روزنامه ابتکار
1398/10/01
رهاورد صلح از خاور دور در شب یلدا
امین جمشیدزاده *- بعد از همکاری موفقیت‌آمیز تهران با واشنگتن در بحث مبادله زندانیان و آزاد شدن مسعود سلیمانی پژوهشگر ایرانی که به بهانه تحریم‌ها و تابعیت ایرانی بازداشت شده بود و آزادی توامان ژئو وانگ زندانی آمریکایی در ایران، حسن روحانی تصمیم دارد و عزم خویش را جزم کرد که اواخر آذر و در آستانه کریسمس و سال نوی میلادی به ژاپن سفر کرد و با آبه شینزو نخست وزیر این کشور دیدار و گفت‌وگو کرد. دیداری که بسیاری از تئوریسین‌ها و کارشناسان روابط بین‌الملل آن را در تداوم دیالوگ و مذاکره تهران پیرامون مسئله نقش میانجی‌گری ژاپن میان ایران و آمریکا قلمداد کردند. محور اصلی گفت‌و‌گوها در سفر اخیر رئیس جمهوری به توکیو مسائل فی‌مابین دوجانبه اقتصادی بود و پروتکل درخت دوستی به مناسبت۹۰ سال رابطه باز تجاری بین دو کشور امضا شد که در شرایط تروریسم تمام عیار اقتصادی ایالات متحده علیه مردم آزاده و نیک اندیش و دولت ایران پس از خارج شدن آمریکا از توافق تاریخی برجام در۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷ هجری شمسی و برقراری مجدد تحریم‌های یکجانبه، افراطی و ظالمانه اعمال کرد، که حسن روحانی برای دومین بار ظرف چند ماه اخیر در خاور دور با همتای ژاپنی‌اش دیدار کرد و در مسئله واسطه‌گری نیز باید تغییری حاصل شده باشد که چرایی این سفر را با طرف سامورایی حالا که در شب یلدا به تهران بازگشته توجیه کند البته لازم به ذکر است که اعلام آمادگی برای مذاکره در فهرست شیندلر برجام ۱+۵ هم نشانه دیگری از تحولات روزهای اخیر است که می‌تواند راهگشا بوده و راهی برای عبور از بن‌بست سیاسی میان تهران و واشنگتن باشد که رئیس جمهوری به سمع و نظر ملت بزرگ ایران خواهد رساند. در‌واقع دیدگاه رئیس جمهوری «دموکراسی در خانه؛ صلح در جهان» است و بر این نظر و باور است که هیچ قانونی در کشور نباید با موازین اسلام که «مصلحت عمومی» بخش تفکیک‌ناپذیر آن است، مغایر باشد. در عین حال با تحمیل عقیده به شهروندان بر مبنای طرح شفاف «منشور حقوق شهروندی» از جمله منتقدان و دگراندیشان مخالف است. این دیدگاه ضمن محکومیت توهین به مقدسات اسلامی، اهانت به مقدسات هیچ دین و ملتی را روا نمی‌داند و اعمال خشونت را به وسیله هرکس و به هر نام بر نمی‌تابد. آنان ترویج ارزش‌های اسلامی را وظیفه خود می‌دانند اما نه با اجبار و زور و اشاعه خشونت، افراطی‌گری و یکجانبه‌گرایی که رئیس جمهوری دو سال پیش طرح «مبارزه با خشونت، افراطی‌گرایی و یکجانبه‌گرایی» را در سازمان ملل متحد پیشنهاد داد و با نظر جمعی اعضای سازمان ملل به نام ایران تایید و تصویب شد.آن زمان که رئیس دولت اصلاحات طرح نواندیش خود را درانداخت و شعار زیبای نواندیش خویش «گفت‌وگوی تمدنها» را در مقابل دید افکار عمومی جهان گذاشت کمتر کسی تصورش را می‌کرد که با سرعت فراتر از انتظار با پذیرش جامعه جهانی رو‌به‌رو شود و خط بطلان بر شعار ساموئل هانتینگتون معروف که «برخورد و جنگ تمدنها» را ارائه و رونمایی کرده بود بکشد و سرانجام با اجماع جهانی و کشورهای عضو سازمان ملل متحد سال ۲۰۰۱ میلادی به نام «گفت‌وگوی تمدنها» نام گرفت و جهان به یکباره در چرخشی آشکار طالب و آبشخور اندیشه ایران و ایرانی شد، بی‌ربط هم نبود که ژاک شیراک رئیس جمهوری وقت فرانسه مهد فرهنگ با روی گشاده و آغوش باز در حالی که دوربین‌های دنیا روی صورت او و مرد شماره یک دیپلماسی ایران کلوزآپ کرده بودند در کاخ الیزه به استقبال گرم رئیس دولت اصلاحات مهد تمدن و اندیشه آمد؛ ژاک شیراک که باید طبق عرف کاخ الیزه در سرسرای کاخ از مهمانان خود پذیرایی می‌کرد و برای استقبال آنان نیز تا جلوی در می‌آمد برای رئیس جمهوری ایران در احترامی غیرمتعارف به پایین پله‌ها آمد و همچنین هنگام بدرقه و خداحافظی نیز او را تا کنار ماشین تشریفاتی بدرقه کرد و در تاریخ فرانسه و کاخ الیزه بی‌سابقه بود و چنین خرق عادت و تابو شکنی تا این برهه به خویش ندیده بود. همان بدعتی که چندی پیش امانوئل ماکرون برای حسن روحانی با لبخند انجام داد. حالا سال‌ها از آن اتفاق میمون و مبارک می‌گذرد. خوب به یاد دارم که کارل