روزنامه مردم سالاری
1398/05/13
حلقههاي گمشده صنایع غذایی
سال گذشته سال بسیار سختی براي تولیدکنندگان و صاحبان صنایع کشور بود. چالشها و دستاندازهایی بر سر راه فعالان اقتصادي کشور قرار گرفت که فعالیتهاي اقتصادي و تولیدي را با موانعی روبهرو ساخت. یکی از اساسیترین مشکلات تولیدکنندگان در سال 97، تامین مواد اولیه مورد نیاز بود. متاسفانه باتوجه به شرایط سیاسی حاکم بر کشور و تحریمهاي ظالمانهاي که بر کشورمان تحمیل شده است باید این باور را پذیرفت که مسیر تولید و از جمله تامین مواد اولیه با سختیهایی همراه شده است.در این میان نظرات، پیشنهادات و دیدگاههاي مختلفی از سوي تحلیلگران و ناظران در مورد از میان برداشتن چالش عدم تامین مواد اولیه از سر راه تولیدکنندگان مطرح میشود. اما نکتهاي که تاکنون بسیار مورد غفلت قرار گرفته است و باید به آن اشاره و تاکید کرد، همدلی فعالان اقتصادي و متولیان دولتی است. همدلی کلید موفقیت و رهایی از این موقعیت و تهدید موجود و تبدیل آن به فرصتی طلایی براي تولید است. به نظر میرسد که میتوان با ایجاد همدلی کامل بین تولیدکننده و مصرفکننده و به طور کلی چرخه تولید از دولتمردان گرفته تا سیاستگذاران مجلس، با اتخاذ رویکردهاي تولید محور و نیز عمل به قانون، راه را براي حل این چالش هموارتر ساخت.
گام بعدي تکیه بر توان داخلی در بسیاري از موارد است تا با نگاهی جديتر بر حلقه تولید و توجه بیشتر بر تولیدکنندگان پایه و استفاده درست از ابزار حمایت براي واردات این نقیصه را مرتفع و شرایط مساعد را براي تولید فراهم کرد.
با این حال باید پذیرفت که چالشها راه را ناهموار کردهاند و در این میان صنعت غذا هم بینصیب نبوده است. اما صنعت غذا در حال حاضر با چه مشکلاتی مواجه است و چه راهکارهایی برای برون رفت از این معضلات وجود دارد؟
ارزیابیها نشان میدهد مشکلات و موارد متعددی بر صنعت غذا همچون دیگر صنایع چیره شده است که متاسفانه به برخی از معضلات این صنعت در سالیان متمادی نگاه خاصی نشده است.
این چالشها که تاکنون برای حل آنها تدبیری اندیشیده نشده است، روز به روز عمیقتر و جدیتر میشوند.
برخی از این دستاندازها شامل «عدم بروزرسانی ماشینآلات و تکنیکهای تولید»، «فرمولاسیون بهینه برای صنایع»، «تامین مواد اولیه بستهبندی»، «دانش بروز تولید»، «بازاریابی» و... است.
راهکارهاي مورد نظر براي رفع چنین موانعی را میتوان در چند بُعد مورد بررسی قرار داد. در راستاي رفع این موانع که بر سر راه تولید قرار گرفته است، سه ضلع باید تلاش کنند تا بتوان مسیر تولید را پاکسازي کرد.
برخی از چالشها باید از سوي تولیدکنندگان، برخی دیگر از سوي دولت و برخی دیگر هم باید در میان انجمنهاي تولیدکنندگان مرتفع شود.
البته باید این موضوع را در نظر داشت که ابزار تحریم و در کنار آن رکود تورمی حاصل از این فشارهاي خارجی، طی سالیان گذشته گاهی تا شکستن کمر تولید نیز پیش رفته است. این موضوع به پیوند تولیدکنندگان صنایع مادر با تولیدکنندگان داخلی و صاحبان فنون تولید و دانش روز دنیا خدشه وارد کرده است و علیرغم جذابیتهاي بازار داخل کشور و شرایط مستعد ایران در منطقه خاورمیانه و غرب آسیا، ارتباطات و پیوندها را براي این طیفها قطع کرده است.
بنابراین لازم است با حمایت از نخبگان داخلی و دانشمندان دانشگاهی و پاي کار آوردن آنها در واحدهاي تولیدي تا حدود زیادي این نقیصه را برطرف کرد.
