روزنامه ابتکار
1399/02/30
«ابتکار» از تبعات لایحه تصویب نشده شهرداری مبنی بر درخواست مجوز استقرار صنوف در پیاده‌روها برای تهران گزارش می‌دهد
پیاده‌راه فروشی!«ابتکار» از تبعات لایحه تصویب نشده شهرداری مبنی بر درخواست مجوز استقرار صنوف در پیاده‌روها برای تهران گزارش می‌دهد
پیاده‌راه فروشی!
تهران شهر آبله گرفته بیماری است که نه عمل‌های زیبایی شهرداران دردی از بیماریش دوا میکند و نه داروهای تسکینی حالش را خوب. زلزله و فرسودگی بافت شهری بزرگ‌ترین تهدیدش است، ترافیک که با ساخت بزرگراه، اتوبان و تعریض خیابان‌ها هم درمان نشده، چاله چوله‌های خیابان‌ها و پیاده‌راه‌های تنگ و باریکش که دردی بیدرمان است، از بیکاری و معضلات اقتصادی شهروندانش هم که بگذری، جیب خالی مدیران شهریش سبب شده تک تکه وجودش فروخته شود و به حراج رود. چه باغ‌هایی که خشکانده شدند و مجتمع‌های تجاری جایش را پر کردند و چه کوه‌هایی که تراشیده شدند تا ویلاها بر فراز آن جا خشکنند. با وجود آنکه تهران همچنان با معضلات قدیمی و جدیدش دست و پنجه نرم میکند، اما همچنان مدیران شهری دست به ابتکارات، ایده‌ها و طرح‌هایی برای درمان دردها، زیباسازی و ... و البته استفاده از آن برای درآمدسازی می‌زنند.
فضای عمومی شهر ازجمله فرصت‌هایی است که مدیران برای درآمدزایی روی آن سرمایه‌گذاری می‌کنند و با ارائه طرح‌ها و ایده‌های نوین از آن بهره می‌برند. البته در کنار سودی که از ارائه این طرح‌ها نصیب خود می‌کنند، خدماتی نیز به شهروندان ارائه می‌دهند. در اقدامات جدید شهرداری تهران برای پیاده‌راه‌ها تصمیمات جدیدی اتخاذ کرد که البته اجرایی شدن آن به موافقت شورای شهر تهران بستگی دارد. بنا به گفته‌های علی اعطا، رئیس کمیته معماری و فضاهای شهری شورای شهر تهران، شهرداری تهران روز 28 اسفند ماه سال 98 لایحه‌ای را به شورای شهر ارائه کرده که در آن از این شورا خواسته تا حق بهره‌برداری از پیاده‌روها را برای استقرار برخی از اصناف به شهرداری بدهد.
جای خالی خرده‌فروشان در لایحه استقرار صنوف در پیاده‌راه‌ها
در حالی که انتظار می‌رفت که خرده‌فروشان به عنوان یکی از معضلات اصلی شهر تهران بخشی از اصنافی باشند که شهرداری از آنها در لایحه ارسالیش به شورای شهر برای استقرار در پیاده‌روهای تهران خبر داده، اما عطا گفته است: «در این لایحه پیش‌بینی شده است که برخی اصناف همچون کافه‌ها و رستوراندارها می‌توانند در ازای پرداخت عوارض، از بخشی از پیاده‌رو استفاده کنند. براساس این لایحه، مشاغلی همچون اغذیهفروشان و مواد غذایی، تولیدکنندگان و فروشندگان بستنی، آبمیوه و نوشابه، فروشندگان دل و جگر و قلوه، رستوران و سلف سرویس، طباخان، کبابی، حلیم و آش‌پز، چلوکباب و چلوخورش و قهوه‌خانه‌ها صنوفی هستند که مشمول طرح استفاده از پیاده‌روهای شهر تهران در فاز اول خواهند بود.» این لایحه به این معنی است که تهران درصورت تصویب این لایحه خیابان‌های بیشتری همانند سی تیر خواهد داشت. خیابان‌های سنگ فرشی با کانکس‌های اغذیه فروشی که حس بودن در خیابان‌های فرانسه و انگلستان را برای تهرانی‌ها تداعی میکند، هرچند سطح کیفیت آنها با استریت فود‌های اروپایی قابل قیاس نباشد.
