گزارش نامحسوس زیر سایه کرونا

زنده‌روحیان، حمیدی | بعد از شیوع ویروس کرونا در کشور شاهد ازدحام مراجعه‌کنندگان به مراکز تعیین‌شده برای انجام آزمایش هستیم که گلایه‌هایی را در پی داشته است. برای بررسی موضوع خبرنگار خراسان رضوی شش ساعت در این اورژانس حاضر شد و به‌صورت میدانی موضوع را بررسی کرد. هرچند متخصصان پزشکی و مسئولان بیمارستان‌ها تأکیددارند که مردم آرامش خود را حفظ کنند و تا حد امکان از منازل خود خارج نشوند.
 
به گزارش خراسان رضوی،بعد از تایید شیوع ویروس کرونا در کشور و توصیه‌های مسئولان نظام پزشکی کشور و استان، شهروندان برای اطمینان از سلامت خود برای انجام آزمایش‌های پزشکی و تست‌های کرونا به بیمارستان‌های منتخب معرفی‌شده در این حوزه مراجعه کردند. بسیاری از شهروندان از نحوه مواجهه و رفتار مسئولان بیمارستان‌های معرفی‌شده گلایه‌های جدی داشتند. به همین دلیل خبرنگار ما به‌صورت نامحسوس برای بررسی میدانی مسئله راهی اورژانس عدالتیان بیمارستان امام رضا(ع) به‌عنوان مرکز تعیین‌شده برای مسئله کرونا در مشهد شد که شرح ماجرا را در ادامه می‌خوانید.
ساعت 18 به‌وقت اورژانس عدالتیان مشهد
 ساعت حدود 18 است، ماسک فیلتر دار خودم را می‌گذارم روی صورتم و با ترس وارد اورژانس عدالتیان بیمارستان امام رضا(ع) می‌شوم. کارکنان بیمارستان دو دسته هستند، بعضی‌ها ماسک دارند و بعضی هم نه ولی همه ماسک‌ها معمولی و یک‌بارمصرف است. ورودی اورژانس در قسمت تریاژ و مراجعه بیماران سه نفر نشسته‌اند که یک نفر با یک پارتیشن بیمارستانی از میز دو نفر دیگر جداشده و جلوی آن میز یک کاغذ چاپی نوشته‌شده، تریاژ مخصوص بیماران تنفسی.
با یکی از بیماران همراه می‌شوم.
پرستار می‌پرسد چه علایمی دارید؟
 می‌گوید: درد عضلانی، تب، تنگی نفس. پرستار روی برگه بیمار شرح‌حالش را می‌نویسد و...
 می‌گوید: طبقه پایین، پزشک اورژانس.
برگه را می‌گیرد و راه می‌افتد به سمت طبقه پایین و من هم می‌روم. پذیرش برگه را می‌گیرد و ثبت می‌کند، کمی جلوتر صندوق اورژانس است. ویزیت این بیمار با دفترچه بیمه سلامت مبلغ چهار هزار و ۸۰۰ تومان ‌شد که روی شیشه نوشته‌شده بود فقط با کارت‌بانکی و به دو روش انجام می‌شود یا از طریق دستگاه لمسی روی دیوار یا از طریق کارت‌خوانی که بیرون از صندوق گذاشته‌شده بود که بیماران خودشان باید پرداخت را انجام می‌دادند. دستگاه نوبت‌دهی هم بیرون بود و متصدی صندوق هیچ تماسی با افراد نداشت.
ساعت 18:05 است که فیش را به منشی اتاقی که روی تابلوی آن نوشته اتاق معاینه تحویل می‌دهد، منشی ‌می‌گوید بنشینید تا نوبت تان بشود.
مردم اکثراً  ماسک زده‌اند، حدود ۵۰ نفر، روی همه صندلی‌ها نشسته‌اند و هیچ جای دیگری وجود ندارد. یک صندلی خالی پیدا می‌کنم اما شک می‌کنم که بنشینم یا نه چون فاصله صندلی‌ها از هم 20 سانتی‌متر هم نیست و افراد خیلی به هم نزدیک هستند.
بیماران از سنین مختلف هستند، از بچه ۷ ساله تا پیرمرد و پیرزن ۷۰ ساله، بعضی‌ها به خود می‌پیچند، انگار درد دارند و بعضی هم بدون هیچ علایمی فقط نشسته و منتظرند.
نمی‌خواهید؛ بروید
 یک ساعت از انتظار می‌گذرد اما هنوز نوبت بیماری که با او همراه شده‌ام نمی‌شود. جلو می‌روم، تا می‌خواهم بپرسم چقدر تا نوبتم مانده یک نفر با صدای بلند اعتراض می‌کند که چرا برای یک معاینه این‌همه زمان صرف شده است؟  منشی هم می‌گوید اگر نمی‌خواهید می‌توانید بروید!