در بسیاري از موارد دیگر نیز نیاز به سیاستگذاري مجدد و یا اجراي دقیقتر قانون در راستاي حمایت از تولید و بهبود فضاي کسبوکار از طرف دولت و نیز شکستن سدها براي برخی از تولیدکنندگان و واردکنندگان صاحب ارزآوري ویژه است.
در نهایت حمایت واقعی از سوي نهادهاي پولی و مالی با ابزارهاي مختلفی چون اعتبارات اسنادي، تسهیلات هدفمند، ضمانتنامههاي کاربردي، مشوقهاي صادراتی و استمهال تسهیلاتهاي خسارت دیده از شرایط سخت تولید و همکاري بیشتر سازمان مالیاتی و تامین اجتماعی باید صورت بگیرد.
اما بعُد دیگري که باید در جریان تولید مورد بررسی قرار گیرد، شرایط تحریم و ارزیابی آثاري است که بر صنعت غذا و تولید داشته است.
متاسفانه شرایط تحریم فضاي بسیار سختی را براي تولیدکنندگان به وجود آورده و سختتر از آن نیز شرایط خود تحریمی داخلی پس از اعمال تحریمهاست.
در دستور کار قرار گرفتن تحریمهاي خارجی باعث شده است، مشکلاتی مانند تامین ارز مورد نیاز و مواد اولیه شکل بگیرد. بازار آشفته ارز و سختی تامین ارز مورد نیاز براي واحدهاي تولیدي بر بار مشکلات فعلی افزوده است.
همچنین ورود و تامین ماشینآلات و در کنار آن ارتباطات خارجی واحدهاي برخی از تولیدکنندگان داخلی با دستاندازهایی روبهرو شده است.
فعالان اقتصادي در این شرایط ضمن تجدیدنظر در خرید عادي و گاهی عدم فروش محصولات و احتکار آن بر آشفتگی بازار داخلی دامن زده و بازار را دچار تشتّت کرده و با ابزار ضعیف نظارت نیز شرایط پیچیدهتر و سختتر شده است.
این چالشها در حالی همچنان پابرجاست که چشمانداز صنعت غذا با چنین شرایطی روشن نخواهد بود.
ما در کشوري زندگی میکنیم که بهشتی براي تولید و تجارت به شمار میآید. اما به شرط اینکه بوروکراسی دست و پاگیر موجود و موانع تولید برطرف شود.
در کنار آنها حل و فصل تحریمها هم میتواند به فضاي مساعد تولید در کشور کمک شایانی کند.
از سوی دیگر باید این موضوع را در نظر داشت که با وجود «جامعه دانشگاهی مستعد»، «نیروی کار جوان، توانمند»، «بازار داخلی عظیم 85 میلیونی»، «بازار تشنه کشورهای اطراف و ظرفیت عظیم صادراتی محصولات» و «رقابت پذیری محصولات داخلی» شرایط برای صنعت غذا بسیار امیدوار کننده خواهد بود.
البته و صد البته به شرط مرتفع کردن موارد بالا و گرنه با این شرایط سخت تولید براي کارآفرین ایرانی، باید هر روز شاهد از بین رفتن هرچه بیشتر توان تولید داخل و عرضه محصولات بیکیفیت خارجی و یا کالاي گران بیرونی باشیم که امیدواریم این اتفاق نیفتد.
سایر اخبار این روزنامه
دو نکته درس آموز
بسته اقتصادی مهار تورم و نقدینگی در کنار حذف چهار صفر ارائه شود
حلقههاي گمشده صنایع غذایی
قسم برای استیضاح طوفانی ترامپ
آیا دست بانکها در یک میلیارد دلار ارز گیر است؟
۹ کشور همسایه مشتری بنزین ایران
سایتها و اپلیکشنهای جعلی کارت سوخت در کمین شهروندان
از برگزارکنندگان و مردم تهران برای انتخابات شورایاریها علیرغم کم لطفی صداوسیما تشکر میکنم
بررسی مذاکره با ایران در ریاض
نادیده گرفتن برجام جفا در حق مردم است
تاریخ عجیب حذف صفر از پول کشورها
۲۴ هزار میلیارد تومان فرار مالیاتی