چرا آموزش باید تاوان مشکل بزرگ مدیریتی کشور را بدهد؟

آفتاب یزد- گروه اجتماعی: «مدارس به دلیل آلودگی هوا تعطیل شدند.»؛ در طول سال‌ها‌ی اخیر و به ویژه امسال بارها این خبر را شنیده‌ایم و شاید برای مردممان یک خبر تکراری باشد. البته تعطیل‌شدن مدارس به دلیل آلودگی هوا تصمیمی است که مسئولان به منظور مراقبت از سلامت دانش‌آموزان اتخاذ کرده و در آینده نیز خواهند کرد چرا که این روزها آلودگی هوا نفس کشیدن را در کلانشهر‌ها به ویژه تهران سخت کرده است و مسئولین همچنان تنها راه حل را تعطیلی مدارس می‌دانند. پیش از این کارشناسان و متخصصان براین باور بودند که بی سوادی در جمع دانشجویان کشور فراگیر شده است و حالا با تعطیلاتی که هر از گاهی به دلایل مختلف اتفاق می‌افتد نگرانی‌ها برای افزایش این بی سوادی شدت گرفته است.
>تعطیلات فشار مضاعفی
بر دانش‌آموزان و معلمان اعمال می‌کند
محمد رضا نیک نژاد کارشناس آموزش و پرورش در این رابطه به آفتاب یزد گفت:« همه می‌دانند که این تعطیلات در روند آموزش آسیب زاست، چون در کشور ما ساختار آموزشی متمرکز است یعنی چه دانش‌آموزی که در تهران زندگی می‌کند و چه دانش‌آموزی که در دور ترین نقاط کشور زندگی می‌کند، هر دو برنامه‌های یکسانی دارند و همچنین اهداف یکسانی را پیگیری می‌کنند. در کل، تعطیلات پیاپی به ویژه برای دانش‌آموزان کلانشهر‌ها آسیب‌زا‌تر است چون حساسیت‌های بیشتری هم از طرف خانواده‌ها بر دانش‌آموزان کلانشهر‌ها وجود دارد و دغدغه‌ها و حساسیت خانوادگی و آموزشی سبب می‌شود که تعطیلات فشار بیشتری را روی دانش‌آموزان اعمال کند.»


>تعطیلات توازن آموزشی در کشور را
به هم می‌زند
او در ادامه تاکید کرد:« برنامه‌های آموزشی در کل کشور ما یکسان است و همه دانش‌آموزان یک کتاب را می‌خوانند و معلمان هم موظف هستند همان کتاب را آموزش بدهند، بنابراین عنوان‌های آموزشی در سراسر کشور یکسان است و معلمان موظفند به زبان ساده آموزش کتاب را تمام کنند، همه این اتفاقات هم برای یک ارزشیابی است که آن هم تقریبا در تمام کشور یکسان است. حالا با تعطیلات پیاپی در برخی از کلانشهر‌ها این توازن به هم می‌خورد و دانش‌آموزان در برخی از شهر‌ها از ساعات آموزشی کمتری بهره مند می‌شوند. علاوه بر آن معلم برای اینکه بتواند دانش‌آموزانش را به سطح مورد نظر برساند مجبور است فشار بیشتری به آن‌ها بیاورد و در این بین خودش هم تحت فشارکاری قرار می‌گیرد. این موضوع را در کنار کسل کنندگی کلاس‌های درسی و نبود نشاط سر کلاس‌های درس بگذارید آن وقت متوجه خواهید شد تا چه حدی فشار به دانش‌آموزان اعمال می‌شود. شاید بتوان این کمبود‌های آموزشی را روز‌های دیگر با کلاس‌های اضافه‌تر جبران کرد اما مسئله این است که در چنین شرایطی باز هم فشار بر دانش‌آموز و معلم افزایش می‌یابد و آرامشی که باید در حین تدریس وجود داشته باشد به طور کلی از بین می‌رود.»
>تعطیلات باعت کاهش کیفیت آموزشی می‌شود
او با تاکید بر اینکه قطعا تعطیلات باعت کاهش کیفیت آموزشی می‌شود، گفت:« به نظر من تعطیلی مدارس هم یک پتانسیلی دارد و از حد که بگذرد دیگرمشکلی حل نخواهد کرد. در واقع این یک مسکنی است که مدام تزریق می‌کنند در حالی که باید سیاستی خارج از حیطه آموزشی برای آن و نظر گرفت. الان اگر به صورت سختگیرانه بخواهیم تاکید کنیم که مدارس را تعطیل نکنید از آن طرف بوم افتادن است چون اولویت اول سلامتی جان انسان‌ها است و این ابعاد از آلودگی هوا به ویژه برای دانش‌آموزان در حال رشد بسیار خطرناک است، بنابراین، این نگاه که چون آموزش با مشکل رو به رو می‌شود سلامتی دانش‌آموزان را به خطر بیاندازیم و مدارس را هم تعطیل نکنیم درست نیست. کاری که آموزش و پرورش باید انجام دهد این است که با راه اندازی یک موج در بین معلمان و دانش‌آموزان به مسئولان ذیربط فشار وارد کند تا اقدامات لازم را در جهت مقابله با آلودگی هوا انجام دهند، مثل همه‌جای دنیا که جمعه‌ها برای محیط زیست و هوای پاک دانش‌آموزان و معلمان راهپیمایی می‌کنند. آموزش است که باید این جاها به داد جامعه برسد. تعطیلی مدارس راه کار نیست بلکه ساختار آموزشی کشور باید در کنار مسئولان محیط زیستی فشار بیاورند که نهاد‌های مسئول وظایفشان را برای رسیدن به هوای پاک به بهترین نحو انجام دهند. اهداف و وظایف آموزش و پرورش ایجاب می‌کند که در کنار سازمان‌هایی مثل سازمان محافظت از محیط زیست که به دنبال پاسداشت محیط زیست هستند، باشد.»
