روزنامه ابتکار
1398/12/07
امید به کشف واکسن تازه برای کرونا
طاهر جمشیدزاده- قبل از نوشتن این نوشتار جهانپور سخنگوی وزارت بهداشت در قاب شیشهای جامجم ظاهر شد و در حالی که دوربین شبکه خبر روی میمیک صورت ایشان کلوزآپ کرده بود خبر از اعلام تست مثبت کرونا ویروس دکتر ایرج حریرچی قائم مقام وزیر بهداشت داد. حریرچی که شامگاه دوشنبه به گفتوگوی ویژه خبری شبکه دوم سیما آمده بود تا به آخرین تدابیر، تمهیدات و راهکارهای وزارت متبوع خویش اشاره کند و جوابگوی سوالات عاطفه میرسیدی مجری و پزشک باشد در خلال صحبتهای خود چند مرتبه سرفه کرد و حتی یکی دوبار نحوه آموزش گرفتن دست و تا کردن آرنج جلوی دهان خویش را از قاب تلویزیون به مردم آموزش داد، با انتشار ویدئویی اعلام کرد ملت عزیز ایران من هم کرونایی شدم و در حالی که حال عمومیاش در قرنطینه مساعد بود و به گفته خودش تبش خوشبختانه کاسته شده و فروکش کرده است باز به مردم برای مراقبت از خویش توصیههای لازم را اعلام کرد و یادآور شد به وسیله تلفن کارهای محوله و اطلاعات لازم و ضروری را در اختیار مردم به ریاست دکتر نمکی خواهد گذاشت و تمام قد اعلام کرد که ما کرونا را شکست میدهیم. وی که از نخستین ساعات اعلام وضعیت اضطرار کرونا در کشور و جان باختن دو نفر از هموطنان در قم پیشانی اطلاعرسانی به ملت آزاده و نیک اندیش ایران بوده است، اکنون در قرنطینه و حالش روبه بهبودی است که برای ایشان شفای عاجل خواستاریم. درست اواسط ژانویه سال نو میلادی بود که بیماری نوظهور کرونا ویروس به دیوار چین رخنه کرد و دیر زمانی طول نکشید که اژدهای زرد را زمینگیر کرد و یکی پس از دیگری انسانها را از پا درمیآورد و قربانی میگرفت و بلافاصله در همان نخستین ساعات و روزهای اولیه مقامات بهداشت چین را که با مخاطرهای جدی و حیاتی که نبض حیات و جان چشم بادامیها را سخت تهدید میکرد دست به کار کرد تا چاره و راهکاری جدید با کشف واکسن برای مهار بیماری نوپدید و نوظهور کرونا بیابند. آنها ابتدا در این شرایط اصول راهبردی و قرنطینهای را طبق پروتکلهای بهداشتی سازمان جهانی بهداشت به کار بستند و میلیونها چینی را قرنطینه کردند تا کنترل اولیه بیماری چرخه و سیکل انتقال ویروس قطع شود. به عبارت دیگر جلوی رفت و آمد مبتلایان و بیماران گرفته شود و با قرنطینه کردن افراد مبتلا تحت شرایط ایزوله و داروتراپی و فراهم کردن شرایط لازم از ورودشان تا بهبودی کامل به جمعیت سالم جلوگیری کردند و این قضیه به طور جدی در کنترل بیماری موثر واقع شده است به طوری که اکنون مقامات بهداشت چین مدعی شدهاند که آن شیب تصاعدی بیماری که در ماه گذشته به سرعت در جریان بود و آمار فزاینده تلفات وحشتناک و رعبآور بود حالا تا حدود خوبی مهار شده و حکایت از روند نزولی و سینوسی و کاهش آمار مبتلایان به پایینترین حد دارد. در این مسیر پرچالش و پرفراز و نشیب چینیها حتی پزشک معروف و شهیر خویش دکتر لی را که دو ماه قبل بیماری را به مقامات بهداشتی و سیاسی پکن هشدار داده بود و در آزمایشگاهی در ووهان بیوقفه مشغول کشت سلولی برای تهیه واکسنی موثر علیه کرونا بود را هم از دست دادند ولی باز تسلیم نشدند و به تلاشهای خود برای تهیه واکسن و مهار کامل بیماری و ریشهکنی آن ادامه میدهند. در این راستا کشور عزیزمان ایران هم شرایط بهداشتی را از آن زمان که بیماری در ووهان آغاز شد با رصد مرتب مبادی ورودی و خروجی چک میکرد و وزارت بهداشت بیوقفه مسائل مربوط درخصوص بیماری را از طریق مدیوم رسانه و به ویژه صدا و سیما اعلان، تذکر و هشدار میداد که دو روز قبل از انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی به یکباره اخباری