همسان سازی حقوق بازنشستگان، قربانی اختلاف دولت و تامین اجتماعی

گروه اجتماعی- لایحه بودجه 99 آمد و در گیرودار کرونا چه بسا با چالش هم مواجه شد اما سرانجام برای خودش راهی پیدا کرد. در این میان همسان سازی حقوق بازنشستگان به ویژه در بخش تامین اجتماعی نه تنها به جایی نرسید بلکه به نظر می رسد قربانی بدهکاری های کلان دولت به سازمان تامین اجتماعی شده است. نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه در تازه ترین اظهارنظر در این باره گفته است: «ما آماده ایم بخشی از بدهی های دولت به تامین اجتماعی را با واگذاری اموال و سهام بپردازیم مشروط بر این که همه آن ها صرف همسان سازی حقوق بازنشستگان این سازمان شود.» در عین حال سالاری مدیرعامل تامین اجتماعی در این باره تاکید دارد که «دولت ابتدا باید منابع مورد نیاز را برای همسان سازی تأمین کند سپس حقوق بازنشستگان را افزایش دهد.»
از تصویب قانون تا عمل نکردن به قانون
حدود 8سال از تصویب قانون همسان سازی حقوق بازنشستگان می گذرد وقرار بوده است با اجرای این قانون که منابع آن توسط دولت باید تامین شود، حقوق بازنشستگان در بازه ای مشخص همسان با شاغلان شود، اما کم توجهی هر ساله به این امر در لایحه بودجه یا درحالت خوشبینانه محدودیت منابع، باعث شده است که این موضوع دچار یک عقب ماندگی جدی شود. به طوری که محجوب نماینده تهران در بهمن ماه گذشته گوشه ای از این عقب ماندگی را این گونه روایت کرد: «اگر بخواهیم علاجی برای کل واقعه داشته باشیم و همه فاصله‌ها را جبران کنیم، به ۳۰ هزار میلیارد تومان منابع احتیاج داریم، اگر بخواهیم نصف این واقعه را علاج کنیم، به ۱۵ هزار میلیارد تومان منابع احتیاج داریم و اگر بخواهیم به این زخم نمک نپاشیم و مرهمی بسازیم، به ۱۰ هزار میلیارد تومان منابع احتیاج داریم.» با این حال دولت امسال حدود 6هزار میلیارد برای این امر اختصاص داد که البته 10 هزارمیلیارد نیز برای بازنشستگان کشوری و لشکری پیش بینی کرد و با توجه به تعداد کمتر آن ها نسبت به بازنشستگان تامین اجتماعی، طبق گفته نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه در این بخش حقوق هیچ بازنشسته ای کمتر از 2میلیون و800 نخواهد بود،اما در این میان سر بازنشستگان تامین اجتماعی که مجموع مستمری بگیران این سازمان قریب 14 میلیون نفر است، از این بودجه بی کلاه ماند به طوری که انجمن های صنفی بازنشستگی کارگری نسبت به این بی عدالتی اعتراض و تاکید کردند که پیگیری های حقوقی شان را کلید زده اند.  شهاب نادری عضو کمیسیون اقتصادی مجلس هم در این باره به خانه ملت گفت: «مجلس در بودجه سال جدید اعتباری حدود  10هزار میلیارد تومان را برای همسان سازی حقوق بازنشستگان کشوری و لشکری قرار داد، اما متأسفانه از این میزان بودجه، اعتباری برای افزایش حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی در نظر گرفته نشده است. در این وضعیت نه تنها اعتباری برای صندوق در نظر گرفته نمی شود، بلکه طلب های به حق آن ها نیز تسویه نمی شود.»
دولت بدهی های شستا را چرا نمی دهد؟


همه این موارد در حالی است که دولت چندان رغبتی به بازپرداخت بدهی هایش به تامین اجتماعی ندارد. اگرچه درباره مبالغ بدهی دولت به تامین اجتماعی رقم های متعددی ذکر شده است اما شوکت عضو کارگری هیئت امنای سازمان تأمین اجتماعی  همین روزهای قبل به ایلنا گفته است: میزان بدهی‌های دولت هم اکنون به بیش از ۲۵۰ هزار میلیارد تومان می‌رسد در حالی که دولت اعلام می‌کند که بدهی‌ها نصف این مبلغ است. در عین حال سالاری مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی می گوید: برای همسان سازی حقوق بازنشستگان سازمان تأمین اجتماعی بیش از 12 هزار میلیارد تومان نیاز است تا بتوانیم در این خصوص اقدام کنیم.
بازنشستگان قربانی این بدهکاری
به نظر می رسد اکنون این بازنشستگان تامین اجتماعی هستند که قربانی معادلات میان دولت و تامین اجتماعی شده اند. مجیدی یک فعال صنفی کارگری معتقد است: «برای همسان‌سازی حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی، باوجود مطالبه‌گری بسیار بازنشستگان، هنوز هیچ اقدامی نکرده‌اند. متاسفانه اجرای همسان‌سازی را به پرداخت بدهی‌های دولت به سازمان تامین اجتماعی موکول کرده‌اند که اصلاً قابل پذیرش نیست. چرا کاری که باید خود سازمان تامین اجتماعی انجام دهد، به اقدامات دولت موکول شده است! آن هم در شرایطی که دولت هیچ اهتمامی برای پرداخت بدهی‌های خود به سازمان ندارد. »این ماجرا همچون معادله ای پیچیده میان دولت و تامین اجتماعی است که تامین اجتماعی را حتی برای پرداخت حقوق ماهانه هم به شدت به زحمت انداخته است.
 اکبر شوکت عضو کارگری هیئت امنای تامین اجتماعی موضوع  را این طور بازگو کرده است: سازمان تامین اجتماعی در وضعیتی قرار گرفته است که مستمری‌‌‌ها را حتی بدون اعمال افزایش سال ۹۹، به زحمت پرداخت می‌کند و برای انجام این کار با بهره ۳۰ درصد پول قرض می‌کند. اگر دولت‌ها تنها بدهی جاری خود را به سازمان پرداخت می‌کردند، امروز سازمان هم می‌توانست همسان‌سازی را اجرایی کند و هم این که مستمری بازنشستگان خود را متناسب با خط فقر افزایش دهد.