ابزاری برای از بین بردن حیات وحش

در حالی که مسئولین محیط زیستی معتقدند شکارچیان می‌توانند شکار کنند اما باید پنهانی این کار را انجام دهند
فعالین محیط زیستی بر این باورند که خصوصی سازی در قرق‌های شکار نه تنها به نفع محیط زیست نیست
بلکه سبب می‌شود این قرق‌ها به ابزاری برای از بین بردن حیات وحش تبدیل شوند
آفتاب یزد- می‌گل هشترودی: چند روز گذشته فیلمی از یک شکارچی در منطقه قرق اختصاصی علی آباد چهل گزی در شهرستان مهریز در استان یزد منتشر شد که در آن یک شکارچی کنار لاشه کل زیبایی نشسته و ضمن تشکر از شکارچیان قانونمند، آرزو می‌کند چنین شکاری قسمت همه بشود! بعد از انتشار این فیلم در شبکه‌های اجتماعی و پیام رسان‌ها، مردم و گروه‌های مختلف، واکنش متفاوتی نسبت به آن نشان دادند به طوری‌که بعد از چند روز این فیلم به یکی از فیلم‌های پربازدید فضای مجازی تبدیل شد. با بروز واکنش‌های عموما منفی به فیلم مذکور، اداره‌کل حفاظت محیط زیست استان یزد مجبور به واکنش شد. روابط عمومی این نهاد در گزارشی غیرمستقیم به این فیلم و واکنش‌های مردم پاسخ داد و در کمال ناباوری از شکار قانونی دفاع کرد! پس از آن هم با واکنش‌های مختلفی از سوی مسئولین مواجه بودیم که اکثر آن‌ها شکار با مجوز را تایید کرده و از فرد شکارچی دفاع کردند.


>شکار کنید اما پنهانی!
در فیلم منتشر شده شکارچی، لاشه جانور نگون‌بخت را به شکارچیان، به ویژه اعضای کانون شکار قزوین، هدیه کرده و با بیان اینکه در تاریح 28 مهر موفق به شکار دو کل شده است از شکار در قرق علی‌آباد ابراز خرسندی می‌کند. اما ماجرای فیلم مذکور که افکار عمومی را جریحه‌دار کرده و فضای مجازی را تحت تاثیر قرار داده، به همین‌جا ختم نمی‌شود؛ آنچه ماجرای فیلم شکارچی کل علی‌آباد را نسبت به سایر فیلم‌های منتشر شده از شکار متمایز می‌کند، واکنش معاون عیسی کلانتری است که از یک سو اعلام می‌کند شکار صورت گرفته با مجوز سازمان حفاظت محیط‌زیست انجام شده و از سوی دیگر انتشار عکس و فیلم آن را مورد نکوهش قرار می‌دهد! روابط عمومی سازمان حفاظت محیط زیست در واکنش به انتشار این فیلم به نقل از کیومرث کلانتری، معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست نوشت:«اگر چه شکار انجام شده در یکی از قرق‌های اختصاصی بخش خصوصی استان یزد که از سال 95 و در چارچوب مجوز‌های قانونی صادره بوده، لیکن با توجه به احساسات و عواطف مردم نسبت به حیات وحش کشور این اقدام نکوهیده مورد اعتراض سازمان حفاظت محیط زیست نیز است و بعد از این در صورت تکرار با مرتکبین برخورد خواهد شد؛ قرق علی‌آباد چهل گزی دارای مجوز قانونی از شورای عالی محیط زیست کشور بوده و بیش از سه سال است که مجوز دریافت کرده اما دلیلی ندارد که شکارچیان آن با انتشار تصاویری از قرق به احساسات مردم ضربه بزنند؛ به مسئولان قرق‌ها تذکر لازم در این خصوص داده شد.»