 می‌پرسم چقدر تا نوبت بیمار. .. مانده است، می‌گوید شما شماره ۵۶ هستید و من تا شماره ۴۱ خوانده‌ام فعلاً باید منتظر باشید.
برمی‌گردم طبقه بالا، اورژانس یک بیمار را می‌آورد و مدارکش را به تریاژ بیماران تنفسی می‌دهد. زنی مسن هم پشت تخت بیمار می‌رود و وارد اتاق احیای قلبی تنفسی می‌شوند. بعد از چند دقیقه پیرزن از اتاق بیرون می‌آید و روی صندلی کنار من می‌نشیند، خانمی از او می‌پرسد چرا برگشتید، می‌گوید نگهبان نگذاشت بمانم،می‌گویند باید بیرون منتظر بمانی. زنی که کنارش نشسته کنجکاوی را بیشتر می‌کند و می‌پرسد مشکل بیمارتان چیست؟
پیرزن می‌گوید: مشکلی نداشت، تب کرد و بعد از چند دقیقه گفت نمی‌توانم نفس بکشم، با اورژانس تماس گرفتیم وقتی آمدند دیگر نمی‌توانست صحبت کند، به او دستگاه وصل کردند و آمدیم این جا، خانم دوباره می‌پرسد: چند ساله است، همسرتان هستند؟ پیرزن پاسخ می‌دهد: نه پسرم ۳۵ سال دارد.
اورژانس ویژه بدون محلول ضدعفونی‌کننده
دنبال محلول ضدعفونی‌کننده می‌گردم، کارکنان بیمارستان هرکدام روی میزشان دارند، می‌پرسم برای بیماران از این محلول‌ها نیست؟ پاسخ می‌دهد نه، هنوز به سهمیه ما اضافه نشده،  انتهای سالن شاید باشد اگر هم نبود با آب و صابون دست تان را بشویید از محلول هم بهتر است. دست‌هایم را می‌شویم و برمی‌گردم طبقه پایین. به جمعیت اضافه‌شده، ساعت ۱۹ و۴۰ دقیقه است که بالاخره شماره ۵۶ را صدا می‌زند،  به‌عنوان همراهی با بیمار می‌روم داخل اتاق، علایم و شرح‌حال را که بیمار می‌گوید، پزشک از او می‌خواهد تا روی صندلی مانیتورینگ بدن بنشیند.
 گیره‌ای را به انگشت سبابه وصل می‌کند، دستگاه ضربان قلب نرمال را نشان می‌دهد و تنفس هم‌عدد ۹۰، بیمار می‌گوید تنگی نفس دارد، پزشک پاسخ می‌دهد: چیزی نیست، سطح اکسیژن و تنفست عالی است و هیچ مشکلی نداری اما برای اطمینان یک عکس رادیولوژی از قفسه سینه و یک آزمایش خون می‌نویسم که باید در آزمایشگاه. ... بیرون از بیمارستان انجام دهی و جوابش را همین امشب برایم بیاوری.
ابتدا با بیمار به آزمایشگاهی که نزدیک بیمارستان است می‌رویم، نمونه‌گیری انجام می‌شود، وضعیت شلوغی تقریباً مشابه بیمارستان است، پزشک آزمایشگاه از بیمار می‌پرسد چه علایمی داشتی که این آزمایش را تجویز کردند؟
پذیرش آزمایشگاه می‌گوید: هزینه آزمایش تان ۱۱۵ هزار تومان به‌صورت آزاد است که با بیمه ۷۸ هزار تومان می‌شود. پاسخ هم دو ساعت دیگر آماده می‌شود.
تست التهاب بود نه کرونا
نمونه‌گیری را انجام می‌دهند، دراین‌بین از مسئول آزمایشگاه می‌پرسم، این تست مخصوص تشخیص کروناست؟ پاسخ می‌دهد: نه این تست فقط التهاب یا عفونت موجود در بدن و میزان گازهای محلول در خون مثل اکسیژن و همچنین شرایط سیستم دفاعی بدن را‌اندازه‌گیری می‌کند و به کرونا هیچ ارتباطی ندارد.
 دوباره می‌پرسم، چرا تست کرونا گرفته نمی‌شود؟ می‌گوید: ما هنوز کیت آزمایش کرونا را نداریم و نمی‌توانیم آزمایش را انجام دهیم. فکر می‌کنم هنوز وارد ایران نشده است. برای زمان جواب دهی کمی چانه می‌زنیم تا این که قبول می‌کنند یک ساعت دیگر آماده کنند.
