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی:
آمریکا با ادعای سرنگونی پهپاد ایرانی دنبال کسب وجهه برای خود است
لزوم تحول نگاه به زنان
