زمان ابتلای کرونا به ۳۳ ثانیه رسید!

آرمان ملي- منيره چگيني‌: بيش از سه ماه از اعلام رسمي ورود ويروس کرونا به کشور مي‌گذرد و قرار است که درجلسه ستاد ملي کرونا، موضوع اجباري شدن ماسک بررسي شود. اين در حالي است که از هر يک‌ميليون نفر، 121 نفر بر اثر کرونا فوت کرده‌اند. ايران جزو 10 کشور جهان با آمار مبتلايان بالاست و ايران در قاره آسيا نيز پس از هند دومين جايگاه را کسب کرده است. مردم نيز گوششان به هشدارهاي مسئولان بدهکار نيست و دولت نيز اقدامات اقتصادي خود را پيگيري مي‌کند و برنامه‌اي براي افزايش محدوديت‌ها، حتي در استان‌هاي با وضعيت قرمز ندارد. در اين شرايط وزارت بهداشت اعلام کرد که از جمعه (6 تيرماه) تا شنبه (7 تير 1399) و بر اساس معيارهاي قطعي تشخيصي، دو‌هزار و 456 بيمار جديد مبتلا به کوويد 19 در کشور شناسايي شد که ‌هزار و 139 مورد بستري شدند. با اين حساب، مجموع بيماران کوويد 19 در کشور به 220‌هزار و 180 نفر رسيد. استان‌هاي خوزستان، کرمانشاه، کردستان، هرمزگان، آذربايجان غربي و خراسان رضوي بيشترين موارد ابتلا و بستري به کوويد 19 را داشته و در وضعيت قرمز قرار دارند. همچنين استان‌هاي آذربايجان شرقي، سيستان و بلوچستان، بوشهر، لرستان و گلستان در وضعيت هشدار قرار دارند.
اين آمارها در حالي مطرح مي‌شود که روز گذشته معاون کل وزير بهداشت پرده از آمار وحشتناک‌تري در کشور برداشت که تداوم اين موضوع مي‌تواند جان هزاران نفر ديگر را تهديد نمايد. ايرج حريرچي گفته است: «هر فرد مبتلا بدون رعايت فاصله‌گذاري اجتماعي 406 نفر را به‌صورت مستقيم يا غيرمستقيم درگير ويروس کرونا خواهد کرد. هر 33 ثانيه در کشور ما يک نفر به کرونا مبتلا مي‌شود و هر 13 دقيقه يک نفر در کشور به‌دليل کرونا فوت مي‌کند، اين موضوع زنگ خطري است که بايد تلاش کنيم فاصله‌گذاري را بيشتر رعايت کنيم». با اين توصيفات قرار است امروز يکشنبه (8 تير) درباره اجباري شدن ماسک درجلسه ستاد ملي کرونا تصميم گرفته شود و به مانند برخي از کشورهاي همسايه از جمله ترکيه، اگر شهروندي از ماسک استفاده نکرد، جريمه‌هاي سنگين براي آن اتخاذ شود. به باور کارشناسان استفاده از ماسک به‌صورت معمولي 85‌درصد احتمال انتقال ويروس را کم مي‌کند و نمي‌توان انتظار داشت مراکز اقتصادي بازگشايي شوند، ولي روش کنترلي وجود نداشته باشد.
