روزنامه ابتکار
1398/07/20
«ابتکار» تازه‌ترین تحولات حمله ترکیه به نیروهای کرد در شمال سوریه را بررسی می‌کند
«ناقوس جنگ» در خاورمیانهمحمدرضا ستاری
سومین روز حمله نظامیان ترکیه به نیروهای دموکراتیک سوریه در شمال این کشور در حالی رقم خورد که علاوه بر کشته و زخمی شدن ده‌ها تن، بیش از 70 هزار غیرنظامی نیز آواره شده‌اند؛ امری که بار دیگر به گفته کارشناسان ناقوس جنگ و خونریزی در سوریه و منطقه خاورمیانه را به صدا در آورده است.
حمله ترکیه به نیروهای دموکراتیک سوریه و یگان‌های مدافع خلق در حالی از روز چهارشنبه هفته گذشته از زمین و آسمان صورت گرفت که ترک‌ها پیش از این و در حدود دو سال قبل با اشغال عفرین، کلید درگیری در شمال سوریه را زده بودند. در طول این مدت با توجه به ژست آمریکا مبنی بر حمایت از نیروهای کرد، عملیات سپر فرات توسط آنکارا به تعویق افتاده بود. در این میان هرچند در طول ماه‌های گذشته بارها و بارها ترکیه اعلام کرده بود که به زودی عملیات خود در شرق فرات را آغاز خواهد کرد، اما این موضوع به واسطه چالش‌ها میان آنکارا و واشنگتن و نیز خطر رویارویی نظامیان دو کشور به تعویق افتاده بود.
اردوغان تهدید می‌کند
ترکیه می‌گوید هدف از این عملیات مبارزه با تروریسم بوده، زیرا یگان‌های مدافع خلق شاخه‌ای از گروه «پ‌ک‌ک» است که آنکارا سالیان درازی است با آنها درگیری نظامی دارد. در همین راستا شروع رسمی عملیات ترکیه در شمال سوریه در حالی صورت گرفت که هفته گذشته دونالد ترامپ رسماً اعلام کرد که نیروهای آمریکایی را از مناطق شمال سوریه خارج خواهد کرد. این موضوع چراغ سبز دوم آمریکا برای حضور ترک‌ها در شمال سوریه محسوب میشود.
ترامپ در توجیه این اقدام که با مخالفت بسیاری از مقامات آمریکایی نیز مواجه شده است، گفته که ورود ما به منطقه خاورمیانه از ابتدا نیز اشتباه بود. آمریکا میلیاردها دلار در این منطقه خرج کرده و حالا وقت آن است که سربازانمان به خانه بازگردند. البته پس از جنجالی شدن این تصمیم کاخ سفید، ترامپ سعی کرد مواضع قبلی خود را تعدیل کند به طوری که مدعی شد اگر ترکیه از خط قرمز و حدود تعیین شده ما در شمال سوریه تخطی کند، اقتصاد این کشور را نابود خواهیم کرد.
در این میان رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه که هدف انتقادات شدید بین‌المللی قرار گرفته است، در واکنشی خشمگینانه تهدید کرد که در ابتدای امر درهای کشورش را به روی بیش از 3.5 میلیون مهاجر به سمت اروپا باز خواهد کرد. مقامات ترکیه مدعی هستند که قصد دارند با ایجاد یک منطقه امن مقدمات اسکان بیش از 2 میلیون آواره سوری را در مناطق شمالی این کشور فراهم کنند؛ امری که به گفته منتقدان یکی از اهداف آنکارا از ایجاد این طرح گنجاندن طیف‌های اجتماعی مختلف در میان کردها به منظور بر هم زدن بافت جمعیتی منطقه است.
