روزنامه مردم سالاری
1398/06/09
هفته دولت یعنی فقط افتتاح پروژه‌ها؟ - علی‌اکبر مختاری
در دوره کنونی، حوزه سیاست و دولت به جهت گستردگی و هژمونی، کارکردی اساسی و بنیادی در سرنوشت سیاسی و اجتماعی یک جامعه دارد. میزان پویایی، هوشمندی و عملکرد مناسب قوه اجرایی در هر کشوری به سرعت در تعاملات اقتصادی و اجتماعی جامعه بروز و ظهور خواهد کرد و از این جهت در کشورهای توسعه یافته عملکرد و رفتار دولت در زیر ذره بین است و برای جلوگیری از آسیب و انحراف، پیشاپیش ساختارها و عملکرد سیستم‌های دولتی همیشه تحت بررسی و پژوهش قرار می‌گیرد. در ایران در سالروز شهادت شهیدان رجایی و باهنر هفته اول شهریور به نام هفته دولت نامگذاری شده است. آنچه در ایام مرسوم است افتتاح طرح‌ها و پروژه‌های عمرانی توسط دولتمردان است. سنتی که از دوره سازندگی بجا مانده است و با حداکثر تبلیغات و خبررسانی سعی میشود که اکثر پروژهای در حال ساخت یا کلنگ زنی طرح‌های عمرانی به گونه‌ای برنامه‌ریزی شود که قبل از فرارسیدن هفته دولت مهیا گردند و در این هفته توسط فرمانداران و استانداران یا مسئولین ملی افتتاح گردد. در واقع این شیوه تجمیع افتتاح طرح‌ها بیانگر اوج بذل و بخشش و کمک دولت به مردم است که در هفته دولت به نمایش گذاشته میشود. در سال‌هایی که درآمد دولت از فروش نفت مطلوب است افتتاح طرح‌های دولتی از کیفیت و کمیت بالایی برخوردار است یعنی هم تعداد پروژها زیاد بوده و هم پروژهای بزرگی همانند ساختن جاده و سد و نیروگاه در نواحی مختلف کشور به بهره برداری رسیده که تامین مالی آن کلا به عهده دولت است. زمانیکه درآمدهای نفتی افول کرده یا حکومت درگیر مشکلات تحریم و کاهش درآمد است همانند سال جاری، افتتاح طرح‌ها به تعداد کمی از طرح‌های کوچک که اکثرا توسط شهرداری‌ها یا بخش خصوصی تامین و پشتیبانی میشود خلاصه شده است. پرسش اینجاست چرا هفته دولت به هفته افتتاح طرح‌ها خلاصه میشود و آیا در عصری که حوزه دولت و سیاست یکی از مولفه‌های تاثیرگذار در همه امور زندگی است نباید نگاهی عمیق تر و ژرفتر به این موضوع داشته باشیم؟ به نظر نگارنده در هفته دولت پرداختن به ذات دولت و دولت پژوهی، بر افتتاح طرح‌ها مقدم است و از این منظر بیان چند نکته حائز اهمیتاست.
اولین نکته کلیدی و اساسی در این خصوص، توجه به هوشمندی، چابکی و ارزیابی عملکرد دولت است که با اندازه و حجم دولت نسبت مستقیم دارد. با توجه به فرهنگ سیاسی یا میزان استقرار دموکراسی، اندازه دولت‌ها در جوامع مختلف متفاوت است. در کشورهایی که نظام‌های اقتدارگرا و سوسیالیستی حاکم شده مسلما ساختار سیاسی از اندازه بزرگتری برخوردار است و در مقابل در نظام‌های لیبرالی اکثر امور به مردم واگذار شده است و عملکرد دولت به ایجاد نظم و امنیت و نظارت بر امور خلاصه میشود. در ایران پس از انقلاب به جهت تسلط دو طیف اندیشه دینی و سوسیالیستی در بین نخبگان فکری و اجرایی، مسئولیت پذیری حکومت در همه حوزه‌ها افزایش یافته و شاهد گستردگی همیشگی و روزافزون اندازه دولت هستیم و این موضوع با شعار کاهش تصدیگری دولت و خصوصی سازی به نتیجه مطلوبی نرسیده و کماکان با دولتی فربه با هزینه‌های جاری هنگفت روبه رو هستیم که نه تنها کارآیی آن به مقدار نیروی انسانی بکار گرفته شده و میزان هزینه‌ها تناسب ندارد بلکه در بعضی امور مانع توسعه است، یعنی سیستم دولتی مانع و رقیب بخش خصوصی
میشود.
نکته دیگر گسترش فرهنگ دولت گرایی است که به صورت ناخودآگاه از طرف حاکمیت و مردم ترویج میشود. برجسته کردن نقش دولت در همه امور، تقدس گرایی دولت و وابستگی مادی و معنوی توده به حکومت، فرهنگ یارانه بگیری یا ارتزاق همیشگی همه اقشار و گروه‌ها از دولت از خصایص نامطلوب فرهنگ سیاسی است که موجب ترویج تنبلی، وابستگی و خمودی میشود. قوه اجرایی به نوعی پیمانکار یا خدمتگزار مردم است و وظیفه ذاتی آن حکم می‌کند از منابع مالی که در اختیار دارد به مردم خدمت رسانی کند و جایگاه و شأن دولت نباید از این حد فراتر رود.
گرچه هرکسی به مردم نجیب و صبور ایران خدمت کند از اجر دنیوی و اخروی بهره مند میشود و خدمات دلسوزان باید نشان داده شود، ولی شایسته است درسالروز شهادت شهیدان رجایی و باهنر به جای قهرمان سازی دولت و برجسته کردن آمار و ارقام پروژه‌ها و طرح‌ها، به ریشه‌یابی معضلات در درون دولت، راستی آزمایی، بررسی میزان شفافیت و پاسخگویی در نهادهای دولتی و مبارزه با فساد بپردازیم و تحقیق و پژوهش در سایه آرمانگرایی و شور و شعف افتتاح چند طرح و پروژه عمرانی پنهان نگردد.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
بازی قرمزهای پرطرفدار را تراکتور برد
دیپلماسی ظریف و عزم فرانسه برای موفقیت آن - علی‌اصغر زرگر
راه‌اندازی «عمره» به صورت محدود
هفته دولت یعنی فقط افتتاح پروژه‌ها؟ - علی‌اکبر مختاری
علی نصیریان نشان «داود رشیدی» را گرفت
ایران به‌دنبال تاریخ‌سازی در جام‌جهانی بسکتبال
وضعیت حیوان‌آزاری در کشور برای دولت نیز نگران‌کننده است
سامانه دفاعی باور ۳۷۳ قدرت‌نمایی در برابر قلدارمآبی‌های نظام سلطه است
انتشار تصاویر برهنه بیماران در اینستاگرام جرم است
مالباختگان موسسه کاسپین، دو سال چشم‌انتظار رسیدگی قضائی
کودتای برگزیت
حمایت مجدد اروپا از برجام
