روزنامه ابتکار
1399/03/24
«ابتکار» اهداف توامان آمریکا از تحریم‌های جدید و پیشنهاد گفت‌وگو با ایران را بررسی می‌کند
سیگنال دوباره واشنگتن برای مذاکره با تهرانمحمدرضا ستاری
همزمان با تشدید فشارهای تحریمی آمریکا بر علیه ایران که در تازه‌ترین نمونه آن به تحریم 124 فروند کشتی ایرانی منجر شد، مقامات دولت ترامپ همچنان مدعی هستند که وی خواستار مذاکره با ایران است.
ایالات متحده از چند ماه قبل و همزمان با افزایش تحریم‌های اقتصادی علیه ایران، کارزاری به منظور تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز به راه انداخته است. طبق برجام و با گذشت پنج سال از اجرایی شدن توافق هسته‌ای، مطابق با قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل، تحریم‌های تسلیحاتی ایران لغو خواهد شد. بر این اساس در مهرماه امسال قرار است با لغو این تحریم‌های تسلیحاتی، ایران قادر باشد سلاح‌های متعارف نظامی و نیز تسلیحات سنگین مانند تانک، هواپیما و هلی‌کوپتر را خریداری یا صادر کند. در این راستا چند ماه قبل آمریکا طی اقدامی در پی اضافه کردن بندی حقوقی به قطعنامه 2231 بود که از رهگذر آن خود را به عنوان یکی از ذی‌نفعان برجام نشان داده و از این طریق بتواند مانع از لغو تحریم‌های تسلیحاتی ایران شود؛ امری که در همان ابتدا با مخالفت روسیه و چین و نیز کشورهای عضو برجام قرار گرفت. استدلال این کشور بر این مبنا بود که آمریکا با خروجش از توافق هسته‌ای حقی در برجام نداشته و قادر نخواهد بود کارزار تحریم‌های ایران را تمدید کند.
مخالفت علنی روسیه و چین
در این راستا سه روز قبل روسیه و چین طی نامه‌ای به شورای امنیت سازمان ملل مخالفت علنی خود با این اقدام آمریکا را عنوان کردند. همچنین در حالی که ایران که طی نامه ظریف به دبیرکل سازمان ملل و نیز اولتیماتوم حسن روحانی به اعضای برجام اعلام کرده بود که عملی شدن این اقدام از سوی آمریکا عواقب سختی را در پی خواهد داشت، روز گذشته وانگ یی وزیر خارجه چین بار دیگر ضمن مخالفت با تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران طی نامه‌ای به دبیرکل و رئیس شورای امنیت اعلام کرد که کشورش به صورت قاطع از قطعنامه‌های شورای امنیت و توافق هسته‌ای حراست کرده و با تلاش آمریکا در جهت تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران موافقت نخواهد کرد. وزیر خارجه چین همچنین تصریح کرده که آمریکا با خروج از برجام، دیگر بخشی از این توافقنامه نیست و حق ندارد از شورای امنیت بخواهد سازوکار ماشه مبنی بر ازسرگیری سریع تحریم‌ها را فعال کند.
آمریکا در اواخر پاییز سال گذشته نیز تلاش‌هایی را به منظور فعال کردن مکانیسم ماشه از سوی کشورهای اروپایی علیه ایران صورت داده بود. این امر هر چند در ابتدا با موافقت تلویحی کشورهایی نظیر فرانسه، انگلیس و آلمان مواجه شد و محمدجواد ظریف در واکنش به این مسئله گفته بود که شرکای اروپایی برجام، بقای این توافق را به معامله اقتصادی با ترامپ فروختند، اما چند هفته بعد، جوزف بورل مسئول جدید سیاست خارجی اتحادیه اروپا به طور علنی عنوان کرد که موضوع فعال کردن مکانیسم ماشه از سوی کشور اروپایی برای مدت نامعلومی به تعویق افتاده است.