تبعات یک لایحه شاد شهری برای خیابان‌های تهران
استقرار صنوفی چون قهوه‌خانه‌ها، کافه‌ها، بستنی‌فروشی‌ها، اغذیه فروشی‌ها و ... در کنار پیاده‌راه‌های تهران اگرچه فضای شاد و دلچسبی برای شهروندان تهرانی به همراه دارد که می‌توانند اندکی فضای عمومی را برای آنها رقم بزند اما با نقدها و معضلات بسیاری روبه‌رو است. از جمله آن مشکلاتی است که استقرار این صنوف در پیاده‌راه‌های نامناسب تهران برای عابران به همراه دارد. پیاده‌راه‌هایی که گاهی به قدری کم عرض هستند که عبور عابران را با مشکل مواجه می‌کنند. اگرچه می‌توان پیش‌بینی کرد که مدیران و طراحان این لایحه پیاده‌راه‌های عریض تهران را برای این طرح در نظر گرفته باشند اما باز هم معضلات بسیاری از جمله بوی غذا، دود، آلودگی بصری و زیست محیطی و ترافیک پیش روی این لایحه قرار دارد. مشکلاتی که اغذیه فروشی‌های خیابان سی تیر نیز با آن روبه‌رو بودند و درنتیجه نارضایتی اهالی و حتی روسای موزه‌هایی چون ایران باستان مجبور به تغییر مکان در این خیابان تاریخی شدند.
تعریض فراموش شده
فارغ از اینها اما مشکلات دیگری نیز پیش پای این لایحه وجود دارد. اگر از چاله و چوله‌های پیاده‌راه‌های تهران که رفت و آمد عابران معمولی را نیز با سختی روبه‌رو میکند، بگذریم، عدم مناسب‌سازی و بهسازی پیاده‌روها برای معلولان یکی از معضلات همیشگی این شبکه‌های جابهجایی شهری بوده است. معضلی که با درآمیختنش به سد معبرها دو چندان شده است. اگرچه سال گذشته صفا صبوریدیلمی، معاون فنی و عمرانی شهرداری تهران وعده بهسازی عمومی پیاده‌راه‌های تهران را با آغاز نهضتی بزرگ در شهرداری تهران در سال 99 داده بود اما تاکنون که نزدیک به 2 ماه از سال می‌‌گذرد خبری از آن دیده نمی‌شود. نهضتی که به گفته او، با وجود مشکلات مالی شهرداری در تهران حدود ۲۰ سال زمان نیاز است تا ۱۲ هزار کیلومتر پیاده‌رو تهران بهسازی شود. با وجود این، معاون فنی و عمرانی شهرداری تهران از آغاز فاز اول بهسازی ۵۰۰ کیلومتر پیاده‌روها با بودجه ۵۰۰ میلیارد تومانی خبر داده بود که در کنار این بودجه اختصاصی، ۲۰۰۰ میلیارد تومان نیز در سال ۱۳۹۹ برای پروژه‌های محلی در نظر گرفته شده است. بنا به گفته‌های صبوریدیلمی، این نهضت علاوه بر تعریض پیاده‌راه‌ها درنظر داشت تا آنها را با حذف زوائد به محل امن برای شهروندان تبدیل کند، در کنار پیاده‌روها مسیر دوچرخه ایجاد کند و مسیر پیاده‌راه‌های تهران را برای معلولان از جمله نابینایان نیز مناسب‌سازی کند. اتفاقی که به گفته او علیرغم صرف هزینه‌های کلان رخ نداده است. به گفته او، «بررسی‌ها نشان می‌دهد که طی ۵۰ سال اخیر مبالغ زیادی در راستای ایجاد و بهبود مسیرهای پیاده‌رو صرف شده است، به گونه‌ای که با احتساب ارزش پول فعلی باید بگویم که حدود ۳۰۰ میلیارد تومان در ۵۰ سال اخیر به نرخ پول فعلی برای پیاده‌روها هزینه شده است، اما می‌بینیم که وضعیت راضی‌کننده نیست و همواره با انتقاد شهروندان تهرانی مواجه شده است.»
