روزنامه ابتکار
1399/04/10
«ابتکار» تاثیر بسته حمایتی بر صادرات غیرنفتی در سال ۹۹ را بررسی کرد سختی‌های عبور از دست‌اندازهای مسیر صادرات
کیمیا نجفیدر گذشته اتکا به صادرات نفتی از ویژگی‌های خاص اقتصاد ایران بود، اما با چالشی به نام تحریم رفته رفته رویکردهای تجاری رنگ دیگری به خود گرفت و صادرات غیرنفتی بیش از هر زمان دیگری اهمیت پیدا کرد. این اهمیت در حالی مطرح میشود که کرونا این روزها بلای جان تجارت شده است، حالا تحریم از یک طرف و کرونا از سوی دیگر فعالیت تجاری از جمله صادرات را با مشکلات بیشماری روبه‌رو کرده است.
این روزها با توجه به مشکلات ناشی از تحریم‌ها، توسعه صادرات غیرنفتی از جمله اولویت‌های کشور به شمار می‌رود. به همین دلیل دولت در راستای افزایش صادرات غیرنفتی سعی دارد با اعمال سیاستگذاری‌ها، برنامه‌ریزی‌ها و حمایت‌هایی در راستای دستیابی به هـدف توسـعه صادرات غیرنفتی گام بردارد. هرچند رئیس جمهور بارها از تراز مثبت صادرات غیرنفتی صحبت کرده است اما آنطور که مشخص است دولت هنوز به اهداف موردنظر خود درخصوص صادرات غیرنفتی دست پیدا نکرده و سعی در توسعه آن دارد. اخیرا حمید زادبوم، معاون وزیر و رئیس کل سازمان توسعه تجارت ایران از ابلاغ بسته حمایت از صادرات غیر نفتی سال ۱۳۹۹ توسط معاون اول رئیس‌جمهوری و رئیس ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی خبر داد. آنطور که گفته میشود منابع بسته حمایتی سال جاری از صادرات غیرنفتی شامل منابع صندوق توسعه ملی به میزان ۲۰ هزار میلیارد ریال، منابع پیش‌بینی شده در قانون بودجه سال ۱۳۹۹ کل کشور برای حمایت از صادرات غیر نفتی به میزان شش هزار میلیارد ریال، بخشی از درآمدهای حاصل از وضع عوارض صادراتی و همچنین افزایش سرمایه دولت در صندوق ضمانت صادرات ایران تا سقف ۱۰۰ میلیون یورو است. این بسته حمایتی در حالی مطرح میشود که تجارت کشور با مشکلاتی همچون کرونا و تحریم روبه‌رو بوده و مهم‌ترین پرسش این است که آیا این بسته حمایتی می‌تواند به توسعه صادرات غیرنفتی کمک کند؟ جمشید عدالتیان، اقتصاددان و عضو اتاق بازرگانی ایران با اشاره به بسته‌های دولت برای حمایت از صادرات غیرنفتی به «ابتکار» گفت: سال‌هاست که بسته‌های حمایتی در شکل‌های مختلف در بخش تجارت ما وجود دارد اما عملا تمام صادرکنندگان می‌دانند که اگر قرار باشد بسته حمایتی اجرا شود یک یا دو سال زمان نیاز دارد و به عبارتی دیگر دولت همیشه به صادرکنندگان بدهکار خواهد بود.
وی در ادامه افزود: اکنون شرایط کمی متفاوت بوده و تجارت ما با مشکلاتی همچون تحریم و کرونا دست و پنجه نرم می‌کند و امیدواریم در این موقعیت راهکارهایی در دستور کار قرار بگیرد تا کمک‌ها با سرعت بیشتری انجام شود.
این فعال اقتصادی با تاکید بر گشایش راه‌ها از طریق مذاکره با همسایگان کشور ادامه داد: این پکیج حمایتی به صادرکنندگان مربوط میشود و سازمان تجارت هم باید سعی کند تا با کشورهای همسایه وارد مذاکره شود و مسیرها را برای صادرات باز کند. این راهکار بسیار مهم‌تر و کارآمدتر از بسته‌های حمایتی خواهد بود. در هر حال مد نظر قرار دادن بسته‌های حمایتی نقطه امیدی است و باید منتظر ماند و دید که بسته‌های حمایتی با توجه به موانعی همچون ویروس کرونا و تحریم‌ها تا چه اندازه می‌تواند در صادرات غیرنفتی ما موثر باشد.
این فعال اقتصادی در پاسخ به این پرسش که آیا با وجود تحریم‌ها و شیوع ویروس کرونا ما می‌توانیم در سال جاری به اهداف گفته شده برای صادرات غیرنفتی برسیم یا خیر، گفت: اکنون کشور با مشکلات خاصی دست و پنجه نرم می‌کند و اگر ما بتوانیم حجم صادرات غیرنفتی سال گذشته را حفظ کنیم اقدام بزرگی انجام داده‌ایم. هرچند که صحبت از جهش تولید و افزایش صادرات غیرنفتی مطرح است اما همانطور که گفتم اگر میزان صادرات به رقم سال گذشته باشد ما شانس بزرگی را به دست آورده‌ایم.
صادرکنندگان باید با آرامش خاطر فعالیت کنند
مجید پورکائد، فعال اقتصادی و عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی ایران بر خلاف عدالتیان معتقد از بسته‌های حمایتی نمی‌تواند مشکل صادرکنندگان را حل کند، وی دراین‌باره به «ابتکار» گفت: امروزه مشکلات بسیار بیشتر از چیزی است که با بسته‌های حمایتی بتوان صادرات غیرنفتی را رونق بخشید. قبل از هرکاری صادرکنندگان باید بتوانند با آرامش خاطر محصولات خود را صادر کنند. اگر اسم این بسته-های حمایتی را دولت بگذاریم، باید بدانیم که هیچ کمکی به صادرکنندگان نخواهد شد.