احتمالاً کرونا گرفتی ( با خنده)
برمی‌گردیم بیمارستان تا عکس رادیولوژی را بگیریم، دو نفر خانم مسئول ثبت و انجام عکس‌برداری هستند که باهم صحبت می‌کنند، یکی از آن‌ها که جوان‌تر است می‌گوید: از وقتی از کرونایی‌ها عکس می‌گیرم احساس سرگیجه و گلودرد دارم، خانمی که باتجربه‌تر از او دیده می‌شود می‌خندد و می‌گوید، احتمالاً کرونا گرفتی.
حدود ۲۰ دقیقه برای عکس‌برداری معطل می‌شویم، صدای درگیری و اعتراض از سالن کناری، جایی که اتاق پزشک است بین بیماران و منشی به گوش می‌رسد.
رادیولوژی را انجام می‌دهد و می‌رود تا جواب آزمایش را بیاورد. من هم منتظر پاسخ عکس هستم. ۱۵ دقیقه بعد عکس آماده می‌شود و چنددقیقه  هم طول می‌کشد تا مرد جوانی که حالا همراهی‌اش شده‌ام،  برسد.
دراین‌بین از منشی اتاق دیگری که کنار پزشک اورژانس مخصوص مصدومان است، می‌پرسم: چند روز است که این تعداد بیمار و مراجعه‌کننده را دارید، پاسخ می‌دهد: حدودا سه روز است که با شروع موج این بیماری، بیماران افزایش یافتند.
پزشک ارتوپد هم معاینه می‌کند!
می‌پرسم چرا  پزشک دیگری وجود ندارد،پاسخ می‌دهد: امشب یک پزشک متخصص اورژانس و یک پزشک ارتوپد داریم و این برای شرایط معمول است، چند بیمار هم توسط پزشک ارتوپد معاینه شدند تا سرعت بیشتر شود اما بعدازآن گفتند دیگر نمی‌توانند بیماران را ویزیت کنند،  چون تخصص اورژانس را هم ندارند. با این شرایط که حداقل ۲۰۰ نفر مراجعه کردند باید یک یا دو پزشک دیگر اضافه شوند اما فعلاً این‌طور نیست و صبر مردم هم حدی دارد، حق‌دارند ناراحت باشند.
فعلا منتظر باشید
ساعت حدود 22 شده که آزمایش می‌رسد، با عکس‌ها تحویل منشی می‌دهیم و می‌گوید: بروید و حداقل یک ساعت و نیم بنشینید و جلوی میز نیایید. بیماران زیاد هستند و عکس و آزمایش‌ها هم همین‌طور، باید منتظر باشید.
سروصدا در سالن زیاد است، صندلی روبه رویی چهار نفر نشسته‌اند که یکی از آن‌ها حال خوبی ندارد. همگی ماسک روی صورت دارند، یکی از آن‌ها آب می‌آورد و همگی ماسک‌ها را برمی‌دارند و دو بطری کوچک آب را مشترک باهم استفاده می‌کنند و دوباره ماسک‌ها را روی صورتشان می‌گذارند.
یک نفر را با آمبولانس به بیمارستان می‌آورند، با تخت و کارکنان اورژانس که هیچ‌کدام دستکش و ماسک ندارند، ۱۵ دقیقه‌ای پشت در منتظر می‌مانند، کارکنان اورژانس می‌گویند باید برویم، منشی می‌گوید می‌دانید این جا اورژانس است و همه بیماران اورژانسی، باید منتظر بمانند، شما بروید. تخت را کنار دیوار می‌گذارند و می‌روند.
هوای سالن گرفته است و خیلی هم گرم، دو نفر از خدمات بیمارستان گاری را که روی آن حدود ۲۰۰ پرس غذاست،  از بین جمعیت عبور می‌دهند، چند نفر از پرستاران و کارکنان هم از همان غذا تحویل می‌گیرند.
ساعت حدود 23:30 است که نوبت به ما می‌رسد.
داخل اتاق خانمی حدود ۶۵ ساله حضور دارد که به دستگاه وصل شده است، پزشک می‌گوید: اکسیژن بدنت پایین است، تب داری،  قبلاً سابقه بیماری قلبی یا بیماری‌هایی مانند دیابت داشتی؟ زن میان‌سال پاسخ می‌دهد: نه‌فقط گاهی فشارخونم پایین است.
