آیا روند مثبت بورس ادامه خواهد داشت؟

این روزها صحبت از طرحی است که سود سرمایه‌های بانکی را کاهش می‌دهد. این اقدام، حرکت معنی‌داری است که دولت در تلاش است تا نتایج چندگانه‌ای را از آن برداشت کند. در حالیکه بورس رشد خوبی داشته، آسمان شفافی در بازارهای طلا، زمین و مسکن و خودرو وجود ندارد. در این عرصه‌ها، بازار در حالت بُهت و از ویژگی فنری برخوردار است. سازوکارهای نظارتی موثری نیز بر آنها حکمفرما نیست. عرضه و تقاضای هژمون بر آنها از آیتم‌های اصولی تبعیت نمی‌کند. آنچه حکم فرماست ابرهای سیاه غیرباران زاست! فروشنده‌ها چشم‌انداز روشنی ندارند و خریدارها در برزخ تردید و دودلی آنها در ‌هاله‌ای از بی‌تصمیمی غوطه‌ورند! البته خریدارها چون امیدی به بهترشدن اوضاع ندارند در هر صورت خرید را مفید می‌دانند اما فروشنده‌ها با هر قیمتی که بفروشند احساس خسران می‌کنند! با اشراف به همین قضایا دولت خوش بین است که با کاهش سود بانکی، نقدینگی را به سمت بورس هدایت کند. با این کار در وهله اول، او قادر خواهد بود تا بازارهای موازی مانند ارز و طلا و به تبعش تورم را نیز کنترل نماید. در قدم دوم با توجه به فشار تحریم‌ها، افت شدید و بی سابقه قیمت نفت، عدم امکان فروش آن و آشفتگی اقتصادی، و مهمتر از همه تمایل به فروش سهامش در بازار بورس، قصد دارد نقدینگی لازم را در بورس ایجاد کند تا سهامداران بتوانند سهام مذکور را بخرند. دولت هم بخشی از کسر بودجه‌اش را تامین می‌کند. گذشته از افت شدید قیمت نفت، کرونا و به دنبال آن رکود اقتصاد جهانی تقاضا برای سایر محصولات معدنی، پتروشیمی و فلزات را کاهش محسوسی داده است. این امر باعث می‌شود دولت نتواند ارز مورد نیازش را تامین کند. البته الزاما طرح دولت نمی‌تواند تماما به نتیجه برسد، بالاخره بخشی از این نقدینگی سرمایه‌گذاری شده در بانک‌ها متعلق به کسانی است که با روحیه محافظه‌کاری، ریسک سرمایه‌گذاری در بازارهای پرریسک را به سود ثابت اما کمتری ترجیح داده بودند. خوشبینانه کسر محدودی از این پول‌ها به سمت بورس سرازیر خواهد شد. بخش دیگری سمت بازار زمین، مسکن و خودرو 
خواهد رفت. 
مولفه‌های بنیادین نشانگر افزایش قیمت ارز است اما تنها فاکتوری که از آن ممانعت به عمل آورده، کاهش تقاضا می‌باشد. دقیقا عاملی که باعث رونق بورس شده است. یعنی طوفان جریان نقدینگی به سمت بورس سرازیر شده است!
بورس، بازار نوینی است که آیتم‌های برد و باخت در آن به شدت متفاوت از فرمول بازارهای سنتی است. اگر چه شفاف و سهل الوصول است اما تمایل سهامداران به سمت آن که از قضا بسیاری از آنها مبتدی هستند، به همان میزان که می‌تواند روزهای سبزی را نوید بدهد در کسری از ثانیه و عدم اشراف به روند تحلیل‌های تکنیکال و بنیادین و حباب‌هایی که بر فضای تولید می‌شود، قادر است روزها را با سرعت غیرقابل باوری به روزهای قرمز تبدیل کند.


فی الواقع مهمترین تمایز بورس با سایر بازارها تعیین کنندگی آیتمی به عنوان ریسک و زمان اتخاذ تصمیم است. ریسک به صورت خیلی ساده عبارت است از ناهمخوانی واقعیت‌ها با پیش‌بینی‌ها! خرید به انتظار برآورد حدسیات! هرچه آنها کمتر تناسب داشته باشند، بیشتر ریسک صورت گرفته است. زمان خرید و فروش نیز آیتمی حیاتی است؛ خرید با طمانینه، فروش با حوصله!  همین امر بورس را در عین جذابیت‌ها و هیجان‌هایش شکننده می‌کند و سیل عظیمی از سهامدارانی را در کنار هم قرار می‌دهد که به شدت آماتور هستند و دلخسته از سایر بازارهای راکد، به انتظار سود (بهتر است بگویم جلوگیری از بی‌ارزش شدن پول‌هایشان)، سرمایه‌هایشان را به این بازار گسیل کرده‌اند. روند تحلیل‌های حرفه‌ای و عدم اشرافیت خیل بزرگ سهامداران موجب سرگردانی سهامدارانی می‌شود که هیجان زده در صف‌های طویل خرید و فروش در نوسان هستند. 
این امر باعث می‌شود دو ملاحظه ایجاد شود یکی برای سهامداران که با دقت و حوصله اقدام به خرید سهامی بکنند که از اعتبار لازم برخوردار هستند و حداقل دو آیتم را مد نظر قرار دهند یکی خرید براساس اطلاعات مورد وثوق و دیگری تنوع سبد خرید! دیگری برای دولت که با هدایت سیل خروشان نقدینگی به سمت بورس از الان سیاست‌های لازم برای حمایت از آن را تدارک ببیند. در غیر این صورت روزهای قرمزی برای سهامدارانی قابل پیش‌بینی است که صرفا بدون اشراف به زوایای پیدا و پنهان بورس و تسلط بر مکانیزم‌های معاملات بورسی سر از تالارهای شیشه‌ای درآورده‌اند. امیدواریم که بورس روند مثبتش را ادامه دهد.