روزنامه ابتکار
1398/07/22
حاشیههایی بر سر دستورالعمل نظام درجهبندی گروههای سنی فیلمهای سینمایی 13+؛ آری یا خیر؟
گروه فرهنگ و هنر - «ردهبندی فیلمهای سینما» موضوعی است که گرچه به زعم بسیاری طرحی لازم و ضروری است اما با مخالفتهایی روبهرو شده تا آنجا که اجرای دستورالعمل نظام درجهبندی گروههای سنی فیلمهای سینمایی به دستور دیوان عدالت اداری متوقف شد. در همین چند روز که از انتشار خبر توقف اجرای این دستورالعمل میگذرد، حواشی بسیاری پیرامون این موضوع ایجاد شده است.موضوع نامناسب بودن محتوای برخی فیلمهایی که در سینماها اکران میشوند، اتفاقی تازه نیست اما از سال گذشته سازمان سینمایی نگاهی جدیتر به این موضوع داشت و در پی قانونمند کردن ردهبندی سنی فیلمهای اکرانشده بود. به همین منظور 21 شهریور سال 97، همزمان با روز ملی سینما «دستورالعمل درجهبندی گروه سنی فیلمهای سینمایی» ابلاغ شد و فیلمهایی که پروانه نمایش دریافت میکردند، در سالنهای سینما پیش از شروع فیلم ملزم به درج درجهبندی سنی مشخص شده از سوی شورای پروانه نمایش در تبلیغات بودند. در روزهای پایانی سال گذشته ابراهیم داروغهزاده، معاون وقت نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی هم در اینباره گفته بود: «این کار از این پس با جدیت بیشتری اجرا میشود، چون سال ۹۷ بیشتر «توصیه» میکردیم ولی باید قواعدی را در سالنهای سینما قرار دهیم تا سالنها از این قانون تخطی نکنند و در سایت پیشخرید هم باید با دقت و به درستی اطلاعرسانی شود که حتی اگر بلیتی پیشخرید شد سینمادار ملزم به رعایت قانون باشد. در این راستا رسانهها باید کمک کنند تا مردم آگاه شوند».
کشمکش بر سر یک نظامنامه، حاشیه برای هیچ
در همین راستا اردیبهشتماه آییننامه جدید درجهبندی سنی فیلمهای سینمایی توسط سازمان سینمایی ابلاغ شد. از همان زمان اهالی سینما از فواید این طرح و همچنین برخی نگرانیهای خود گفتند. چندی بعد شورایی متشکل از 30 نفر به انتخاب و حکم رئیس سازمان سینمایی معرفی شد و همزمان شیوهنامه این ردهبندی هم انتشار یافت. اما پس از انتشار این شیوهنامه ابهامهایی مطرح شد که مهمترین آنها ممیزی دوباره فیلمهای سینمایی و ایجاد محدودیت بیشتر بود. البته همچنان قرار بر اجرایی شدن این نظامنامه بود تا اینکه شامگاه جمعه 19 مهرماه، سعید الهی در میز کارشناسی برنامه «هفت» گفت که با درخواست دادستانی، دیوان عدالت اداری حکم به توقف اعمال درجهبندی سنی برای فیلمها داده است. اما این اتفاق از همان زمان مطرح شدن در برنامه «هفت» با واکنش ابراهیم داروغهزاده، معاون سابق نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی روبهرو شد. او در توئیتر خود نوشت: «کارشناس برنامه هفت روی آنتن زنده خبر میدهد که دیوان عدالت اداری با شکایت دادستان کل کشور حکم به توقف انجام ردهبندی سنی فیلمهای سینمایی داده است! کارشناس از کجا خبر داده است و آیا افرادی آدرسهای غلط به آقای دادستان دادهاند؟»
اما حاشیههای میز کارشناسی برنامه «هفت» خیلی زود به میز نقد آن هم رسید. در این بخش که در ادامه برنامه همان شب روی آنتن رفت، مسعود فراستی در پاسخ به توئیت داروغهزاده در برنامه زنده گفت: «دبیر جشنواره فجر تمامقد با نقد مخالف است. من دو شب با او صحبت کردم و گفتم نقد برای سینما مناسب است گفت اگر شما نقد کنید کسی به ما فیلم نمیدهد. من از حسین انتظامی رئیس باکفایت سازمان سینمایی درخواست میکنم، من نتوانستم آقای داروغهزاده را توجیه کنم، شما قدمی بردارید برای توجیه ایشان چون سینمای بینقد منهدم است». در این کلکل (!) آنتن زنده و توئیتر دوباره داروغهزاده نوشت: «گفتهای که باز هم با واکنش ابراهیم داروغهزاده روبهرو شد. او نوشت: «آقای فراستی شما که همه را یکطرفه نقد میکنید، چرا تحمل یک توئیت را ندارید و در عصبانیت مجبور میشوید روی آنتن زنده دروغ بگویید. بر فرض که با من مسئله داشته باشید، چه کسی به شما اجازه داده از تریبون عمومی برای طرح آن سوءاستفاده کنید؟ رسانه ملی محل عقدهگشاییهای شخصی نیست».
در حال حاضر این دستورالعمل غیرعملیاتی
فردای این روز یعنی شنبه، مسعود نجفی مدیرکل روابط عمومی سازمان سینمایی درباره موضوع طرح شده در برنامه مذکور گفت: «دادستانی کل کشور درخواست ابطال دستورالعمل ردهبندی سنی فیلمهای سینمایی را به دیوان عدالت اداری داده است و دیوان هم دستور توقف اجرای آن را صادر کرده است. این همان دستورالعملی است که در ۱۰ اردیبهشت امسال ابلاغ شده بود اما در شهریور پیشنویس جدیدی منتشر شد که هنوز نهایی و ابلاغ نشده و در حال حاضر مبنای عمل سازمان سینمایی است».