>یکی از پیامد‌های تعطیلات
بی سوادی و کم‌سوادی نسل بعد خواهد بود
او در رابطه با اینکه آیا با وجود تعطیلات موجود نسل بعد را بی سوادان تشکیل خواهند داد، تاکید کرد: «عوامل زیادی در این موضوع دخیل هستند. تعطیلات این چنینی بیشتر در کوتاه مدت و میان مدت تاثیر می‌گذارند اما بیسوادی که در مقاطع عالی کشور میبینیم مربوط به چیز دیگری است. البته این را هم بگویم که تعابیر زیادی در رابطه با سواد وجود دارد. یک تعبیر از سواد این است که دانش‌آموز بتواند بخواند، بنویسد، نمره خوب بگیرد، معدلش بیست شود و در نهایت در کنکور نتیجه دلخواه بگیرد، که البته امروزه تقریبا در همه جای جهان کنار گذاشته شده است اما در کشور ما همچنان هم مدیران آموزشی و هم خانواده این نگاه را به سواد دارند! یک تعبیر دیگر هم از سواد وجود دارد که ساختار‌های آموزشی نوین را شکل می‌دهد و نشانگر درک از زندگی و چگونگی حل‌و‌فصل کردن مشکلات زندگی و شخصی است. ما نمونه‌هایی را داریم که دانشجوی بهترین رشته‌ها در بهترین دانشگاه‌ها هستند اما در ابتدایی‌ترین رفتار‌های اجتماعی ناتوانند. می‌خواهم بگویم تعطیلات حتما بر تعبیر اول سواد تاثیر‌گذار خواهد بود اما برای تعبیر دوم از سواد باید نگاه عمیق تری بر این موضوع داشت. اما در کل تا این حد عادت کردن به تعطیلات حتما یکی از پیامد‌هایش بیسوادی و کم‌سوادی نسل بعد در حوزه‌های علمی خواهد بود.»
>اگر دانش‌آموزان فکور می‌خواهیم باید
زمان برای فکر کردن دانش‌آموز مهیا باشد
مهدی بهلولی دیگر کارشناس آموزشی در این باره به آفتاب یزد گفت:« مسلم است که تعطیلات تاثیر منفی بر آموزش می‌گذارد. برای مثال اکثر تعطیلات در روزهای یکشنبه یا دوشنبه رخ داده است حالا در نظر بگیرید کسانی که روز‌های یکشنبه یا دوشنبه درسهای شیمی، فیزیک، ریاضی و زیست دارند مخصوصا حالا که به امتحانات ترم نزدیک می‌شوند تا چه ابعاد از لحاظ درسی با مشکل رو‌به‌رو خواهند شد. معلم‌ها برای جبران این موضوع یا باید کلاس‌های فوق العاده بگذارند و به یکباره همه حجم مطالب را در یکی دو روز قبل از امتحان به دانش‌آموزان بیاموزند یا اینکه باید به بعد از امتحانات موکول کنند که باز هم احتمالا همان‌اش است و همان کاسه! بنابر این معلمان مجبورند خیلی از تمرینات را حل نکنند، نکته‌ای درس بدهند و اجازه ندهند که دانش‌آموز روی مسائل فکر کند و آن‌ها را تحلیل کند و همین سبب می‌شود که حجم زیادی از بی سوادی و کم سوادی به بدنه آموزش کشور تحمیل شود. اگر دانش‌آموزان فکور می‌خواهیم باید زمان برای فکر کردن دانش‌آموز مهیا باشد.»
>آموزش باید تاوان مشکل بزرگ
مدیریتی کشور را بدهد
او در ادامه تاکید کرد:« مشکل اینجاست که یک حجمی از مشکلات از بیرون بدنه آموزش به آن تحمیل می‌شود. آموزش ما یک سری نا رسایی‌ها و مشکلاتی از درون خودش دارد ولی از بیرون آموزش هم همیشه یکسری مشکلات به آن تحمیل می‌شود که نا خواسته هستند. در یک ارزیابی کلان متوجه می‌شویم مسئولان نتوانسته‌اند مهاجرت‌ها را کنترل کنند، حالا تهران در وسعت کم، حجم زیادی از جمعیت را در بر گرفته است، خودرو‌ها و بنزین هم از کیفیت لازم برخودار نیستند و همه این عوامل دست در دست هم داده‌اند تا هوا آلوده شود. حالا آموزش باید تاوان مشکل بزرگ مدیریتی کشور را بدهد. با این منوال که دانش‌آموزان نصف ترم تعطیل هستند معلوم است که در آینده با یک نسل بی سواد مواجه خواهیم شد.»