در این رابطه اردوغان روز پنجشنبه عربستان، دولت اسد و نیز اروپا را به باد انتقاد گرفت و خطاب به سعودی‌ها گفت: به خودتان نگاهی بیندازید. چه کسی باعث بروز بحران در یمن و کشته شدن ده‌ها هزار غیرنظامی در این کشور شده است؟ او همچنین بشار اسد را مسئول وقوع بحران در سوریه عنوان کرد و خطاب به اروپایی‌ها گفت: شما فقط دروغ به ما تحویل داده‌اید. اگر اتحادیه اروپا همچنان عملیات ما را استعمار یا اشغالگری بخواند، تمام پناهجویان سوری را نزد آنها خواهیم فرستاد.
گزینه تحریم ترکیه
این در حالی است که واکنش‌های بین‌المللی درخصوص عملیات ترکیه در شمال سوریه حاکی از نگرانی جامعه جهانی از پیامدهای این اقدام آنکارا است. در ایالات متحده شخص ترامپ هدف انتقادات گسترده از سوی دموکرات‌ها و برخی از جمهوری‌‌خواهان قرار گرفته است. عمده این انتقادات متوجه لطمه خوردن شدید به اعتبار بین‌المللی آمریکا است؛ امری که منتقدان معتقدند که سبب دوری متحدان این کشور خواهد شد. از سوی دیگر سنای آمریکا در لایحه‌ای دو حزبی، توقف فروش سلاح به ترکیه و تحریم اموال و دارایی‌های اردوغان و برخی دیگر از مقامات این کشور در آمریکا را به جریان انداخته است. در این لایحه آمده است: این تحریم‌ها زمانی متوقف خواهند شد که اقدامات ترکیه در شمال سوریه خاتمه یابد. همزمان ترامپ اعلام کرده است که قصد دارد میان کردها و ترکیه میانجی‌گری کند. مسئله‌ای که به عقیده بسیاری از کارشناسان عملی شدن آن در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.
از سوی دیگر اتحادیه اروپا نیز به شدت با شروع عملیات ترکیه در شمال سوریه مخالفت کرده به طوری که روز گذشته امیلی مونشالان وزیر دولت فرانسه در اتحادیه اروپا موضوع تحریم‌های ترکیه را یکی از اصلی‌ترین محورهای نشست هفته آینده اروپا اعلام کرد. ژان ایو لودریان وزیر خارجه فرانسه نیز با ابراز نگرانی از تحولات شمال سوریه خواستار نشست فوری ائتلاف بین‌المللی به رهبری آمریکا شد. او ابراز نگرانی کرده که این تحولات به ظهور و بروز مجدد داعش بینجامد.
همچنین ولادیمیر پوتین رئیس فدراسیون روسیه نیز روز گذشته در جریان نشست شورای کشورهای مستقل مشترک‌المنافع در عشق‌آباد ترکمنستان هشدار داد که درپی عملیات نظامی ترکیه در مناطق شمالی سوریه این احتمال وجود دارد که عناصر تروریستی داعش دربند نیروهای سوریه دموکراتیک، موفق به فرار شوند. وی تصریح کرد، اطمینان ندارد که آیا ترکیه می‌تواند اوضاع را کنترل کند یا خیر؟ در همین راستا وزارت خارجه این کشور دیروز در بیانیه‌ای تنها راه حل و فصل بحران به وجود آمده را آغاز گفت‌وگوها میان کردهای سوری با دولت قانونی سوریه در دمشق خواند؛ امری که فیصل مقداد معاون وزیر خارجه سوریه آن را رد و اعلام کرد: دمشق هیچگاه با کردهای مسلح گفت‌وگو و مذاکره نخواهد کرد و دست نشانده‌های واشنگتن هیچ جایی در سوریه ندارند. زیرا این نیروها به کشورشان خیانت کردند و مرتکب جنایاتی علیه ملت سوریه شدند.
همزمان با این تحولات کشورهای منطقه خاورمیانه نیز نسبت به پیامدهای این اقدام آنکارا هشدار داده‌‌اند. در این میان ایران از همان نخستین روز آغاز حملات ترکیه به نیروهای دموکراتیک سوریه با چنین اقدامی مخالفت کرده و دیروز نیز وزارت خارجه با انتشار بیانیه‌ای ضمن ابراز نگرانی نسبت به اقدام نظامی ترکیه در داخل اراضی سوریه و با توجه جدی به وضعیت انسانی و خطرات مترتب بر غیر نظامیان در منطقه تحت درگیری، توقف فوری حملات و خروج نظامیان ترکیه از خاک سوریه را مورد تاکید قرار داد.