دکتر می‌گوید: یک عکس ریه، آزمایش، قرص فشارخون و زیرزبانی برایتان نوشتم، قرص را همین حالا باید مصرف کنید و عکس و آزمایش را بعدازآن بیاورید احتمالاً دچار نارسایی قلبی هستید.
بیمار می‌پرسد اگر کرونا باشد؟ پزشک پاسخ می‌دهد: فعلاً عکس و آزمایش را انجام بدهید.
قرص گلودرد و تقویت سیستم ایمنی تنها تجویز فعلی
بیماری که همراه او هستم عکس و آزمایش را نشان می‌دهد: دکتر می‌گوید: هموگلوبین خونتان پایین آمده و اما بقیه فاکتورها خیلی جای نگرانی ندارد، ان شاء ا... مشکلی نیست، یک قرص برای گلودرد و یک قرص برای تقویت سیستم ایمنی بدن تجویز می‌کنم نگران نباشید.
بعد از 6 ساعت بدون ماسک
سرگردان
از بیمارستان خارج می‌شویم و برای تهیه داروها به داروخانه‌های دور میدان امام رضا(ع) می‌رویم، هیچ‌کدام قرص تقویت ایمنی بدن را نداشتند، همگی تمام کرده بودند، داروخانه خود بیمارستان هم وضعیتی مشابه داشت، هیچ‌کدام ماسک هم برای فروش نداشتند. ساعت 12:30 بامداد است. پزشک گفت نگران نباشید اما بیماری که همراه او هستم حتی ماسک برای استفاده ندارد، با نگرانی از هم جدا می‌شویم.


 
 
 
توضیحات آقای رئیس

خودم بدون ماسک در اورژانس تردد می‌کنم
اما دکتر خرسند رئیس بیمارستان امام رضا(ع) در واکنش به این موضوع و گلایه‌های مطرح‌شده به خراسان رضوی می‌گوید: در ابتدا باید بگویم شخصاً الان که با شما مصاحبه می‌کنم بدون ماسک در لابی اورژانس عدالتیان در حال بررسی وضعیت هستم و اصلاً نیازی نیست که همه کارکنان بیمارستان ماسک داشته باشند یا این که لباس‌های خاص و عینک‌های خاص استفاده کنند؛ این رفتار و پوشش کارکنان بیمارستان کاملاً مطابق دستورالعمل‌های تعیین‌شده است. بنابراین شهروندان بدانند که استفاده از ماسک برای همه مردم ضرورتی ندارد و حتی استفاده بیش‌ازحد از ماسک و به‌صورت مدام شرایط ریسک‌پذیری و ایمنی بدن را کاهش می‌دهد. هرچند توصیه می‌شود افرادی که حالت‌های سرماخوردگی یا کسالت دارند از ماسک استفاده کنند.
90 درصد مراجعه‌کنندگان مشکلی ندارند
دکتر خرسند با تأکید بر این که نباید فضای التهاب زا و کاذب را برای مردم به وجود آورد، می‌افزاید: به دلیل همین شرایط التهابی و فضاسازی‌هایی که در فضای مجازی به وجود آمده است، مردم برای تست سلامتی خود به اورژانس مراجعه می‌کنند که بیش از 90 درصد این افراد هیچ مشکلی ندارند یا درنهایت یک سرماخوردگی جزئی دارند اما به دلیل التهاب به وجود آمده   به اورژانس مراجعه می‌کنند.
وی می‌گوید: ما به‌عنوان پزشک و مسئول سلامتی مردم باید آرامش را به مردم انتقال بدهیم نه این که شرایط اضطراب‌آور و تنش را تشدید کنیم. از سوی دیگر، متخصصان اورژانس ما به دلیل این که سال‌ها سابقه پزشکی دارند، می‌دانند که چه بیماری وضعیت حاد دارد و چگونه بیماران و مراجعه‌کنندگان را سطح‌بندی کنند. بنابراین این که انتظار داشته باشیم هر فردی که به اورژانس مراجعه می‌کند در یک پروتکل خاص قرار بگیرد یا بستری شود یا شرایط قرنطینه‌ای برای وی ایجاد شود، اشتباه است و اصلاً فضای بیمارستان چنین اجازه‌ای نمی‌دهد.
رئیس بیمارستان امام رضا(ع) تأکید کرد: این که بیان می‌شود تعداد متخصصان اورژانس کفاف معاینه مراجعه‌کنندگان را نمی‌دهد درست نیست زیرا در اورژانس عدالتیان ماهانه حدود 21 هزار مراجعه‌کننده   پذیرش می‌شوند و در برخی روزها میزان مراجعه‌ها به بیش از هزار نفر هم می‌رسد بنابراین ما با کمبود متخصص مواجه نیستیم. هم اکنون در تمام فضا و لابی اورژانس مایع ضدعفونی‌کننده و برگه توصیه‌های بهداشتی توزیع‌شده است.