شرایط شورای شهر برای موافقت با لایحه استریت فودها
با این تفاسیر، هرچند به نظر می‌رسد تکمیل طرح گذشته شهرداری مبنی بر بهسازی پیاده‌راه‌های تهران بیش از ایجاد فضا برای استقرار اصنافی چون اغذیه فروشی‌ها برای شهر ضرورت داشته باشد، اما به نظر می‌رسد شهرداری نیازمند درآمدزایی برای تکمیل پروژه‌های نیمه تمام است. یکی از فرضیه‌هایی که با مطرح شدن لایحه دریافت مجوز حق بهره‌برداری از پیاده‌روها برای استقرار برخی از اصناف از سوی شهرداری به شورای شهر تهران قوت گرفته است، درآمدزایی و فروش پیاده‌راه‌های تهران است. موضوعی که علی اعطا، رئیس کمیته معماری و فضاهای شهری شورای شهر تهران نیز به آن اشاره کرده است. اعطا گفته: «این لایحه دارای اشکلاتی نیز هست که می‌توان به مشخص نبودن چارچوب ضوابط اشاره کرد، به گونه‌ای که در این لایحه به صورت دقیق ضوابط و دستورالعمل‌ها مشخص نشده، بلکه پیشنهاد داده است که با تشکیل شورا یا کمیته‌ای در سطوح مختلف، نسبت به بررسی درخواست‌ها اقدام شود که این درست نیست چراکه لازم است در راستای شفافیت، مبارزه با فساد، بی‌نظمی و رانت و... دقیقا دستورالعمل‌های اجرایی مشخص شود تا قوانین قابل تفسیر نباشند.» او افزود: «این لایحه نیاز به بررسی جدی کارشناسی دارد. شهرداری پیشنهاد داده است با اعمال یک فرمول مشخص متشکل از مساحت، قیمت منطقه‌ای و... عوارض را محاسبه خواهد کرد که بر این اساس عوارض به حساب خزانه شهرداری تهران واریز میشود اما 30 درصد از آن مشخصا صرف انجام ماموریت‌های شرکت ساماندهی مشاغل خواهد شد.» این عضو شورای شهر تهران با بیان اینکه بنده به عنوان یک عضو از شورا و نه در مقام سخنگو، اعلام نظر می‌کنم که با اصل پیشنهاد به شرط آنکه صرفا در نقاط محدود و با ضوابط مشخصی به لحاظ حقوق شهروندی، طراحی شهری و مالی و اقتصادی و نحوه هزینه کرد عوارض آن باشد، موافق هستم، گفته است: «همین الان هم این کار انجام میشود. اما ضابطه‌ای ندارد و موجب فساد و سوءاستفاده و مشکلاتی از این دست شده است.» اعطا همچنین گفته است: «نظم بصری در شهر بسیار مهم است. اگر بنا بر تصویب چنین لایحه‌ای باشد، باید چارچوب‌های بصری و زیباشناختی آن از منظر طراحی شهری نیز بررسی شود و در ضوابط اعمال شود. بدون این ملاحظات، چنین لایحه‌ای درصورت تصویب، سیما و منظر شهری را آشفته خواهد کرد.» اگرچه این طرح هنوز مراحل اولیه را برای رسیدن به اجرا طی میکند اما مطرح شدن آن نگرانی‌‌های بسیاری را به وجود آورده است. نگرانی از اینکه چه بلایی قرار است سر شهر تهران بیاید و چه معضلاتی قرار است به معضلات شهر تهران افزوده شود. آیا نظراتی بر عملکرد این اصنافی که قرار است در پیاده‌راه‌ها مستقر شوند وجود خواهد داشت؟ چه سیستم نظارتیای می‌تواند در شهرداری شکل بگیرد که با فسادهای مالی احتمالی که شهرداری سبقه طولانی در رابطه با آن دارد، مبارزه کند؟
سایر اخبار این روزنامه
«ابتکار» از تبعات لایحه تصویب نشده شهرداری مبنی بر درخواست مجوز استقرار صنوف در پیاده‌روها برای تهران گزارش می‌دهد
جلال خوش‌چهره
دود سفید در آسمان کابل
بازار سرمایه دماسنج اقتصادی کشور است
فرصت‌ها و چالش‌های صندوق‌های ETF
درخواست تجدیدنظر حکم حبس نماینده مجلس رد شد
حکم حبس محمود صادقی تایید شد
سخنگوی وزارت خارجه:
ایران با میانجی و یا بدون میانجی آماده مذاکره با عربستان است
« ابتکار» موضوع ارسال سوخت به ونزویٔلا و اعزام ناوهای جنگی آمریکا به منطقه را بررسی میکند
نفی مالکیت خصوصی به بهانه مبارزه با محتکران به عنوان عامل افزایش قیمت خودرو چه عواقبی دارد؟
رئیس‌جمهوری در دیدار با فعالان سیاسی: حمایت مقام معظم رهبری نبود، قطعا نمی‌توانستیم در مبارزه با کرونا به موفقیت کنونی برسیم
به بهانه پایان کار مجلس دهم زندگی سیاسی علی لاریجانی، مرد محافظه‌کار بهارستان بررسی شد
رئیس‌جمهوری در دیدار با فعالان سیاسی: حمایت مقام معظم رهبری نبود، قطعا نمی‌توانستیم در مبارزه با کرونا به موفقیت کنونی برسیم
معاون اول رئیس جمهوری:
صلاحیت حرفه‌ای و مهارتآموزی باید به موضوع جدی کشور تبدیل شود