مربوط به فوت شدن ۲ بیمار قمی مبتلا به ویروس کرونا بر روی خروجی روابط عمومی وزارت بهداشت قرار گرفت و تایید شد و جامعه دچار شوک و بهت عجیبی شد که مسئولان امر با پایش به موقع و تدابیر و تمهیدات لازم مقدمات کنترل بیماری را در دستور کار قرار دادند و اقدامات بهداشتی، قرنطینهای و ایزولهای لازم برای مبتلایان فراهم شد و در این راستا در پایتخت چندین بیمارستان مثل مسیح دانشوری، بیمارستان یافتآباد و... و همچنین در مراکز استانها بیمارستانهایی برای موارد مشکوک و مبتلایان به کرونا تخلیه و با امکانات ایزولهای و بهداشتی کامل اختصاص داده شد که تا عصر دیروز طبق اعلام روابط عمومی وزارت بهداشت تعداد مبتلایان ۹۵ نفر اعلام شده است که از این تعداد متاسفانه ۱۵ نفر منجر به فوت شده است ولی با دستور ویژه رئیس جمهوری مبنی بر بسیج همه امکانات برای مقابله کشوری با کرونا و هشدارهای مرتب و بیوقفه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور و همکاری سازمانی و بین ارگانی با وزارتخانههای مرتبط نظیر صدا و سیما، وزارت ارتباطات، وزارت آموزش و پرورش، وزارت میراث فرهنگی، وزارت صمت و وزارت جهاد کشاورزی اقدامات و راهکارهای خوب و مثمرثمری مثل پیامک مرتب به هموطنان از طریق گوشیهای همراه مبنی بر لزوم رعایت بهداشت فردی و شستوشوی مرتب دستها با آب و صابون پس از اجابت مزاج و فعالیت و کار روزانه، تعطیلی مدارس و دانشگاهها،تعطیلی سینماها، ضدعفونی کردن اماکن پرتردد و خطوط حمل و نقل شهری «اتوبوسها، مترو، بیآرتی و...» و ممنوعیت سفر اتباع خارجی و گردشگران به اصفهان، شیراز و... زمینه و موفقیت نسبی در کنترل و مهار بیماری ایجاد کرده است و طبق دستور اکید ریاست جمهوری به وزارت بهداشت تا مهار کامل و ریشهکنی بیماری بیوقفه تداوم خواهد داشت و دانشمندان نخبه ما که در جهان هوش و دانش آنها سرآمد است با پشتکار و دانش بالای خویش انشاءالله در آزمایشگاههای تخصصی که در مراکز دولتی بیمارستانی و خصوصی نظیر مرکز ویروس شناسی بیمارستان مسیح دانشوری، انیستیتو تحقیقاتی پاستور و شرکت سرمسازی رازی و موسسه رویان که در خاورمیانه در صدر رنکینگ مراکز معتبر آزمایشگاهی قرار دارند با جدا سازی ژنوم ویروس و کشت آن در آزمایشگاه به کشف واکسن موثری برای درمان و مهار این بیماری مهلک دست پیدا کنند. اما طبق گفته حریرچی معاون وزیر بهداشت بحث قرنطینه و استفاده از این روشها در دوره جنگ جهانی اول جواب میداد نه الان که ما موافق این مسئله نیستیم چرا که قبل از جنگ جهانی اول و درواقع قبل از بیماری طاعون و وبا بود که خود چینیها هم از وضعیت قرنطینه راضی نیستند. زمانی که بیماریهای واگیردار مثل آبله و طاعون در دنیای قدیم در جامعهای بروز و رخ میکرد بیشتر افرادی که به آن مبتلا میشدند میمردند و تعداد معدودی هم بهبود مییافتند ولی به ندرت متوجه میشدند که کسانی که از بیماری جان بدر بردهاند در واگیریهای بعدی هیچگاه دوباره به آن مبتلا نمیشوند.واگیریهای شدید به طاعون گاوی از قرن نهم یکی از واگیریهای شایع اروپای غربی بوده و موجب تلفات زیادی در بین گاوها شده بود. از آنجا که هیچ یک از داروهای متداول در تخفیف بیماری اثری نداشت و بیماری از بعضی جهات به آبله انسان شبیه بود در سال۱۷۵۴میلادی به این فکر افتادند که به وسیله تلقیح ممکن است به تخفیف و کم کردن تلفات کمک کنند. برای این منظور نخی را با ترشحات بینی حیوانات مبتلا آلوده و آن را از غبغب گاو می گذراندند. این روش به زودی مورد توجه قرار گرفت و افراد مجربی در اروپا مسافرت میکردند و گاوها را با این روش تلقیح و علامتگذاری میکردند تا نشان دهند که نسبت به طاعون مقاوم شدهاند.