واکنش اخیر کیومرث کلانتری این پرسش را پیش می‌کشد که اگر سازمان حفاظت محیط زیست فیلم و عکس از شکار حیوانات را نکوهیده و ممنوع می‌داند چرا برای انجام آن مجوز صادر می‌کند؟ چطور ممکن است انتشار فیلم و عکس از اقدامی که برای آن مجوز قانونی صادر شده ممنوع باشد؟! آیا بناست شکار حیوانات به صورت پنهانی و دور از چشم جامعه صورت گیرد تا از تعداد حیوانات شکار شده و مشخصات و سن آنها آماری در دست نباشد؟!
>قرق‌ها در واقع ابزاری هستند
که خودشان حیات وحش را به نابودی می‌کشند
قرق‌های اختصاصی، عرصه‌های منابع طبیعی هستند که مدیریتشان با وساطت سازمان حفاظت محیط زیست به متقاضیان که عموما شکارچیان هستند واگذار می‌شود؛ طرح راه‌اندازی قرق‌های خصوصی در سال 92 از سوی موسسه خصوصی میراث پارسیان مطرح شد و مورد حمایت احمدعلی کیخا، معاون وقت محیط‌زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست قرار گرفت. تاکنون سه قرق اختصاصی در استان یزد و یک قرق اختصاصی در استان کرمان که به‌صورت مستقیم توسط یکی از کارشناسان موسسه میراث پارسیان مدیریت می‌شود مجوز بهره‌برداری دریافت کرده و برای متقاضیان داخلی و خارجی پروانه شکار صادر می‌کنند؛ قرق‌های خصوصی بسیاری در نوبت دریافت مجوز قرار دارند که روند دریافت پروانه بهره‌برداری آنها به تعویق افتاده است. با این اوصاف محمد علی‌الله قلی، فعال محیط زیست و کارشناس حیات‌وحش در خصوص قرق‌های شکاری که مجوز دریافت کرده‌اند به آفتاب یزد گفت:«در کشور ما با توجه به شرایط امروز کشورمان و میزان نفوذی که سازمان حفاظت از محیط زیست دارد، این موضوع غیر قابل انکار است که قرق اختصاصی شکار در واقع نوعی خصوصی سازی است و تحربه نشان داده است که خصوصی سازی نمی‌تواند اثر مثبت داشته باشد. متاسفانه پر واضح است که ما تاثیر درستی از این خصوصی سازی دریافت نخواهیم کرد. مسئله دیگر این است که قرق‌های اختصاصی شکار معمولا در نزدیکی مناطق حفاظت شده و طبیعی احداث شده‌اند. یعنی این مناطق به عنوان قرق شکار اختصاصی معرفی و پذیرفته شده‌اند و حیواناتی که در مناطق حفاظت شده و پارک‌های ملی در حال زندگی هستند، در مسیر‌هایی گدار می‌کنند و ممکن است از استانی به استان دیگر بروند یا داخل یک استان حرکت کنند، این یک اتفاق طبیعی در حیات‌وحش است اما محل‌های گدار در مسیرشان به قرق‌های اختصاصی تبدیل می‌شوند، با امنیتی که آن جا بر قرار می‌شود و غذا دهی دستی که در این مناطق اتفاق می‌افتد و آبشخور تاسیس می‌کنند و از این دست اقدامات، به نحوی در نظام طبیعی زندگی حیوانات حیات وحش دست برده می‌شود. غذا دهی دستی می‌تواند کار کرد‌های حفاظتی داشته باشد اما وقتی به صورت سلیقه‌ای و برای هدف‌های خاص اتفاق می‌افتد نظام‌های طبیعی را مختل می‌کند. یعنی ما حیوانات را جذب این مناطق می‌کنیم و بعد اجازه می‌دهیم که آن‌ها شکار شوند. ما چون کنترلی روی این مسئله نداریم خطرات اجتناب ناپذیری را برای ما رقم می‌زند چرا که این اتفاقات ممکن است باعث زمین خواری و سوء استفاده‌های اینچنینی شود. قرق‌ها در واقع ابزاری هستند که خودشان حیات‌وحش را به نابودی می‌کشند. ما به عنوان فعالان محیط زیست که بدمان نمی‌آید مناطق حفاظت شده بیشتر باشند اما وقتی این مناطق سبب می‌شود، که چرخه حیات وحش به هم بخورد و در خیلی از موارد باعث از بین رفتن حیوانات حیات وحش می‌شود نمی‌توانیم این موضوع را تائید کنیم!»