 
 
توصیه‌های یک متخصص

مردم تنها برای کار ضروری از منزل خارج شوند
دکتر حمیدرضا نادری مدیر گروه بیماری‌های عفونی دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز به خراسان رضوی می‌گوید: مهم‌ترین تأکید بنده به شهروندان این است که در شرایط کنونی که یک بحران بهداشتی جهانی به وجود آمده است، تا حد امکان در منزل خود بمانند و تنها برای انجام کارهای ضروری از خانه خارج شوند و کارهای عادی و روزانه شان را به زمان دیگری موکول کنند.
مردم به ماسک‌ها اتکا نکنند
این متخصص بیماری‌های عفونی می‌افزاید: متأسفانه در این شرایط ما شاهد هستیم که شهروندان با اتکا به این که یک ماسک به‌صورت دارند در محیط‌های شلوغ تردد می‌کنند درحالی‌که این ماسک‌ها ایمنی خاصی برای آن‌ها ایجاد نمی‌کند و ماسک‌ها را باید کارکنان بیمارستان‌ها که مستقیم با افراد مبتلا در ارتباط هستند و خود مبتلایان و کسانی که علایم بیماری دارند، استفاده کنند و نه افراد عادی. از سوی دیگر ما این روزها شاهد آن هستیم که مردم به خاطر ترس و هراس بیش‌ازحد به مراکز بهداشتی مراجعه می‌کنند و این درست نیست زیرا همین ازدحام و مراجعه به مراکز شلوغ خود عاملی برای شیوع و ابتلا به این ویروس است.
لزوم رعایت بهداشت شخصی
دکتر نادری با اشاره به توصیه‌های کلی استاندارد سازمان بهداشت جهانی گفت:توصیه‌های کلی استاندارد سازمان بهداشت جهانی برای عموم مردم به‌منظور کاهش در معرض قرار گرفتن با عوامل میکروبی بیماری‌زا و جلوگیری از انتقال طیف وسیعی از بیماری‌ها به شرح زیر است که شامل بهداشت دست، تنفس و بهداشت مواد غذایی است: مرتباً دست‌های خود را با آب و صابون بشویید   یا با مواد ضدعفونی‌کننده الکلی ضدعفونی کنید. هنگام سرفه و عطسه جلوی دهان و بینی خود را با آرنج یا دستمال بگیرید و بلافاصله دستمال را دور بیندازید و دست‌های خود را بشویید. از تماس نزدیک با هرکسی که تب و سرفه دارد خودداری کنید. از مصرف محصولات حیوانی خام یا پخته نشده اجتناب کنید.
تنها 15 یا 20 درصد تحت مراقبت ویژه قرار می‌گیرند
وی می‌افزاید: این که شهروندان مدام تماس می‌گیرند یا مراجعه می‌کنند تا تست کرونا بگیرند صحیح نیست زیرا این بیماری هیچ درمان یا واکسنی ندارد که مبتلایان بخواهند از آن استفاده کنند. علاوه بر این از میان مبتلایان به این ویروس تنها 15 تا 20 درصد به دلیل شرایط حاد و شدیدشان در بیمارستان‌ها بستری می‌شوند و 80 درصد دیگر افرادی هستند که شرایط حاد ندارند و عملیات خاصی روی آن‌ها انجام نمی‌شود و تنها باید در منزل استراحت کنند. بنابراین مردم باید بیشتر مواظب ارتباطشان با 80 درصد افراد مبتلای غیر حاد باشند.
مدیر گروه بیماری‌های عفونی دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: این ویروس از راه تنفس و ارتباط مستقیم و بسیار سریع منتقل می‌شود. بنابراین شهروندان باید تلاش کنند که ارتباطشان را با افراد مبتلا یا مشکوک یا حتی کسانی که علایم خاصی ندارند اما امکان دارد ناقل بیماری باشند، محدود کنند و اصول بهداشتی را به‌طور کامل رعایت کنند. همچنین از استفاده از ابزارها و محیط‌های عمومی که امکان دارد مخاط‌های افراد مبتلابه این ویروس روی سطح آن‌ها وجود داشته باشد نهایت پرهیز را داشته باشند که نهایت توصیه این می‌شود که مردم و شهروندان با حفظ آرامش در منازل خود بمانند و تا حد امکان از خانه خارج نشوند تا دو هفته آینده که مشخص شود سطح گسترش عمومی این ویروس به چه وضعیتی است.