«ابتکار»راهکارهایدولتبرایکنترلبازارمسکنرابررسیکرد دام مالیاتستانی پیش ر وی سوداگران

کیمیانجفی ‪-‬ بازار مسکن اینروزها به عنوان یکی از مهمترین بخشهای اقتصادی کشور با مشکلات بسیار زیادی روبهرو بوده و آنطور که به نظر میرسد این بازار بیش از هر زمان دیگری تشنه توجه و نظارت است. در این میان دولت برای سامان دادن به بازار ابزارهایی همچون مالیات و یا ساخت مسکن ملی را در دستور کار قرار داده است، این در حالی است که بسیاری از کارشناسان اقتصادی مسکن معتقدند که پروژههای مسکن ملی و امثال آن راهکارهای موقتی برای بازار بوده و از سوی دیگر با توجه به ضعف سیستم
مالیاتستانی نمیتوان نسبت به اخذ مالیات از مالکان این بازار امیدوار بود.
رشد افسار گسیخته نقدینگی، کمکاری در برقراری ابزارهای مالیاتی و تبدیل شدن بازار مسکن از حالت مصرفی به حالت سرمایهای موجب چند برابر شدن قیمت مسکن طی سالهای اخیر شده، به طوری که خرید خانه حتی با متراژهای کوچک برای بسیاری از خانوارها به آرزویی دست نیافتنی تبدیل شده است. در این میان دولت سعی دارد با اجرای طرحهایی مشکلات و کمبودات بازار را به حداقل برساند. از طرح مسکن ملی گرفته تا اخذ مالیات از جمله راهکارهایی است که دولت برای تنظیم بازار در دستور کار خود قرار داده و باید منتظر ماند و دید که راهحلهای مطرح شده تا چه میزان میتواند اوضاع
بازارمسکنرامدیریتکند؟


مسکنملیراهیبرایمتعادلساختنبازاراملاک
طی یک سال گذشته بازار مسکن با شوکهای بسیاری روبهرو بود و درپی افزایش قیمت در این حوزه، خرید و یا اجاره مسکن برای بسیاری از خانوارها به چالش مهمی در زندگی تبدیل شده است. هنگامی که درخصوص علت مشکلات پیش آمده و همچنین راهحل آن در بازار مسکن از کارشناسان و تحلیلگران پرسیده میشد، آنها از کمبود عرضه مسکن میگویند و راهحل را افزایش عرضه میدانند. در این راستا مسیٔولان مربوطه برای جبران عدم عرضه و همچنین برای رفع موانع در این بخش از طرح اقدام ملی مسکن رونمایی کردند و معتقد بودند که با اجرا شدن این طرح، بسیاری از مشکلات کاهش پیدا خواهد کرد. البته این طرح از ابتدا مخالفانی داشت. آنها بر این باور بودند که طرح مسکن ملی همانند طرح مسکن مهر بوده و تکرار یک سریطرحهایتکراریدراینحوزهنمیتواندمشکلگشایبازار باشد، البته از سوی دیگر موافقان این طرح معتقد بودند که طرح مسکن ملی میتواند در متعادل ساختن عرضه و تقاضا
تاثیر مثبتی داشته باشد.
از مالیات خانههای خالی تا مالیات عایدی بر سرمایه
از دیگر اقدامات دولت برای سامان بخشیدن به بازار مسکن و همچنین کاهش سوداگری در این بخش از اقتصاد میتوان به اخذ مالیات اشاره کرد. اخیرا لحاظ شدن سه نوع مالیات جدید در سال ۹۹ مورد توجه رسانهها قرار گرفته است و آنطور که گفته میشود این سه روش مالیاتستانی میتواند چالشهای جدی را برای سوداگران به وجود آورد. بیش از یک سال قبل نمایندگان کمیسیون اقتصادی مجلس دهم شورای اسلامی طرحی را برای اخذ مالیات از عایدی سرمایه در حوزه مسکن مطرح کرده بودند، اما این طرح به سرانجام نرسید. اما آنطور که گفته میشود اخیرا معاون وزیر اقتصاد پیشنهاد داده است نمایندگان مجلس یازدهم برای عبور از بروکراسی دولتی تصویب هرچه سریعتر طرح مالیات بر عایدی سرمایه مسکن را در دستور کار قرار دهند. روش دیگر مالیاتستانی مربوط به خانههای خالی بوده که از سال ۹4 تا کنون عملیاتی
