امیدها به چرخش ریاض و ابوظبی به سوی تهران

دکتر صلاح‌الدین هرسنی ‪-‬ اگر چه نشانه‌هایی در راهبرد جدید مقامات ابوظبی در همگرایی به تهران مشاهده و دیده شده است، اما هر گونه چرخش احتمالی بیشتر ابوظبی و به تبع آن چرخش ریاض در همسویی به تهران، بسته به تحولاتی است که در منطقه به‌ویژه در تنگه هرمز در حال رخ دادن است. البته در به‌وجود آمدن آنچه که از آن به شروع فصل تازه در روابط تهران- ابوظبی و تهران - ریاض نامیده می‌شود، با توجه به تنش‌هایی که در آب‌های منطقه به ویژه در ماجرای نفتکش‌ها در حال رقم خوردن است، فاصله زیادی وجود دارد و این چرخش احتمالی و ملایم را نباید لزوماً به معنای شروع فصل جدید و عادی‌سازی زودرس در روابط دانست.
البته همین چرخش ملایم و در عین حال هدفمند و معنادار ابوظبی و محتملا ریاض را باید نتیجه نقش واسطه‌ای بغداد و مسقط از یک سو و پیشتازی نقش‌یابی تهران در تحولات و مناسبات منطقه از سوی دیگر دانست. به واقع برخی از تحولات منطقه مانند تغییر موازنه به زیان ابوظبی و ریاض آ نهم در جنگ‌های نیابتی به ویژه در جنگ یمن و سایر کانون‌های بحران نظیر سوریه و بحرین و نهایتا بحران نفتکش‌ها سبب شده است که آنها از سیاست تنش و توسعه بحران آن هم با هدف مهار و انزوای تهران فاصله‌گیری کنند.
ضمن آنکه هر گونه چرخش محتمل ابوظبی و ریاض به سوی تهران به معنای تمایل آنها در کنترل مناسبات و تحولات جاری در خلیج فارس به ویژه در تنگه هرمز است و این تمایل محققا از پیشوایی و پیشتازی نقش لندن و واشنگتن در تحولات منطقه جلوگیری می‌کند. پرواضح است که این فاصله‌گیری و عقب‌نشینی آنگونه که از زوایای آشکار و نهان آن پیداست، فرصتی را هم برای تهران به وجود می‌آورد، چراکه در حقیقت با خروج ابوظبی و ریاض از تیم «بی» ترامپ تا میزانی شرایط برای تاخیر و تعلیق اهداف ضد ایرانی مقامات واشنگتن و تل‌آویو فراهم می‌شود. به واقع با خروج ابوظبی و ریاض از پازل سیاست‌های واشنگتن و تل‌آویو، از حجم راهبرد‌های ایذایی و کارافزایانه آنها کاسته می‌شود و اهداف مورد نظر آن‌ها در پروژه آزار تهران را به چالش می‌گیرد. به همین خاطر است که دکتر محمدجواد ظریف در سخنان گرامیداشت روز خبرنگار از ایده مذاکره با همسایگان سخن گفته و قوبا اعلام کرده است که سفره مذاکره تهران به سوی همسایگانی چون ابوظبی و ریاض باز است. مسلما با بالا گرفتن تنش تهران- واشنگتن در خلیج‌فارس این چرخش و تمایل ریاض و ابوظبی بیشتر نیز می‌شود، چراکه با توجه به ایده از سرگیری ائتلاف دریایی واشنگتن و همگرایی لندن با آن خطر وقوع یک جنگ در تنگه هرمز منتفی نیست و با توجه به تبعیت دولت نوپای لندن از سیاست ترامپ معلوم نیست که بوریس جانسون چه گزینه‌هایی برای خروج از بحران نفتکش‌ها دارد؟ محققا طرح مورد نظر واشنگتن و لندن به منظور تامین امنیت کشتی‌ها می‌تواند سطح و حجم تنش‌ها و در نهایت درگیری‌ها و خطر جنگ در تنگه هرمز را افزایش دهد. محققا در صورت وقوع هر گونه جنگ احتمالی هم ابوظبی و هم ریاض بیشترین زیان را متحمل می‌شوند و همین ترس و پرهیز از عواقب جنگ آنها را به سمت تهران سوق خواهد داد، ضمن آنکه ضمانتی هم برای جلوگیری از زیان سایر کشور‌ها به‌ویژه عمان از این جنگ محتمل وجود ندارد. در سطحی دیگر احتمالا حل بحران نفتکش‌ها در تنگه هرمز از سوی بوریس جانسون آن هم از مسیر تبعیت از سیاست‌های ترامپ و همراهی با ائتلاف دریایی مورد نظر واشنگتن، انگیزه حضور آنها در خلیج فارس را افزایش می‌دهد که برآیند آن چیز جز تغییر تدریجی موازنه قوا به ضرر و زیان ریاض و ابوظبی نیست. در شرایط حاضر هم همین احتمالات و هراس فزاینده از حضور دائمی لندن و واشنگتن در آینده تحولات تنگه هرمز، موجب نزدیکی و چرخش بیشتر ریاض و ابوظبی به تهران شده است.
سایر اخبار این روزنامه
مقام معظم رهبری: شکر نعمت «همسر خوب» رعایت اخلاق اسلامی در خانواده است حسین رویوران در گفت و گو با همدلی مطرح کرد: دولت سعودی نگاهی واقع‌بینانه به مسایل منطقه داشته باشد «همدلی» ریز دخل و خرج دولت در سال جاری را ارزیابی کرد دود کسری بودجه در چشم پروژه‌های عمرانی جلال جلالی‌زاده در تبیین فدرالیسم مورد نظر رئیس جمهور اسبق: پیشنهاد خاتمی یک فرصت است همدلی از خطر گسترش زندگی‌های تک نفره در جامعه گزارش می‌دهد خانواده در بحران گزارش همدلی از کنفرانس خبری محمدجواد ظریف ریاست‌جمهوری برای شما، دفاع ازایران برای من همراهی چهره های شاخص سینمای ایران با رسول اف تا دادگاه همه برای یکی داود هرمیداس باوند آمریکای ترامپ و ایران واکنش پلیس به حکم صدور گواهینامه موتورسیکلت‌ برای زنان داود هرمیداس باوند آمریکای ترامپ و ایران شایسته سالاری و الزامات آن! روز گذشته وزارت خارجه انگلیس اعلام کرد انگلیس به ائتلاف دریایی آمریکا ملحق می‌شود امیدها به چرخش ریاض و ابوظبی به سوی تهران