«ابتکار» از راهبرد جدید اصلاحات برای ورود به انتخابات آتی مجلس گزارش می‌دهد چانه‌زنی با حفظ دال‌های گفتمانی اصلاح‌طلبی

معصومه معظمی
بحث حضور یا عدم حضور اصلاح‌طلبان در انتخابات پیش‏روی مجلس و چگونگی استراتژی آنها در صورت حضور در انتخابات از جمله موضوعات مهم و داغ محافل سیاسی و رسانه‌ای این روزها است. مسئله‌ای که چند‏ماه مانده به انتخابات اصلاح‌طلبان هنوز درباره آن به جمع‌بندی نرسیده‌اند. برخی اصلاح‌طلبان معتقدند باید با شرط تایید صلاحیت چهره‌های سرشناس و شناسنامه‌دار جریان اصلاحات در انتخابات شرکت کنند و در صورت محقق نشدن شروط‌‏شان، مثل گذشته با صندوق‌های رای قهر کنند و به عبارتی دست به تحریم انتخابات بزنند. ولی برخی عقلای معتدل این جریان تاکید دارند که قهر و تحریم انتخابات نتیجه‌ای عکس و خلاف خواست آنها دارد و منجر به مجلسی یک‏دست اصولگرا می‌شود که خروجی جز منزوی‏شدن اصلاح‌طلبان و کنارگذاشته‌شدن‏شان از قدرت ندارد. به همین دلیل برخی اصلاح‌طلبان به طور رسمی تقاضای مذاکره با اعضای شورای نگهبان را مطرح کردند، به این امید که بتوانند با رایزنی، تایید صلاحیت گزینه‌های احتمالی خود را در انتخابات پیش‏روی مجلس بگیرند.
برخی اصلاح‌طلبان از جمله سعید حجاریان، پیش از این پیشنهاد حضور مشروط اصلاح‌طلبان در انتخابات مجلس یازدهم را مطرح کرده بودند، پیشنهادی که واکنش و مخالفت برخی بزرگان اصلاح‌طلب دیگر از جمله رئیس دولت اصلاحات و بهزاد نبوی را به دنبال داشت. آنها معتقدند که شرطی کردن حضور در انتخابات، موجب تشدید تنش این جریان با حاکمیت و شورای‌نگهبان خواهد شد، به همین دلیل تاکید داشتند که استراتژی مناسبی برای حضور در انتخابات باید تدارک دیده شود. به همین منظور، موضوع مذاکره و رایزنی با شورای‌ نگهبان برای گرفتن تایید صلاحیت چهره‌های مطرح اصلاح‌طلب پیشنهاد شد تا در فضایی آرام، طرفین بتوانند مطالبات و سخنان خود را بیان کنند و به نتیجه و جمع‌بندی برسند. موضوعی که با استقبال شورای نگهبان هم مواجه شد. به همین منظور، روز شنبه هفته جاری این درخواست به صورت رسمی از طرف توسط جواد امام، عضو شورای‏عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان رسانه‏ای شد و اعلام کرد که آماده مذاکره و گفت‌وشنود با شورای نگهبان هستند. موضوعی که مثل هر اتفاق دیگر موافقان و مخالفانی دارد.
طیف‌های مختلف جریان اصلاحات چه می‌خواهند!


البته نکته قابل توجه این است که استراتژی اصلاح‌طلبان در مواجهه با انتخابات پیش‏روی مجلس یازدهم چیست و آیا طیف وسیع اصلاح‌طلبان، اعم از تندروها و معتدلین این جریان از تصمیم گرفته‏شده تبعیت می‌کنند یا برخی همچنان بر طبل عدم مشارکت در انتخابات می‏کوبند؟ باید دید که گروه خواستار مشارکت در انتخابات و حضور در قدرت به هر قیمتی دنبال این مشارکت هستند یا مثل گروه سوم معتقد به مذاکره و لابی با شورای نگهبان و سایر ارکان قدرت برای گرفتن تایید صلاحیت چهره‌های نخبه و شناسنامه‌دار این جریان با حفظ گفتمان اصلاح‌طلبی هستند.