مارکس در یکی از کتبش نوشته است: «باید فضا را عوض نمود.» همچنین آرتور رمبو شاعر پیشتاز فرانسه که او را در پاریس مثل نیما یوشیج ما پدر شعر مدرن و نو فرانسه قلمداد می کنند گفته است: «باید دنیا را تغییر داد.» جهانی که مدام درگیر توحش و جنگ در گوشه و کنار و پیرامونش بود به یکباره به شعار بنیادی و دگراندیش رئیس جمهوری ایران روی خوش نشان داد و در جهان نامش طنین‌انداز شد همچون همتای خلف شاعر شیرین شکرش سعدی خوش سخن که شعر بی‌همتای او «بنی آدم اعضای یکدیگرند/که در آفرینش ز یک گوهرند...» به زیبایی بی‌وصف و بی‌مثالش به ۵ زبان زنده دنیا بر سر در و تارک سازمان ملل سالیان دور و دهه‌های متمادی است خودنمایی می‌کند و اکنون رئیس جمهوری دولت دوازدهم و هم مکتب و همتای شیخ تکنوکرات ایران «حسنروحانی» طرح جهان عاری از خشونت و افراطی گری را دو سال پیش پیشنهاد داد و با اجماع در سازمان ملل پذیرفته شد؛ روحانی معتقد است برای تغییر جهان باید ساختار را عوض کرد. بایستی صلح را با سمبل و رویکرد و گفتمان نو دید کسی که نماد فرهنگ و دیپلماسی صلح بود و پیوسته برای محقق شدن صلح و آزادی توامان تلاش می‌کرد سید محمد خاتمی بود و بر این باور ژرف بود که برای حصول این مهم باید منافع شخصی و موسمی را بجد کنار گذاشت. برای اینکه با رویکرد تازه ای مسئله دیپلماسی فرهنگی صلح را مطرح کنیم باید از تعریف سنتی و بیات آن مایل‌ها فاصله گرفت که اگر طالب صلح و آزادی با هم هستیم در جهان معاصری که نقطه مقابل آن رفتار متناقض و پارادوکس دونالد ترامپ رئیس ایالات متحده آمریکا قرار دارد و وی همچون ساموئل هانتینگتون که مروج جنگ و برخورد تمدنها بود اشاعه دهنده موج نوین کابوئیسم، خشونت و افراطی‌گری در سپهر سیاست در نظام بین‌الملل در اتمسفر غالب بر این حوزه است باید برای لفاظی و جنگ چهره به چهره آماده بود که او و کیم جونگ اون رهبر کره شمالی مدتها است مشق و آزمون می‌کنند. بر اساس گفتمان‌ها، پارادایم‌ها و مولفه‌های تازه گفت‌وگو و دیالوگ ارتباطی باید صلح را از طریق صلح مخابره و معرفی کرد نظیر اتفاق خوشایند اخیر و مبادله دانشمند ایرانی زندانی در آمریکا و وانگ زندانی آمریکایی در ایران؛ نه از طریق جنگ، همان ایده برتر و گفتمان غالب که ابرچهره کاریزماتیک ایران «سیدمحمد خاتمی» در قالب «دیپلماسی نوین صلح» برای نخستین بار در تاریخ سازمان ملل متحد در صحن این سازمان آن را ندا زد و طنین‌انداز کرد و سال۲۰۰۱ میلادی به نام «گفت‌وگوی تمدنها»در تقویم رسمی جهان ثبت و ضبط شد. بیشتر جنگهای نیابتی و معاصر کنونی ریشه در ذهن دارد و در حوزه‌های فرهنگی به وقوع می‌پیوندند و سپس به بعد فیزیکی هویدا و آشکار می‌شوند؛ ارتقا و بالا بردن تراز و پتانسیل حسی، روحی و بالا بردن وجدان بشری در قبول و پذیرش آزادی و صلح موثر است چون انسان‌های دگر و محدود نظیر دونالد ترامپ از صلح دور و به جنگ لفظی نزدیک‌تر هستند و سیاست‌مداران خوداندیش جهان مانند ترامپ، ماکرون، ملکه الیزابت دوم، ریولین، عمرالبشیر و ملک سلمان باید در سپهر سیاست مشق تغییر رفتار کنند.
* فعال سیاسی اصلاح‌طلب
سایر اخبار این روزنامه
لو رفتن اطلاعات شخصی بیش از 267 میلیون کاربر فیسبوک
علیرضا صدقی
خواب آشفته اصولگرایان برای حذف رقیب
کیانوش غریب‌پور از دلایل نازیبایی گرافیک کلان‌شهرها می‌گوید
رنگ ناکارآمدی مدیران بر قامت شهر
«ابتکار» تاثیر اصناف در توسعه اقتصادی را بررسی کرد
عدم شغل‌های پایدار در اقتصاد ناامن
وسع مالی دریافت‌کنندگان یارانه معیشتی ۶ ماه یکبار پایش میشود
واریز هر دو نوبت یارانه معیشتی به حساب مشمولان
در آستانه انتخابات حملات جریان اصولگرایی به رقبای اصلاح‌طلب بی‌وقفه ادامه دارد
از حمله گازانبری تا اتهام سکولاریسم
«ابتکار» ادعای اروپا در‌مورد مکانیسم ماشه در توافق هسته‌ای را بررسی می‌کند
بازی جدید اروپایی‌ها با برجام
رئیس قوه قضائیه:
بازداشت افراد به منظور جمع‌آوری ادله ممنوع است
سخنگوی شورای نگهبان:
ملاک ما در بررسی صلاحیت‌ها فقط قانون است
رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور:
دشمنان ما مشتریان اطلاعات مهندسی زیرساختی کشور هستند
رهاورد صلح از خاور دور در شب یلدا
