روزنامه مردم سالاری
1399/04/19
جایگاه رنگ در فضاهای شهری
شهر را می‌توان بزرگ‌ترین دستاورد تمدن بشر دانست. این جایگاه و مرتبه از طریق تجمیع دستاوردهای حوزه‌های مختلف فعالیت بشر در محدوده شهرها بدست آمده و در واقع حاصل جمع آثار انسان در عرصه‌های فرهنگ، معماری، صنعت، هنر، ارتباطات‌اجتماعی، دانش، شهر را پدید آورده است. پدیدارشناسی شهرها در ادوار مختلف تاریخ نشان می‌دهد که نیازهای بنیادین بشر اعم از امنیت، تجارت و تولید و تعاملات اجتماعی، بشر را به شهرنشینی سوق داده و محیط شهر حیطه تجلی نیازهای بشر و تعامل است. در شرایط عادی مردم اوقات قابل توجهی از عمر خود را، در خارج از محیط منزل سپری می‌کنند. خَلق فضای شهری با محوریت تامین آرامش روحی برای شهروندان، از طریق توجه به المان‌های شهری به عنوان آثار هنری مقدور است و مخاطب با دیدن آثار هنری می‌تواند به نشاط روحی برسد. از بُعد دیگر، در کنار ایجاد فضای زیست بهتر، دید بصری مخاطب هم تقویت شده و عملا در جهت بهبود سطح فرهنگی جامعه گام‌های موثری برداشته میشود. عناصر هنری و زیبا، عناصری هستند که به جز تاثیر زیباشناسانه بر فضا، قابلیت تاثیرگذاری بر جامعه را دارند و بر هویت بخشی فضا نیز اثرگذارند. هویتِ یک مکان از طریق نشانه‌ها، فرم‌ها و نمادهای شهری و ویژگی‌های بصری و کالبدی قابل ادراک است. در شرایط امروزین که هویت شهرها با شتاب زیادی دستخوش تغییرات است، اهمیت و جایگاه المان‌های شهری به عنوان عناصر هویت‌بخش دو چندان میشود. در این میان رویکرد تزئینی و منظره‌نگاری در دیواره نگاره‌ها از متاخرترین رهیافت‌هایی است که در هویت سازی و زیست بخشی به فضاهای شهری مطرح شده است.رنگ در فضای شهری امروز جزء مولفه‌هایی است که کمتر به آن پرداخته شده است. بی‌شک به لحاظ تعاملات محیطی و ضرورت یکپارچگی رنگ در محیط نمی‌توان از نقش این عامل مهم در فضای شهری چشم پوشید و نقش آن را یکسره به مصالح معمارانه محیط واگذار کرد. این مهم در کلان شهری چون تهران با بافت جمعیتی و هویتی چندگانه ضرورتی دو چندان می‌یابد و توجه مخاطبان و متصدیان متن شهری را به این جلوه بصری فزونی می‌بخشد. گرچه در معماری سنتی، مصالح بومی هر منطقه، هویت رنگی آن منطقه را مشخص می‌کرد و پالت رنگی آن شهر به واسطه رنگ مصالح مورد استفاده تعیین می‌شد؛ اما امروز دیگر نمی‌توان آن را جزء در چند شهر به وضوح دید. امروزه بسیاری از کلانشهرهای کشورمان و از جمله بسیاری از خیابان‌ها، مناطق و محلات شهر تهران دارای هویت رنگی مشابه‌اند چرا که رنگ خاکستری، وجه غالب مصالح جدید را گرفته‌اند و این مصالح، نا خواسته هویت رنگی یکسانی را شکل داده‌اند، زیبایی بصری را تقلیل داده و بهبود زیستی را کمتر کرده و از تعلق مکانی کاسته است. از این منظر می‌توان بر این نکته تاکید کرد که استفاده از رنگ‌ها و هنرهای گرافیگی از ضروریات معماری شهری امروز است و نباید آن را نادیده گرفت.
*کارشناسی ارشد جغرافیای
برنامه‌ریزی شهری
سایر اخبار این روزنامه
از کسانی که فساد را گزارش کنند حمایت می‌کنیم
جایگاه رنگ در فضاهای شهری
دلواپسان برجام کجا هستند؟
چشم‌انداز تنش‌های چین و آمریکا
تراژدی مفهومی به نام قرارداد
وتوی روسیه و چین علیه قطعنامه کمک به سوریه
اعتراض روح‌الله زم به حکم اعدام
تاجگردون، نوزدهمین رد اعتباری در ادوار مجلس
احتمال سقوط جمهوری‌خواهان همراه ترامپ
احتمال بازگشت محدودیت‌های کرونایی
برجام تنها یک زندگی نباتی دارد