گفتنی است برخی مثل مرتضی حاجی، وزیر آموزش و پرورش دولت اصلاحات، حضور و مشارکت در انتخابات را امری مهم در کلیت نظام می‌دانند و معتقدند در هر شرایطی باید در انتخابات شرکت کرد. ولی برخی دیگر بر این عقیده‌اند که مشارکت در انتخابات و تن دادن به هر شرایطی چیزی از گفتمان اصلاح‌طلبی باقی نمی‌گذارد. رحیم ابوالحسنی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب در عین حال تاکید دارد که موافق مذاکره اصلاح‌طلبان با شورای نگهبان است چرا که در این صورت طرفین می‌توانند با مطالبه و خواست یکدیگر آشنا شوند و از یکدیگر شناخت پیدا کنند.
با مذاکره مستقیم چهره‏های اثرگذار سیاسی، چالش‌های موجود حل می‌شود
ابوالحسنی، استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران به «ابتکار» گفت: «در سایه مذاکرات مستقیم و بی‌واسطه چهره‌های اثرگذار سیاسی است که چالش‌های پیش‏رو کم می‌شود چرا که معمولا این افراد در دایره نفوذ بدخواهان از صحبت و مذاکره مستقیم با یکدیگر محرومند و این امر باعث بروز چالش‌ها بین جریانات سیاسی با یکدیگر یا حاکمیت می‌شود.»
ابوالحسنی در پاسخ به این پرسش که «استراتژی اصلاح‌طلبان برای حضور در انتخابت پیش‏روی مجلس ماندن به هر قیمت در قدرت و حضور در انتخابات است یا ممکن است استراتژی دیگری اتخاذ شود؟»، گفت: «گفتمان اصلاح‌طلبی حتما «دال‌»های مشخصی دارد و اگر برخی بخواهند به بهانه حضور در انتخابات با هر قیمتی دست از گفتمان خودشان بردارند و گفتمان اصولگرایی را قبول کنند یا اینکه گرفتار انواع فسادهای اقتصادی یا اخلاقی شوند، این اتفاق مورد پذیرش نیست.»
**اگر «دال»‌های اصلاح‌طلبی حفظ نشود این گفتمان معنایش را از دست می‌دهد
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب تاکید کرد: «اصلاح‌طلبی مفهوم کلی است و مولفه‌های گوناگونی دارد. مثلا مشارکت سیاسی مردم، قانون‌گرایی و شفافیت، این موارد «دال»‌ها و اصول مشخصی هستند و تا زمانی که این نکات و موارد وجود دارند، اصلاح‌طلبی معنا و مفهوم دارد و زمانی که این دال‌ها وجود نداشته باشند و گفتمان اصلاح‌طلبی عاری و خالی از این مطالبات شود، دیگر اصلاح‌طلبی معنا و کارکرد خودش را از دست می‌دهد.»
این عضو حزب اعتماد ملی در عین حال به «ابتکار» گفت: «البته اینکه این دال‌ها را صفر و صد کنیم و بگوییم صددرصد باید باشد وگرنه اصلاح‌طلب نیستیم، درست نیست. بنابراین اگر تا حد ممکن بتوان این موارد و دال‌ها را رعایت کرد، بهتر است تا از ساختار قدرت قهر کنیم و گوشه‌نشین شویم.»
ابوالحسنی همچنین استراتژی آینده اصلاح‌طلبان را «مشارکت در انتخابات با حفظ شاخصه‌ها و دال‌های گفتمان اصلاح‌طلبی» دانست و به «ابتکار» گفت: «به نظرم استراتژی اصلاح‌طلبان در انتخابات به این معنا است که مشارکت داشته باشند و در چارچوب تحقق دال‌های گفتمانی خودشان پیش بروند و مشارکت سیاسی خود را حفظ کنند.»