>قرق اختصاصی ظاهر فریبنده‌ای دارد
او در ادامه افزود:«حیات وحش هویت سرزمین ماست؛ ما نمی‌توانیم اجازه بدهیم که برخی شکارچیان با هر ابتکار عملی این هویت را از ما بگیرند؛ قرق‌ها یک سم بزرگ برای محیط زیست کشورمان به شمار می‌آیند که ما این سم بزرگ را وارد شریان‌های کشورمان می‌کنیم، غم بزرگ اینجاست که مسئولین ما به عنوان یک افتخار بزرگ به شکار نگاه می‌کنند در حالی که جمعیت حیات وحش در کشور ما 80 درصد کاهش یافته است، خیلی از گونه‌ها از بین رفته اند، بیماری‌ها آمده‌اند و با خشکسالی دست و پنجه نرم می‌کنند. سازمان محیط زیست هنوز نمی‌داند ما چند اسلحه غیر مجاز دست مردم داریم، یکی می‌گوید هفتصد هزار اسلحه، یکی می‌گوید 2میلیون و دیگری می‌گوید 5 میلیون اسلحه! تازه این‌ها اسلحه غیر مجاز است و ما اسلحه مجاز هم داریم. به هر اسلحه فارغ از این که مجوز داشته باشد یا نداشته باشد 100 فشنگ داده می‌شود بدون اینکه در نظر بگیرند که این فشنگ‌ها به کجا شلیک می‌شود. ما نمی‌توانیم بگوییم در کشور‌های دیگر هم این کار را می‌کنند چرا که ما تا کنون با بی برنامگی‌هایی که انجام داده‌ایم ضرر‌های جبران ناپذیری را به حیات وحشمان وارد کرده‌ایم. این یک واقعیت غم‌انگیز است که همه محیط‌زیست را رها کرده‌اند و این نگران کننده است. ما چیز‌هایی را از دست می‌دهیم که برگشتی ندارد. هیچ علم و سرمایه‌ای نمی‌تواند وقتی دریاچه‌ای خشک می‌شود یا گونه‌ای منقرض می‌شود آن را دوباره احیاء کند. قرق اختصاصی در کشور ما ظاهر فریبنده‌ای دارد اما کسانی که از نزدیک با آن رو به رو هستند متوجه می‌شوند که تا چه اندازه نگران کننده است چرا که به ابزاری برای سوء‌استفاده‌های مختلف تبدیل شده است.»
انتشار فیلم شکارچی قزوینی در استان یزد، آن روی سکه را برای جامعه آشکار کرده است؛ جانورانی که در زیستگاه‌هایی امن و پر آب و علف تحت عنوان قرق خصوصی روزگار می‌گذرانند بهای این روزگار خوش را با خون خود می‌پردازند. البته صدور مجوز شکار، تنها ایراد وارد به طرح راه‌اندازی قرق‌های خصوصی نیست؛ تاکنون بسیاری از متخصصان حوزه محیط زیست، نسبت به پیامدهای جبران‌ناپذیر راه‌اندازی قرق‌های خصوصی از جمله تغییر اکوسیستم منطقه و زمینه‌سازی برای زمین‌خواری هشدار داده‌اند اما انگار واگذاری مدیریت این اراضی ملی به متقاضیان آنقدر به مذاق سازمان حفاظت محیط زیست خوش آمده که گوش شنوایی برای پذیرفتن این انتقادات باقی نگذاشته است.