روزنامه مردم سالاری
1399/06/16
دست آمریکا خالی است
نتیجه نشست کمیسیون مشترک برجام که در تاریخ ۱۱ شهریور در وین برگزار شد، تیر خلاصی برسیاست‌های یکجانبه گرایانه آمریکا بود و ثابت کرد که آمریکا دیگر حقی برای استفاده از مکانیسم ماشه ندارد.این نتیجه قابل پیش بینی بود و اعضای برجام و مقامات سازمان ملل بارها گفته بودند که واشنگتن به لحاظ قانونی و قوانین بین‌المللی هیچ گونه حقی برای استفاده از مکانیسم ماشه ندارد. آمریکا به دلیل خروج از توافق هسته‌ای به هیچ وجه نمی‌تواند مکانیسم ماشه را فعال کند و جامعه جهانی در این زمینه اجماع دارند. شکست‌های اخیر آمریکا در شورای امنیت و کمیسیون مشترک برجام هم گواه بر همین موضوع است.
صرفنظر از قانونی بودن اجماع اعضای کمیسیون برجام، یک واقعیت پنهان هم این است که کشورهای دنیا از جمله سیزده کشوری که به قطعنامه آمریکا در شورای امنیت رای منفی و ممتنع دادند، در بقای ترامپ مردد هستند. آنها در مقطع فعلی تمایلی برای بازی در زمین ترامپ ندارند؛ چرا که احتمال می‌دهند در صورت باخت ترامپ در انتخابات، باید با جو بایدن کار کنند و نمی‌خواهند ریسک کرده و به خواسته ترامپ تن در دهند. حتی روزنامه صهیونیستی هاآرتص اخیرا در یادداشتی به بنیامین نتانیاهو پیشنهاد کرد تا با «جو بایدن» همکاری کند. البته پیش‌بینی نتیجه انتخابات سوم نوامبر در آمریکا دشوار است اما کشورها چنین مسائلی را در محاسبات خود با آمریکا در نظر می‌گیرند.
با توجه به این وضعیت، در زمانی که آمریکا بیش از پیش منزوی و تنها شده است، تلاش‌هایش برای فعال‌سازی مکانیسم ماشه علیه ایران راه به جایی نخواهد برد و می‌توان پیش‌بینی کرد که در زمان مقرر، تحریم‌های تسلیحاتی ایران به پایان برسد.
در این بین مقام‌های آمریکا به استدلال‌های مختلفی متوسل شده‌اند. اخیرا برایان هوک نماینده مستعفی امور ایران در وزارت خارجه آمریکا مدعی شده که برجام یک قرارداد سیاسی است و از لحاظ حقوقی الزام آور نیست. البته حرف‌های هوک مبنای حقوقی ندارد چون برجام یک توافق یا پیمان بین‌المللی است و کشورهای امضا کننده متعهد به انجام اقداماتی شده‌اند و حقوقی نسبت به یکدیگر دارند. این پیمان مشمول حقوق بین‌الملل است و یک پیمان حقوقی تلقی میشود. بنابراین تلقی آن به عنوان یک پیمان سیاسی یک اقدام غیرکارشناسی و به دور از واقعیات موجود است. طرح چنین استدلال‌های بی پایه و اساس به منظور محق جلوه دادن آمریکا برای فعال سازی اسنپ بک است. همه اعضای برجام به حقوقی بودن این توافق باور دارند؛ همانطور که این توافق، تعهداتی را برای همه طرفین آن مشخص کرده است.
گاهی این سوال مطرح میشود که قبل از اعلام آرای اعضای شورای امنیت در خصوص پیش نویس قطعنامه آمریکا برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران، واشنگتن از نتیجه رأی گیری آگاه بود؛ پس چه عاملی سبب شد تا آمریکا با علم به شکست، دست به چنین ریسکی زد؟ واقعیت این است که چنین رویه‌ای به دلیل وجود مشاوران و کارشناسان بی اطلاع یا کم اطلاع در کاخ سفید و انگیزه‌های سیاسی رئیس جمهور آمریکا، مسبوق به سابقه است.
