از آن طرف بام نیفتیم

حمیدرضا شکوهی‪-‬ تحریم ایران توسط آمریکا که در یک سال و نیم اخیر، مرحله به مرحله شدیدتر شده، از هر منظری، جنایت علیه بشریت است. در تازه‌ترین مرحله از تحریم‌های آمریکا که همچون سایر تحریم‌ها بر صنعت نفت ایران هم تاثیرگذار خواهد بود، فروش، تامین و انتقال هرگونه مواد خام از نوع فلزات و همچنین انواع لوله‌های فولادی ضد زنگ و ورق‌‌های لحیمی منگنزی و... مشمول تحریم شده است. همین چند روز پیش در خبرها خواندیم که حسابهای بانکی ایرانیان در مالزی مسدود شده و دولت مالزی هم این موضوع را تایید کرده و گفته به دلیل تحریم‌های آمریکا و روابط بانکی با آن کشور، چاره‌ای جز این نداشته است. هرچند وقت یکبار پروازهای هواپیماهای ایرانی به کشورهای مختلف لغو می‌شود و فروش نفت به حداقل رسیده است. اگرچه دولتمردان آمریکایی با ژستی خیرخواهانه بارها مدعی شده‌اند که دارو مشمول تحریم نیست، اما همگان می‌دانند که به دلیل مسدود شدن راه‌های نقل و انتقال بانکی، عملا امکان واردات بخشی از داروهای موردنیاز به کشور هم سلب شده است. از این نمونه‌ها بسیارند. به عنوان نمونه اگر باز هم هواپیمایی در کشور سقوط کند، قطعا عامل اصلی آن تحریم آمریکا بر ضد ایران و
لغو شدن قراردادهای خرید هواپیما توسط دولت ترامپ خواهد بود. در عرصه‌ای وسیع تر، کاهش روزافزون صادرات نفت ایران به عنوان پایه اساسی بودجه کشور، عامل اصلی بروز مشکلات فراوان اقتصادی است که بر زندگی تمامی اقشار مردم، به ویژه اقشار ضعیف‌تر، تاثیرات منفی داشته است.
اما بیایید به این موضوع از جنبه‌ای دیگر نگاه کنیم. انصافا مهم‌ترین مقصر تحریم‌ها، دونالد ترامپ است که نه به برجام، بلکه به هیچ تعهد آمریکا در دنیا پایبند نبود و نه فقط از برجام، بلکه از توافق آب و هوایی پاریس و از یونسکو و... هم خارج شد. با این حال برخی مسئولان ما برای نشان دادن توانمندی کشور در مقابله با تحریم‌ها، گاه آنقدر مبالغه کرده‌اند که زوایای ویرانگر اقدام ضد حقوق بشری دولت ترامپ در تحریم ایران، کمتر مورد توجه افکار عمومی ایران و جهان قرار گرفته است. برخی مسئولان اجرایی و قانونگذاری و... هر بار که صحبت می‌کنند، می‌گویند تحریم‌ها هیچ اثری بر کشور ندارد در حالیکه خودشان هم می‌دانند در کوچکترین و ظاهرا بی‌ربط ترین حوزه‌ها به تحریم هم، تحریم‌ها اثر خود را گذاشته است.آنقدر گفته‌ایم تحریم‌ها هیچ اثری ندارد که دیگر کسی به زوایای ضد حقوق بشری تحریم‌ها توجه نمی‌کند درحالیکه تحریم، جنایتی علیه مردم ایران است که با تخفیف دادن اثرات آن، تنها خود را در مقابل اقدامات ضد حقوق بشری ترامپ، خلع سلاح می‌کنیم.
این موضوع را در بخش فروش نفت هم شاهد هستیم. مسئولان در توصیف فواید جدایی بودجه از نفت و بی نیازی از فروش نفت، چنان سخن می‌گویند که گویی یادشان رفته که در دوره پسابرجام هم که هنوز صنعت، رشد مثبت نداشت، رشد اقتصادی کم سابقه دو سال پایانی دولت اول حسن روحانی، با همین نفت و بازگشت قدرتمندانه ایران به بازارهای جهانی امکانپذیر شد. اگر زرنگ بودید، در دوره‌ای که فروش نفت بالا بود، بودجه را بدون اتکا به نفت می‌بستید! نه الان که ادعای بی اثر بودن تحریم‌ها، تنها باعث کوچک نمایی اثرات تحریم، نه در داخل کشور، بلکه در عرصه بین‌المللی هم می‌شود.
خلاصه کلام آنکه منظورم این نیست که هر روز در مورد تاثیرات ناگوار تحریم‌ها، آه و ناله کنیم. بلکه لااقل از آن طرف بام نیفتیم و آنقدر درباره بی اثر بودن تحریم‌ها،‌اش را شور نکنیم که گویا خودمان هم باورمان شده تحریم‌های ظالمانه آمریکا هیچ تاثیری ندارد. در حالیکه مردم تاثیر تحریم‌ها را که حاصلش از کاهش فروش نفت شروع می‌شود و تا رکود اقتصادی گسترش می‌یابد، با تمام وجود حس می‌کنند. پس اگر هم در تریبون‌های داخلی می‌خواهیم از بی اثر بودن تحریم‌ها حرف بزنیم، لااقل در تریبون‌های جهانی، نمایش واقع‌گرایانه‌تری از تاثیرات تحریم‌های ترامپ، که به واقع جنایتی علیه مردم ایران است، ارائه دهیم. شاید تاثیر عملی نداشته باشد؛ اما واقعیتها را بهتر به جهانیان نشان خواهد داد.