پس از این بود که محسن قائمینسب، مدیرکل حوزه ریاست دیوان عدالت اداری نیز این موضوع را تایید کرد و گفت: «با شکایت و درخواست ابطال دستورالعمل نظام درجهبندی گروههای سنی فیلمهای سینمائی، این شکایت طبق قانون در صلاحیت هیئت عمومی دیوان مطرح شده بود. شکایت مذکور برای طی تشریفات قانونی به هیئت عمومی ارجاع شد اما با توجه به این که همزمان تقاضای دستور توقف اجرای دستورالعمل هم مطرح شده بود، پرونده برای تعیین تکلیف تقاضای دستور موقت به یکی از شعب دیوان ارجاع شد. قاضی محترم شعبه با مطالعه و بررسی پرونده دستور موقت در این پرونده صادر کرده است و در حال حاضر این دستورالعمل غیرعملیاتی است. برای بررسی نهایی، پرونده از شعبه به هیئت عمومی ارسال شده و در حال تبادل لایحه و طی تشریفات قانونی است و پس از طی مراحل قانونی رای نهایی صادر خواهد شد».
از ردهبندی سنی نترسیم
اما چند روز پیش از اعلام این خبر، اعضای هیئت ردهبندی سنی فیلم سازمان سینمایی در یاداشتهایی جداگانه تلاش کردند تا کمی از ابهامات این طرح بکاهند. مهدی تهرانی درباره بدبینیهایی که درباره این طرح وجود دارد، نوشت: «سازمان سینمایی و معاونت محترم نظارت و ارزشیابی با سه ادارهکل به صورت مستقیم در تعامل و همکاری با طبقه شریف سینمای ایران است. مورد دیگر، هیئت ردهبندی سنی فیلم سازمان سینمایی اگرچه در تصمیمگیری مستقل است اما شورای صدور پروانه نمایش مرجع قانونی در اعلام نظر این هیئت است. طبقه شریف سینماگر برای حفظ کار فرهنگی خویش به حق، در مقابل تصمیمات هیئت ردهبندی سنی فیلم دچار تردید است. برطرف کردن این بدبینی و تردید در ذات، وظیفه این هیئت نیست و معاونت محترم نظارت و ارزشیابی این تعامل را باید به دوش بکشد».
مهرزاد دانش نیز در یادداشتی دیگر درباره واهمه از ممیزی دوباره نوشت: «درجهبندی سنی فیلمها یک تمهید راهگشاست. نه ممیزی مضاعف است، نه قرار است اقتصاد سینمای کشور را هدف قرار دهد و نه فشار فرهنگی بر سینماگران است. درجهبندی سنی، ایدهای منطقی است که در اغلب کشورهای صاحب صنعت سینما اجرا میشود و هدف آن، اطلاعرسانی به والدها و یا بزرگسالان درباره این است که فیلمی مناسب سن کودکشان هست یا نه. بارها این نکته را از اطرافیان خود شنیدهایم (و یا شاید خود نیز تجربه کردهایم) که اگر میدانستم این فیلم درباره چنین موضوعی است و یا فلان سکانسش چنان است، بچهام را با خود به سینما نمیآوردم. شورای درجهبندی سنی، برای راهنمایی در همین محدودهها است».
او در بخش دیگری نوشت: «هشدار به والدین برای کودکانشان، هرگز به معنی بد بودن این فیلمها نیست. اتفاقا خیلی از فیلمهای جدی و ارزشمند و دغدغهمند، ممکن است واجد این صحنهها باشند. درجهبندی سنی حتی از جهاتی ممکن است فیلمی را که قبلا ممکن است به همین دلایل دچار ممیزی شود، از این موقعیت هم رها میکند تا فقط در حد هشداربخشی به والدین باقی بماند و بهخاطر یکی دو سکانس، نمایشش بالکل دچار مشکل نشود».
گرچه نگرانی اهالی سینما بابت احتمال ایجاد ممیزی دوباره، نگرانی بهجا و منطقی است اما شاید با تدوین نظامنامهای روشن و شفاف از میزان این نگرانیها کاسته شود و این طرح بسیار ضروری به مرحله اجرا درآید.
سایر اخبار این روزنامه
چرا اظهارات وزیر بهداشت در روزهای گذشته جنجالی شده است؟
بیتوجهی وزیر به نمک معنا!
جهانبخش محبی نیا
ردّ پای اندیشه سیاسی در اداره امور عمومی و توسعه جامعه ایران
علیرضا معزی معاون اطلاعرسانی و ارتباطات ریاستجمهوری شد
سهمخواهی در دولت
ایران درصورت قرارگرفتن در لیست سیاه نمیتواند با کشورهای دیگر مشارکت اقتصادی داشته باشد
حاشیههایی بر سر دستورالعمل نظام درجهبندی گروههای سنی فیلمهای سینمایی
13+؛ آری یا خیر؟
صدها زندانی داعشی همزمان با حمله ترکیه به شمال سوریه فرار کردند
«چشمه صلح» ناجی داعش
رئیسجمهوری در دیدار نخست وزیر پاکستان:
دخالت نظامی و سیاسی در کشورهای منطقه فاجعهبار است
رهبر انقلاب در دانشگاه امامحسین(ع):
در مقابل آمریکا کوتاه نمیآییم
نیویورکتایمز گزارش داد:
هراس متحدان آمریکا از تصمیمات خلقالساعه ترامپ
معاون سیاسی وزارت کشور:
سه هزار نامزد احتمالی انتخابات مجلس شورای اسلامی شناسایی شدند
وزیر امور خارجه:
برای حفظ شیعه و سنی باید مسیر اعتدال را بپیماییم