نشده است. بسیاری از کارشناسان معتقدند که شناسایی خانههای خالی جهت اخذ مالیات از آنها کار بسیار دشواری بوده و نمیتوان به راحتی این اقدام را عملی کرد. این در حالی است که مالکان به راحتی میتوانند از پرداخت مالیات خانههای خالیشان شانه خالی کنند. به گفته آنها مالکان خانههای خالی به راحتی میتوانند با انواع روشها مانند روشن نگهداشتن لامپ یا باز گذاشتن شیر آب و امثال آن، قوانین را دور بزنند. حال با تمام اما و اگرها اخیرا گفته شده است که با پیگیریهای
انجامشده در بخشهای مختلف و همچنین هماهنگیهای
لازم بین وزارت راه و شهرسازی، شهرداریها و سازمان مالیاتی قرار بر این است که این نوع مالیاتستانی به زودی عملیاتی شود. از سوی دیگر موضوع اخذ مالیات املاک لوکس نیز به میان آمده است. بر اساس قانون بودجه سال ۹۹ دولت باید از املاک بالای ۱۰ میلیارد تومان، اخذ مالیاتی تحت عنوان مالیات املاک لوکس را در دستور کار قرار دهد. حال این پرسش مطرح میشود که آیا این سه روش مالیاتستانی میتواند بازار را تنظیم
کرده و باعث کاهش سوداگری در بخش مسکن شود یا خیر؟
کرده و باعث کاهش سوداگری در بخش مسکن شود یا خیر؟ محمدقلی خسروی، ریٔیس اتحادیه مشاوران املاک با اشاره به لحاظ شدن سه نوع مالیات جدید در سال ۹۹ و تاثیر آن بر بازار مسکن به «ابتکار» گفت: در ابتدا باید توجه داشته باشیم که مالیات تنظیمکننده ثروتها بوده و اخذ مالیات میتواند یک ابزار موثر برای تنظیم هر بخشی از بازارهای اقتصادی باشد. اما مسیٔله مهمی که باید به آن توجه شود این است که سیستم مالیاتستانی باید به درستی عمل کند و به این شکل نباشد که راه فراری را برای نپرداختن مالیات به وجود آورد و یا از طرفی
دیگر ناعدالتی مالیاتی برقرار شود. وی افزود: منظور از ناعدالتی مالیاتی این است که از افراد با
درآمدوداراییهایمحدودمالیاتگرفتهنشودوافرادباسرمایه- های کلان از پرداخت مالیات بر داراییشان شانه خالی کنند. اگر قرار باشد با این سیستم مالیات گرفته شود به مرحله اجرا نرسد بهتر است. اما اگر واقعا مالیاتستانی با عدالت کامل پیاده شود قطعا بهترین راه تنظیم بازار و مهمترین ابزار برای کاهش
سوداگری در این بخش از اقتصاد خواهد بود. ریٔیس اتحادیه مشاوران املاک در بخش دیگری از
صحبتهایش به مالیاتستانی از خانههای خالی اشاره کرد و دراینباره ادامه داد: مسیٔلهای که از سالیان دور مطرح بوده و تا کنونبهنتیجهاینرسیدهبحثخانههایخالیاست.ازگذشته تا کنون نتوانستهاند خانههای خالی را شناسایی کنند، از سوی دیگر بسیاری از خانههای خالی متعلق به شرکتهای دولتی و یا بانکها بوده که نمیتوانند مالیات بر خانههای خالی را برای
آنهااجراکنند. وی ادامه داد: متاسفانه داستانی تحت عنوان خانههای
خالی و مالیاتستانی به راه انداخته شده و چندین سال است که نمیتوانند راهحلی را برای آن پیدا کنند، این در حالی است که بارها بررسی میزان مصرفی آب و یا برق را به عنوان راهی برای شناسایی این خانهها اعلام کرده بودند اما این ماجرا باز هم به جایی نرسید. بنابراین نتیجه میگیریم که مالیات بر خانههای خالی ابزاری است که قابلیت اجرایی نداشته و باید
از آن بگذریم. خسرویهمچنینبااشارهبهتاثیرمالیاتعایدیبرسرمایهدر
بخشمسکنادامهداد:مالیاتبرعایداتمسکننیزاگرهمراه با عدالت مالیاتی باشد ابزاری مفید بوده و میتواند راهی برای کاهش سوداگری و همچنین تنظیم بازار مسکن باشد.
ریٔیس اتحادیه مشاوران املاک در بخش دیگری از صحبتهایش به مسکن ملی و تاثیر آن در تنظیم بازار اشاره کرد و گفت: از دیگر ابزارهای دولت برای تنظیم بازار بخش املاک پروژه ساخت مسکن ملی است. این برنامه یکی از راههای دولت برای کنترل بازار بوده و قطعا میتواند کارگشا باشد و به
بازارمسکنکمککند.
‏kimia.najafi.23@gmail.com
سایر اخبار این روزنامه