۲۳ تمنای نا فرجام

روحانی از درخواست ملاقات آمریکایی ‌ها با خود خبر داد 23 تمنای نا فرجام شرق: بیش از دو سال از خروج دونالد ترامپ از برجام گذشته و این پیمان از طرف آمریکا نقض شده است. اقدامی که باعث شد رابطه ایران و آمریکا باز هم تیره شود و راه بین دو کشور همچنان بسته بماند. با‌این‌حال مقامات آمریکایی مخصوصا ترامپ بارها گفته است که حاضر است با مقامات ایرانی ملاقات کند؛ درخواستی که هیچ‌گاه به آن پاسخ مثبتی داده نشده است. بر همین اساس، رئیس‌جمهوری روز گذشته در جمع مدیران صنایع پتروشیمی و فولاد به طرح درخواست‌های متعدد از سوی ایالات متحده آمریکا و متحدانش برای ملاقات با مقامات ایرانی اشاره کرد و گفت: «الان تقریبا دو سال و سه ماه است که آمریکا از برجام خارج شده و در شدیدترین فشارها هستیم؛ آنها فکر می‌کردند ما چند ماه بیشتر نمی‌توانیم دوام بیاوریم و مجبور می‌شویم با آنها تماس بگیریم؛ در این مدت اگر بگویم ۲۳ مرتبه درخواست ملاقات با مقامات آمریکایی دریافت کردم، کم گفته‌ام. در یک سفر نیویورک در سال ۹۶، هشت مرتبه از من تقاضای ملاقات شد. سال ۹۷ بیشتر از سال ۹۶ و سال گذشته تقریبا همه سران کشورهای غربی و اروپایی یکی‌یکی از ما خواستند تا با مقامات آمریکایی ملاقات کنیم». حسن روحانی همچنین گفته: «ما ابایی از مذاکره نداریم اما به دنبال نمایش نیستیم، بلکه به دنبال حل مسئله هستیم. امروز برخلاف همه مقررات بین‌المللی تحریم بر ما تحمیل شده و باید این تحریم‌ها را بردارند. هرآنچه آنها می‌گویند بر مبنای این است که در ابتدا کار خلافی را که آغاز کرده‌اند، خاتمه دهند. این یک واقعیت است و پیش‌شرط نیست؛ چراکه آنها نه به دولت ایران بلکه به ملت ایران فشار آوردند و تحریم‌های آنها تروریسم اقتصادی بوده و امروز در شرایط کرونا یک تروریسم درمانی است».خبر تماس‌های مکرر و ناکام رئیس‌جمهور آمریکا با رئیس‌جمهور ایران را سال 97، رئیس دفتر حسن روحانی اعلام کرد. محمود واعظی، تیرماه آن سال در جمع خبرنگاران گفت در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در سال 96 رئیس‌جمهوری آمریکا هشت‌بار تلاش کرده تا با رئیس‌جمهوری ایران صحبت کند اما پاسخ حسن روحانی منفی بوده است.‌مهم‌ترین اتفاق اما سال گذشته و در سفر روحانی به نیویورک برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل رخ داد. آمریکایی‌ها برای دادن ویزا به مقامات ایرانی اخلال کردند و در آخرین لحظه اجازه سفر صادر شد، بااین‌حال تلاش بسیاری از سوی کشورهایی مانند فرانسه و انگلیس صورت گرفت که ترامپ و روحانی با هم دیدار داشته باشند. امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه تا برقراری تماس تلفنی هم پیش رفت اما مکالمه‌ای میان ترامپ و روحانی شکل نگرفت. رابین رایت، نویسنده نشریه نیویورکر ماجرای این اتفاق را این‌گونه روایت کرده بود: «مأموریت مکرون در نیویورک این بود که از ترامپ و روحانی در رابطه با طرح چهاربندی فرانسه برای شروع دیپلماسی و اجتناب از یک جنگ دیگر در خاورمیانه یک توافق شفاهی را تضمین کند. در پایان روز سه‌شنبه روحانی در حالتی نبود که باور کند ترامپ اولین گام را برخواهد داشت و درباره برداشتن تحریم‌ها قولی بدهد. وقتی مکرون وارد هتل شد، روحانی پیش‌تر به اتاق خوابش رفته بود. وزیر خارجه ایران بعدا به من گفت: «این فقط یک بازی بود که ما را بدون ارائه تضمین‌هایی درباره اقدامات ترامپ، به یک دیدار بکشانند». این روزنامه‌نگار آمریکایی مدعی شده بود: «به گفته منابع مطلع، تماس از طرف خط ترامپ ساعت ۹:۳۰ انجام شد. مکرون گوشی را برداشت اما روحانی هرگز از اتاقش بیرون نیامد».روحانی پیش از این سفر نیز آب پاکی را روی دست ترامپ ریخته بود و شرط را بر برداشتن کامل تحریم‌ها گذاشته و گفته بود: «اگر کسی تنها به دنبال عکس‌گرفتن با حسن روحانی باشد، این امکان‌‌پذیر نیست، مگر آنکه از تمام تحریم‌های ظالمانه دست بردارند و به حقوق ملت ایران احترام بگذارند که در این صورت شرایط عوض خواهد شد». رئیس‌جمهور در سخنرانی خود در سازمان ملل نیز به این موضوع اشاره کرده بود. روحانی در نشست خبری خود در نیویورک نیز به تلاش‌های مقامات آمریکا برای برقراری تماس اشاره کرده و گفته بود: «به‌صراحت گفتیم که کاملا آماده مذاکره‌ایم اما نه در فضای تحریم و فشار. حتی به سران اروپا که می‌گفتند چه وقت آماده جلسه 1+5 هستید، می‌گفتم حتی اگر یک ساعت دیگر شما این فضای مناسب را درست کنید و فضای مسموم و سم را بردارید، حاضرم در جلسه 1+5 شرکت کنم». هر‌چند بعد از صحبت‌های روحانی، رئیس‌جمهور آمریکا در توییتی مدعی شده بود: «ایران از من خواست تا برای ملاقات، تحریم‌های علیه‌شان را بردارم. من نیز پاسخ منفی دادم». هرچند تماس‌های تلفنی دونالد ترامپ بدون پاسخ مانده است اما باراک اوباما، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا در اولین حضور حسن روحانی به‌عنوان رئیس‌جمهور در آمریکا، شانس خود را برای برقراری تماس تلفنی با روحانی امتحان کرد و اتفاقا نتیجه گرفت. این گفت‌وگو که در آخرین ساعات حضور حسن روحانی در نیویورک در سال 92 انجام شد، به آغاز گفت‌وگوهای وزیران خارجه آمریکا و بعد از آن مذاکرات هسته‌ای در سطح وزیران خارجه 1+5 منجر شد. مرداد سال پیش روحانی در بازدید از وزارت خارجه به این تماس اشاره کرده و گفته بود که اگر در نیویورک وزیر امور خارجه ما با وزیر امور خارجه آمریکا دیدار نکرده بود و من به تلفن اوباما جواب نمی‌دادم، توافق با سختی و کندی انجام می‌شد.