دو سال سکوت معنادار
اما این سطح از مخالفت‌های بین‌المللی به خصوص در اروپا و میان مقامات آمریکا در حالی صورت می‌گیرد که ترکیه نزدیک به دو سال است که نیروهای خود را وارد شمال سوریه کرده است. این موضوع در همان ابتدای کار بدون چراغ سبز روسیه و آمریکا امکان‌پذیر نبوده است. به همین دلیل زمانی که آنکارا با این اقدام ماده 56 منشور ملل متحد را نقض کرده است، سوال اساسی این است که چرا با توجه به تبعات آتی ورود نظامیان ترکیه به شمال سوریه در طول این مدت اقدامی در جهت کنترل اوضاع صورت نگرفته است؟
شاهد چنین فرضیه‌ای مخالفت روسیه و آمریکا در جلسه شورای امنیت درخصوص محکومیت حملات اخیر ترکیه به نیروهای کرد در شمال سوریه است. شواهد نشان می‌دهد که کردها به عنوان یک متحد تاکتیکی در مدت زمان مشخص خود مورد حمایت آمریکا قرار داشته و با توجه به تحولات مهم سوریه یعنی تشکیل کمیته قانون اساسی و نزدیک بودن حل و فصل ماجرای ادلب طی یک توافق میان مسکو، واشنگتن و آنکارا، راه برای عملیات نظامی ترکیه در شمال سوریه هموار شده است. موضوعی که به گفته کارشناسان با توجه به شرایط میدانی منطقه می‌تواند عاملی تاثیرگذار در بی‌ثباتی و شعله‌ور شدن دامنه درگیری‌های تازه در کل منطقه باشد.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
پس از انتشار تصاویر ماهواره ای از میزان خسارت ها به پایگاه نواتیم، دیروز نیز تصاویر ماهواره‌ای پایگاه رامون ارتش صهیونیستی منتشر شد که نشان می دهد علاوه بر آشیانه ها، مراکز تجهیزات نظامی نیز توسط موشک های بالستیک ایران هدف قرار گرفته است (خراسان) امیر واحدی: این‌بار با بمب‌افکن su ۲۴ پاسخ ویرانگر می‌دهیم / سردار حاجی‌زاده: صد در صد می‌زنیم (جوان) جنگ رسانه‌ای در فضای موشکی (کيهان) پیام صریح ایران به جنگ‌طلبان صهیونیست (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
«ابتکار» تازه‌ترین تحولات حمله ترکیه به نیروهای کرد در شمال سوریه را بررسی می‌کند
محمدعلی وکیلی
اقدامات امیدوارکننده
«ابتکار» از گمانه‌زنی‌ها درخصوص احتمال هدف قرار گرفتن نفتکش ایرانی گزارش می‌دهد
ماجراجویی خطرناک در دریای سرخ
ابهام‌های اعطای نوبل ادبیات ادامه دارد
نوبل ادبیات؛ دو برنده و چند نگاه
سپرده‌های مدت‌دار بانکی متهم اصلی افزایش نقدینگی است؟
مشکلات اقتصاد زیر سایه نقدینگی
ابعاد تشکیل هیئت منصفه رسیدگی به جرائم سیاسی بررسی شد
یک گام تا اجرای یک قانون مغفول
بازتاب حضور زنان در ورزشگاه آزادی در رسانه‌های جهان
دخترها فریاد می زنند
معاون رئیس‌جمهوری:
فیفا به حضور بانوان کمک کرد اما اصل کار را دولت انجام داد
فرمانده سپاه:
جغرافیای مقاومت را گسترش خواهیم داد
ظریف طی یادداشتی در فایننشیالتایمز مطرح کرد
راهحل بحران در خاورمیانه
احیای نئوعثمانیسم جدید در شمالشرقی سوریه