مردم چه مي‌گويند
يکي از افرادي که در مترو نشسته و ماسکي جلوي دهانش نيست در پاسخ به اين سوال که چرا ماسک استفاده نمي‌کنيد مي‌گويد: 45 روز خودمان را در خانه قرنطينه کرده بوديم و ديگه خسته شديم از اين وضعيت. من و خانواده‌ام تا حالا همه توصيه‌ها را رعايت کرديم و به‌نظرمان کرونا هم ضعيف‌تر شده. مردم هم رعايت مي‌کنند و ما هم سعي مي‌کنيم زياد به کسي نزديک نشويم. در کنار خيابان هم يک مرد در حال نوشيدن چاي است و همين سوال را از آنها مي‌پرسم. او مي‌گويد: «با خودم مايع ضدعفوني‌کننده آوردم و مدام دست‌هايم را ضدعفوني مي‌کنم. چاره‌اي ندارم سفر که تعطيل شد، دو ماه هم خانه مانديم، اما مردم ديگر به سفر مي‌رفتند و حالا شاهد افزايش کرونا هستيم، اما من رعايت مي‌کنم. به‌نظرم بايد با اين وضعيت خود را وفق دهيم چون اين ويروس حالاحالا‌ها هست». يکي ديگر از عابران که حرف‌هاي ما را شنيده مي‌گويد: «مردم خسته شدن از بس که خونه نشستن از جمله خود من. آخه چقدر خونه بشينيم؟ اين را هم بايد گفت که مردم بايد فاصله از هم را رعايت کنند و ماسک بزنند. اما خيلي‌ها توجهي نمي‌کنند، انگار نه ‌انگار که کرونا هنوز هست و ندانسته ويروس را به ديگران منتقل مي‌کنند.»


چرا سهل‌انگاري؟
در اين شرايط دکترمجيد صفاري‌نيا، استاد روانشناسي اجتماعي در رابطه با تغيير رفتار مردم در مقابل ويروس کرونا به «آرمان ملي» مي‌گويد: ما با پديده‌اي به نام تغيير رفتار روبه‌رو هستيم. طبيعتا براي تغيير رفتار به آگاه‌سازي، اطلاع‌رساني گسترده و ارائه بازخوردهاي جدي نياز داريم. از طرفي در روانشناسي اجتماعي با پديده ديگري به نام «طراحي محيط» مواجهيم يعني اول بايد شرايط را طراحي کنيم و سپس در راستاي تغيير نگرش و رفتار مردم اطلاع‌رساني و آگاه‌سازي کنيم. او با بيان اينکه دولت‌ها ناچارند به‌دليل محدوديت‌هاي اقتصادي اجازه کسب و کار را بدهند، عنوان مي‌کند: از طرفي نگرش مردم نسبت به موضوع سلامت متفاوت است عده‌اي باور به سلامت دارند و رعايت مي‌کنند يعني بيماري را جدي مي‌گيرند. عده‌اي هم نگرش باور به سلامت در ذهن شان ايجاد نشده است بنابراين افرادي از اين دست قصدي براي مراقبت و محفاظت کردن خود ندارند و رفتار پيشگيرانه‌شان هم کم مي‌شود اين افراد به گروه‌هاي مختلف تقسيم مي‌شوند: برخي مي‌گويند؛ زنده ماندن چقدر براي ما مزايا دارد؟ چقدر حال و روزمان خوب است مراقبت هم بکنيم؟ يا من الان به فکر شکم گرسنه‌ام هستم. اين روانشناس اجتماعي راهکار عمل به فاصله‌گذاري اجتماعي به مدت طولاني را اينگونه بيان مي‌کند: راه اصلي مدل طراحي ساختار محيط است که البته يک بحث حکمراني است. راه دوم تاکيد بر اطلاع‌رساني عمومي است که از رفتار‌هاي بي‌محاباي مردم با ويروس کرونا پيشگيري کند. دکتر صفاري‌نيا با اشاره به سخنان رئيس‌جمهوري مبني بر اينکه فاصله‌گذاري اجتماعي ماه‌ها به طول خواهد انجاميد و مردم بايد با اين شرايط خودشان را تطبيق دهند، عنوان مي‌کند: فاصله‌گذاري اجتماعي که دکتر روحاني تاکيد مي‌کند به معناي طراحي محيط و طراحي ساختار است. اين فاصله‌گذاري به معني فقط ميهماني نرفتن نيست در همه فضاهاي اجتماعي از قبيل مترو، اتوبوس، تاکسي، بانک و صف‌ها و ادارات بايد رعايت شود يعني اگر ساختار حکمراني و دولت بتواند طراحي اين فاصله‌گذاري اجتماعي را به دقت انجام دهد فاصله‌گذاري هم به دقت انجام مي‌گيرد و مي‌توانيم موفق باشيم و از مرگ و مير پيشگيري کنيم.