ادعای جدید گوترش
در این هنگامه و در حالی که بسیاری از کارشناسان علاوه بر اینکه مبنانی حقوقی آمریکا را برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران ناکافی عنوان می‌کنند و گفته میشود که به سبب نحوه برخورد ترامپ با چندجانبه‌گرایی جهانی بعید به نظر می‌رسد که کشورهای اروپایی نیز در شرایط متزلزل انتخاباتی رئیس‌جمهوری آمریکا با وی همراهی نشان دهند، به ناگهان آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد در گزارشی جدید عنوان کرده که منشا موشک‌هایی که سال گذشته به تاسیسات نفتی آرامکو عربستان اصابت کرده ایرانی است. در این رابطه هر چند سال گذشته حوثی‌های یمن مسئولیت این حملات بر برعهده گرفته و جنجالی رسانه‌ای در خصوص نقش ایران در حمله به آرامکو به راه انداخته شد، خبرگزاری رویترز مدعی شده که به متن گزارش جدید گوترش دست پیدا کرده که در آن ادعا شده که منشا موشک‌ها ایرانی بوده و قرار است در ماه جاری میلادی در این خصوص جلسه‌ای با حضور اعضای شورای امنیت برگزار شود. در سوی مقابل هم برایان هوک مسئول امور ایران در وزارت خارجه آمریکا طی گفت‌وگویی با شبکه العربیه مدعی شده که طی سفرش به عربستان سلاح‌های ایرانی که در اختیار حوثی‌های یمن قرار گرفته را مشاهده کرده و به همین دلیل کشورش درصدد است از آنجا که مایل نیست یک حزب‌الله لبنان دیگر در مرزهای عربستان وجود داشته باشد هر گونه حمایت ایران از حوثی‌ها را با راهبرد تحریم‌اقتصادی و انزوای دیپلماتیک خنثی کند. بریان هوک همچنین در ادامه صحبت‌های خود بار دیگر عنوان کرد که ترامپ همچنان مایل و آماده به مذاکره به ایران است.
هدف ترامپ از مذاکره با ایران
از نظر کارشناسان موضوع اعلام آمادگی آمریکا برای گفت‌وگو با ایران آن هم در شرایطی که دو کشور در اوج تنش‌ها مبادرت به تبادل زندانیان کرده‌اند از دو منظر قابل طرح و بررسی است. از منظر ایران، مقامات کشور به طور قطع اعلام کرده‌اند که مذاکره با دولت ترامپ در دستورکار نیست و آمریکا با برداشتن تمامی تحریم‌ها، تنها در چارچوب 1+5 می‌تواند به پای میز مذاکره بازگردد. در مقابل در حالی دولت ترامپ عنوان کرده بدون هیچ پیش‌شرطی حاضر به مذاکره با ایران است که ناظران معتقدند این عدم پیش‌شرط تنها برای رسیدن به پای میز مذاکره است و در خلال گفت‌وگوها همان دوازده شرط مایک پمپئو برای به نتیجه رسیدن گفت‌وگوها به میان خواهد آمد. با این حال ترامپ که اکنون به واسطه کرونا، رکود اقتصادی و نیز تظاهرات اعتراض‌آمیز در ده‌ها شهر آمریکا درگیر بحران جدی در آستانه انتخابات شده، قصد دارد از این رهگذر یک دستاورد دیپلماتیک به دست آورد. به گفته این ناظران هرچند بسیار بعید به نظر می‌رسد که آمریکا از اهرم تحریم‌های حداکثری خود برای کشاندن ایران به پای میز مذاکره دست بردارد، اما ممکن است به واسطه بروز شرایط کنونی حاضر باشد امتیازاتی را به طرف ایرانی در جهت متقاعد کردن آنها برای کلید زدن گفت‌وگوها بدهد. به همین خاطر است که دائم تاکید می‌کند توافق در دولت کنونی وی بهتر از توافق در دولت بعدی اوست؛ موضوعی که اکنون به واسطه بحران فراگیر دولت او مشخص نیست دور دومی برایش در کار باشد یا خیر؟
سایر اخبار این روزنامه
رئیس‌جمهوری در تماس با وزرای بهداشت و راه‌وشهرسازی دستوراتی را ابلاغ کرد
انتقاد صریح روحانی از مسدودسازی منابع بانک مرکزی از سوی کره‌جنوبی
محمدعلی وکیلی
شعاع قدرت قربانگاه سرمایههای انسانی
«ابتکار» آثار و پیامد مطرح شدن نظرات غیرکارشناسی بر اقتصاد را بررسی کرد
حرف‌های سیاسی، تبعات اقتصادی
چرا اصولگرایان ترجیح می‌دهند میدان انتخابات برایشان هرچه خالی‌تر باشد؟
حذف رقیب به‌جای رقابت
آیا سامانه یکپارچه فروش بلیت سینما می‌تواند راهگشا باشد؟
«سمفا» و داستان پیچیده انحصار
«ابتکار» اهداف توامان آمریکا از تحریم‌های جدید و پیشنهاد گفت‌وگو با ایران را بررسی می‌کند
سازمان بازرسی کل کشور خبر داد
پیگیری سازمان بازرسی درباره افزایش حداقل مزد کارگری
چرا شمار خودکشی‌های طبقه فقیر در ایران افزایش یافته است؟
به جرم فقر، سرِ دارِ معیشت
دیگر چه اتفاقی باید بیفتد تا جامعه بین‌المللی بیدار شود؟
دستگیری در انتظار فروشندگان امتیاز خودروهای قرعه‌کشی شده
رئیس گروه مالی گردشگری:
حمایت از اشتغال و واحدهای تولیدی در سال جهش تولید تداوم می یابد