وی همچنین اظهار کرد: صادرکنندگان خود کالا و محصولات مورد نیازشان را تهیه و تولید کرده و بازار هدف را به تنهایی پیدا می‌کنند. یکی از مشکلاتی که این روزها صادرکنندگان با آن مواجه شده‌اند بحث بازگرداندن ارز در یک پروسه زمانی است. متاسفانه با نوسانات بالایی که ما در بازار ارز مشاهده می‌کنیم از صادرکنندگان می‌خواهند صادرات را بازگردانند. فعالانی که گردش‌های اقتصادی را در اختیار دارند و نقش مهمی را در نظام اقتصادی کشور بازی می‌کنند صفر تا صد فعالیت‌ها را به تنهایی انجام می‌دهند و از سوی دیگر باید ارز حاصل از فعالیتشان را به شبکه دولتی برای فعالیت‌های بعدی بازگردانند. اگر فعالان بخواهند صادرات را تداوم دهند با چه نرخی باید ارزش مورد نیازشان را تهیه کنند که متضرر نشوند.
این فعال اقتصادی با اشاره به ثبات نرخ اجناس صادراتی در کشورهای مختلف گفت: نرخ اجناس صادراتی در دنیا ثابت است، به عنوان مثال اگر محصولی به قیمتی مشخص صادر شود در هر زمان دیگری اگر بخواهند همان محصول را صادر کنند به همان قیمت گذشته بوده و صادرکننده با نوسان قیمتی روبه‌رو نخواهد بود. اما در کشور ما اینگونه نبوده و ما نوسانات بسیاری را در قیمت‌گذاری‌ها داریم. این مسئله برای صادرکننگان ناامنی به وجود می‌آورد.
عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی ایران ادامه داد: به عبارتی دیگر صادرکننده‌ای با یک قیمت کالایی را صادر می‌کند و تصمیم به تداوم در کار را دارد و از سوی دیگر مانعی بر سر راهش به نام ارز حاصل از صادرات بوده، پرواضح است که مشکلاتش با یک بسه حمایتی حل نمی-شود.
وی افزود: دولت اگر تصمیم به کمک دارد باید پروسه کاری صادرکنندگان را فعال کند. زمانی برای صادرکنندگان جایزه صادراتی می‌گذاشتند، صادرکننده محصولات خود را صادر، ارز حاصل از فعالیتش را وارد می‌کرد و از سوی دیگر جایزه هم می‌گرفت، به عبارتی دیگر صادرکنندگان ما طی سال‌های گذشته در قبال فعالیت‌های خود جوایز دریافت می‌کردند.
این فعال اقتصادی گفت: همانطور که اشاره کردم امروزه متاسفانه صادرکنندگان ارز حاصل از صادرات‌شان را با نرخ مشخص بازمی‌گردانند روز دیگر همان نرخ برای خود صادرکننده ثابت نبوده و افزایش قیمت خواهد داشت، این جریان باعث به وجود آمدن مشکلات بسیاری میشود. بنابراین بهترین بسته حمایتی برای رونق صادرات غیر نفتی این است که صادرکننده با خیالی آسوده به فعالیت‌های خود ادامه دهد.
پورکائد با بیان این نکته که بسته‌های حمایتی نمی‌تواند کمکی به صادرات غیرنفتی کند گفت: با توجه به مسائل گفته شده می‌توان نتیجه گرفت کلمه حمایتی که پس از بسته‌ها گذاشته شده است نقشی در فعال کردن صادرات غیرنفتی کشور نداشته و خود این بسته ممکن است یک عامل بازدارنده برای فعالیت‌های تجاری باشد. این بسته‌ها و جوایز صادراتی به لحاظ یک‌سری محدودیت‌ها به وجود می‌آید. متاسفانه من بعید می‌دانم که بسته‌های حمایتی بتواند در تحقق اهداف برای صادرات غیرنفتی کمک کند.
سایر اخبار این روزنامه
القاصی‌مهر از شناسایی 36 نفر که در ترور سردار سلیمانی نقش داشتند خبر داد
صدور حکم جلب برای دونالد ترامپ از سوی دادستان تهران
رضا دهکی
فراتر از فاجعه
«ابتکار» تاثیر بسته حمایتی بر صادرات غیرنفتی در سال ۹۹ را بررسی کرد
سختی‌های عبور از دست‌اندازهای مسیر صادرات
قرارداد ایران و چین واکنش برانگیز شد
حاشیههای یک توافق 25 ساله
آیا گیشه سینماها دوباره رونق را تجربه خواهند کرد؟
بحران صندلی‌های خالی پیش‌روی پرده نقره‌ای
«ابتکار» از روزهای سخت طبیعت ایران در آتش‌سوزی‌های پی‌درپی و فداکاری نیروهای مردمی گزارش می‌دهد
دادستان نظامی تهران در دیدار با جمعی از خانواده‌های کشته‌شدگان هواپیمای اوکراینی تشریح کرد
روحانی:
توسعه فضای مجازی نقش موثری در مقابله با کرونا داشته است
وعده شهردار 12 ساله تهران در پایان ماه اول نمایندگی و ریاست مجلس
می‌توانیم طی ۶ سال آلودگی هوای تهران را به حداقل ممکن برسانیم
روحانی:
توسعه فضای مجازی نقش موثری در مقابله با کرونا داشته است
معاون اول ریٔیس جمهوری: دولت در تلاش است ارز مورد نیاز کشور را تأمین کند