اصلاح‌طلبی طیف وسیعی است که گاهی درباره انتخابات به اشتراک نظر می‌رسند
این استاد دانشگاه در پاسخ به این نکته که آیا استراتژی اصلاح‌طلبان برای آینده نسبت به قبل تغییر کرده است؟»، گفت: «اصلاح‌طلبان یک‏دست نیستند که تصمیم مشترک بگیرند. اصلاح‌طلبی یک طیف است، از طیف رادیکال تا نقطه اعتدال را در بر می‏گیرد. بستگی دارد این نیروی اصلاح‌طلب در کجای این طیف حضور داشته باشند. وقتی به مرکز نزدیک می‌شوند، یعنی به سمت اعتدال نزدیک شده‌اند و متعادل خواهند بود و وقتی به انتهای طیف می‏رسند، اصلاح‏طلب رادیکال می‌شوند. البته گاهی این طیف وسیع دور هم جمع می‌شوند و درباره موضوع خاصی مثل انتخابات با یکدیگر متحد و هم‌نظر می‌شوند و به یک نقطه تمرکز می‌رسند. باید دید در این دوره چه اتفاقی می‌افتد.»
البته سوالی که مطرح است و برخی آن را به چالش می‌کشند این است که آیا اصلاح‌طلبان فقط در قدرت می‏توانند کاری از پیش ببرند یا خارج از قدرت هم می‌توانند اثرگذاری خود را داشته باشند؟ پرسشی که ابوالحسنی، استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران درباره آن به «ابتکار» توضیح می‌دهد:‌ «اثربخشی در جامعه یک پدیده نسبی است. در کشورهای جهان سوم وقتی در قدرت رسمی قرار دارید اثربخشی شما بیشتر است و ایران یک کشور جهان سوم است.»
او افزود: «در کشورهایی که رسانه آزاد وجود ندارد و جامعه مدنی و مشارکت مدنی قوی نیست، طبیعتا قدرت رسمی گره‌گشاتر از این است که یک طیف و جریان سیاسی در قدرت رسمی وجود نداشته باشد. به همین دلیل، موافق ورود به مذاکره و چانه‌زنی اصلاح‏طلبان با ابعاد وابسته به قدرت برای داشتن سهم از قدرت هستم.»
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب تاکید کرد:‌ «مذاکره چیز بدی نیست و با دشمن هم باید مذاکره و رایزنی کرد تا حدی که به مطالبات یکدیگر پی ببرند. معتقدم در عرصه سیاست نیروهای نفوذ نقش بسیار مخربی دارند، به همین دلیل اگر سران سیاسی می‌توانستند با یکدیگر مذاکره کنند بسیاری از مشکلات پیش‏رو حل می‌شد.»
سایر اخبار این روزنامه
« ابتکار» عوامل و پیامدهای تشدید تنش‌های اقتصادی و نظامی میان آمریکا و چین را بررسی می‌کند ژوبین صفاری مصایب جامعه بی‏گفت‏و‏گو «ابتکار» از صاحبان خوش‌شانس سیم‌کارت‌های نجومی گزارش می‌دهد دامادی با سیم‌کارت آقای وزیر از سوی نیروهای منطقه دوم دریایی سپاه صورت گرفت توقیف یک کشتی دیگر در خلیج فارس «ابتکار» پیامدهای صنعتی‏شدن هنر برای هنر را بررسی می‌کند بازی برد-برد برای هنر و صنعت؟ «ابتکار» از راهبرد جدید اصلاحات برای ورود به انتخابات آتی مجلس گزارش می‌دهد چانه‌زنی با حفظ دال‌های گفتمانی اصلاح‌طلبی «ابتکار» دلایل عدم ورود نقدینگی به بازارهای اقتصادی را بررسی می‌کند ورود اقتصاد به عصر رکود! رند پاول سناتور جمهوری‌خواه: صحبت‌های دیدارم با ظریف محرمانه است قیمت خودرو همچنان در بازار حباب دارد ترمز بریدن دوباره قیمت‌ها! نماینده دادستان در پرونده اخلالگران ارزی: یکی از منافذ فساد ارز دولتی بوده است توسعه و مدیریت کلان کاربردی