در سال۱۷۹۸ یک پزشک انگلیسی به نام «ادوارد جنر» پیشنهاد یکی از دوستان خود که کارگر گاوداریهای شیری بود را مورد تایید قرار داد. طبق این پیشنهاد به جای استفاده از جراحات آبله انسان از جراحات آبله گاوی برای مایه کوبی استفاده میشد. نظر به اینکه آبله گاوی در انسان بیماری شدیدی تولید نمیکند به کار بردن این روش خطر ابتلاء به آبله را در اثر آبله کوبی بکلی از بین برد. اثر این مایهکوبی به اندازهای بود که موجب ریشهکن شدن آبله از جهان شد. در این سال لویی پاستور در فرانسه شروع به بررسی مرغها در برابر وبای مرغان کرد. درواقع این بیماری به وسیله باکتری ویژهای که امروزه آن را پاستورلا مولتی سیدا مینامند ایجاد میشود.
نظر به کمی بودجه پاستور همین مرغها را برای آزمایشهای ثانویه به کار برد و همان مرغها را با سویه حاد پاستورلا مولتو سیدا که بیماریزایی آن مسلم بود آلوده ساخت ولی پاستور با کمال تعجب مشاهده کرد که مرغها نسبت به این سویهها نیز مقاوم بوده و تلف نشدند. پس از بررسیهای مکرر دیگر پاستور متوجه شد که این پدیده نظیر مشاهدات جنر در آبله گاوی است. بدین سبب این عمل را واکسیناسیون نامید.
«واکا در لاتین به معنای گاو است.» در واکسیناسیون حیوانات را در معرض میکروبهایی قرار میدهند که قادر به تولید بیماری نیستند. این میکروبها باعث برانگیخته شدن واکنشهای ایمنی میشوند و حیوانات را در برابر میکروب موجد و به وجود آورنده همان بیماری «سویههای حاد» نگهداری و محافظت میکند.
پاستور ابتدا این پدیده را در تهیه واکسن سیاه زخم به کار برد. او با رشد میکروب سیاه زخم در گرمای بالا حدت آن را از بین برد، سپس از این سویه تخفیف حدت یافته برای محافظت گوسفندان در برابر تزریق سویه حاد استفاده کرد. پاستور با موفقیت واکسنی نیز علیه و بر ضد بیماری هاری با خشک کردن نخاع خرگوشهای تزریق شده با ویروس هاری تهیه کرد و این نخاع خشک شده را به عنوان واکسن به کار برد. اگرچه جنر و پاستور هر دو از عوامل زنده و تخفیف حدت یافته در واکسن استفاده میکردند ولی طولی نکشید که سالمون در آمریکا نشان داد که با کشت سالمونلا کلراسوئیس که به وسیله حرارت کاملا عقیم شده میتوان کبوترها را در برابر عفونت با این میکروب مقاوم ساخت. پس از اینکه پاستور نشان داد که میتوان به وسیله واکسیناسیون در برابر عوامل بیماریزا ایجاد ایمنی کرد به زودی معلوم شد عاملی که موجب این مقاومت میشود را میتوان در سرم خون یافت. مثلا اگر سرم اسبی را که بر ضد توکسین کزاز ایمن شده به اسب طبیعی دیگری تزریق کنند اسب تزریق شده تا چندین هفته در برابر کزاز مقاوم میشود. سرمی که از اسب ایمن گرفته شده ایمنوگلوبولین کزاز و یا آنتی توکسین کزاز نام دارد و برای پیشگیری از کزاز در تمام جهان به کار میرود.
پربازدیدترینهای روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
حسنی مبارک رئیس جمهوری مخلوع مصر در سن 91 سالگی درگذشت
پایان مبارک 9 سال پس از انقلاب
ژوبین صفاری
امید از پشت ماسکها
پرونده دوازدهمین دوره جشنواره هنرهای تجسمی فجر همچنان باز خواهد ماند
افت و خیزهای یک جشنواره ناتمام
«ابتکار» از وضعیت زاگرسنشینان در محاصره آب گزارش میدهند
خواب مسئولان به وقت سیل
آمارهای رسمی از 95 تشخیص قطعی و 15 فوتی در بازه یک هفته از اعلام ورود رسمی کرونا به ایران خبر میدهند
«ابتکار» از چالشهای احتمالی مجلس آینده با حسن روحانی گزارش میدهد
بهارستان علیه پاستور!
رقم سبد معیشت کارگران ۴ میلیون و ۹۴۰ هزار تومان تعیین شد
دست کارگران زیر سنگ گرانی
رئیسجمهوری:
بزرگراه تهران-شمال را در دوران تحریم ساختیم
سخنگوی وزارت خارجه:
جلسه کمیسیون مشترک برجام ارتباطی به مکانیسم ماشه ندارد
حق، نهادها و قوانین
امید به کشف واکسن تازه برای کرونا