روزنامه شهروند
1398/12/08
بانک مرکزی ارز را غافلگیر کرد
[شهروند] روز گذشته روند صعودی قیمت دلار در صرافی ملی ادامه داشت. درحالی که عبدالناصر همتی، رئیس بانک مرکزی اعلام کرده بود بازار دلار دست سفتهبازان است و بهای اسکناس آمریکایی را به زیر 14هزار تومان برمیگرداند، بانک مرکزی قیمت دلار را دیروز به صرافیهای ملی به 15هزار و 600 تومان اعلام کرد. این رفتار عجیب بانک مرکزی، خریداران دلار را سردرگم کرد اما کارشناسان بازار ارز معتقدند که بانک مرکزی به دنبال آن است که با افزایش قیمت تقاضای دلار را در صرافیهای ملی کم کند و نرخها را به حالت متعادل برگرداند. هرچند که آنها نسبت به آینده این بازار در سال 99 چندان اطمینانی ندارند و علامتهای اقتصاد کشور را به کاهشیشدن نرخ ارز تعبیر نمیکنند. چرا دلار در صرافی ملی گران شد؟صرافیهای بانکها از صبح دیروز هفتم اسفندماه، قیمت دلار را برای فروش به مردم ۱۵هزار و ۶۰۰ تومان اعلام کردهاند که نسبت به روز گذشته با افزایش ۸۰۰ تومانی همراه است. این صرافیها دلار را از مردم با قیمت ۱۵هزار و ۵۰۰هزار تومان خریداری میکنند. بر همین اساس، دیروز قیمت فروش یورو در صرافیهای بانکها، ۱۶هزار و ۷۰۰ تومان اعلام شده است؛ همچنین قیمت خرید یورو نیز در این صرافیها ۱۶هزار و ۶۰۰ تومان است. گفتنی است؛ پنج صرافی بانکی در خیابان فردوسی با داشتن کارت ملی، کارت شتاب و شماره همراه به نام متقاضی از ساعت ۱۰ تا ۱۵ تا ۲هزار دلار آمریکا به متقاضیان واجد شرایط عرضه میکنند. این اتفاق درحالی میافتد که عبدالناصر همتی، رئیس بانک مرکزی بارها به رسانهها گفته بود که بانک مرکزی به بازار تسلط دارد و به زودی تقاضاهای سوداگرانه را کنترل میکند. با این حال، بازار ارز در روزهای پایانی سال 98 دوباره با شوک جدید مواجه شده و از آن سمت صرافی ملی که نرخهایش را از بانک مرکزی میگیرد، نهتنها قیمتها را به زیر 14هزار تومان نرسانده، بلکه قیمت دلار در صرافی ملی رو به افزایش است.
کامبیز افسری، کارشناس بازار ارز در اینباره به «شهروند» میگوید که رفتار بازارساز برخلاف تصور عموم برای کنترل قیمت دلار است؛ زیرا زمانی که بین قیمت صرافی ملی و بازار آزاد اختلاف زیادی ایجاد شود، تقاضای خرید ارز در صرافیهای ملی بالا میرود و همین مسأله موجب میشود که بانک مرکزی برای کمشدن فشار تقاضا روی صرافیهای ملی اقدام به افزایش قیمت ارز کند و فاصله را با بازار آزاد کاهش دهد. تورم زیر 20درصد دور از انتظار نیست
البته عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی هم که دیروز در همین نشست دورهای با اقتصاددانان حاضر شده بود، دوباره درباره کنترل قیمت دلار و نرخ تورم حرف زد. او در اینباره گفت: «هرچند نرخ ۲۸درصد برای نقدینگی بالاست؛ اما با توجه به شرایط کشور و نیز کاهش درآمدهای نفتی، انحراف 3درصدی این نرخ از میانگین ۵۰ساله نقدینگی، نشان از کنترل شرایط دارد و برای کنترل آن از ابزارهای مختلف استفاده خواهیم کرد.» او با اشاره به شرایط خاص و حساس کشور گفت: «بانک مرکزی با درنظرداشتن شرایط کشور، بیشتر تلاش خود را بر تأمین ثبات و آرامش بازارهای پول و ارز داشته است.» رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به پیشبینیها و فرضیات مطرحشده توسط حوزه معاونت اقتصادی این بانک برای نرخ تورم در سال آینده هم دوباره تأکید کرد: «با توجه به پیشبینیهای به عمل آمده، تورم زیر ۲۰درصد دور از ذهن نیست، هرچند باید این امر را درنظر داشت که سال ۹۹، سالی دشوار است که تنها با انسجام و همدلی میتوانیم از شرایط خاص آن عبور کنیم.»
همتی افزود: «براساس مصوبه اخیر شورای پول و اعتبار، حسابهای بانکی اشخاص حقیقی براساس تجاری و غیرتجاری از یکدیگر تفکیک میشود. در این جلسه سهساعته درخصوص بازار ارز، عملیات بازار باز، شرایط صادرات غیرنفتی، تصمیم اخیر FATF، وضع اصلاح نظام بانکی، روشهای کنترل حجم نقدینگی، چگونگی کنترل و مهار نرخ تورم و حمایت از تولید، ازجمله موضوعات مطرحشده از سوی اقتصاددانان و صاحبنظران این حوزه بود.»