سلسله‌ای از تصمیمات زنجیره‌ای در دوران ریاست جمهوری ترامپ اتخاذ شده که شکست آنها قابل پیش‌بینی بوده است. برای مثال در موضوع انتقال سفارت آمریکا از تل آویو به بیت المقدس، شاهد بودیم که کشورهای جهان حتی متحدان قبلی آمریکا از این اقدام حمایت نکردند. تصمیم اشتباه دیگر، طرح معامله بزرگ قرن با هدف الحاق کرانه باختری به سرزمین‌های اشغالی بود که با مخالفت جامعه جهانی حتی کشورهای اروپایی و سازمان ملل متحد روبرو شد. در خصوص تصمیم آمریکا مبنی بر الحاق بلندی‌های جولان به رژیم اشغالگر نیز، مخالفت جهانی قابل پیش بینی بود. در داستان خروج آمریکا از برجام هم اکثریت کشورهای دنیا، اقدام آمریکا را نوعی عهدشکنی و مغایر با موازین بین‌المللی دانستند.
این تحلیل درخصوص مکانیسم ماشه نیز صدق می‌کند. به دلیل یکجانبه‌گرایی و روحیه استکباری، برای آمریکا نقض قوانین و مقررات بین‌المللی اقدامی عادی شده است؛ اما جهان از تصمیمات بدون پشتوانه کارشناسی آمریکا حمایت نمی‌کند. در مجموع می‌توان گفت که غیرمعمول و عجیب نیست که آمریکا با علم به شکست، باز هم پیشنهادات غیرعملی خود را مطرح می‌کند.
ادعای پمپئو مبنی بر اینکه تحریم‌های یکجانبه از ۳۰ شهریور احیا می‌شوند، نیز یک حرف بی‌پشتوانه است. اگر منظور پمپئو، تحریم‌های یکجانبه آمریکاست که وجود داشته و کشورها ملزم به تبعیت از آن نیستند. اگر هم منظور وی تحریم‌های بین‌المللی است که در این زمینه، اجماع جهانی وجود ندارد و مورد حمایت کشورهای جهان واقع نخواهد شد.
در سفر اخیر رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران نیز بیانیه‌ای سازنده و امیدوارکننده صادر شد که نشان از اراده طرفین برای همکاری دارد. گروسی از نتایج سفر به ایران راضی بود و طرف‌های ذیربط از جمله روسیه، چین و کشورهای اروپایی از این توافق ابراز خرسندی کردند. در ایران همیشه اراده برای تداوم همکاری با آژانس وجود داشته و اینکه گروسی اعلام کرد که آژانس به صورت مستقلانه عمل خواهد کرد، موضع خوبی بود و آینده روابط تهران و آژانس را روشن ساخت. کشورهای دنیا به خوبی می‌دانند که ایران به دنبال استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای است و در این بین فرافکنی و طرح بحث‌های حاشیه‌ای از سوی آمریکا، نمی‌تواند خللی در این روند ایجاد کند.
اشکال آمریکا این است که نمی‌خواهد انزوای خود را قبول کند و برای حاکمیت ملی کشورها و استقلال نهادهای بین‌المللی، ارزش قائل شود.
ایالات متحده آمریکا تا کنون هرآنچه در توان داشته علیه ایران به کار بسته است؛ دست واشنگتن در قبال اقدام علیه ایران خالی است و به نظر نمی‌رسد در آستانه انتخابات ریاست جمهوری، اقدامات احتمالی واشنگتن به نتیجه برسد.
در حال حاضر کشورهای 1+4 علی‌رغم اختلافات موجود برای تحقق هدف مشترک خود که حفظ و تداوم برجام است، متفق القول هستند. البته اگر هریک از اعضای برجام بخواهند اقداماتی خلاف این توافق انجام دهند و یا مکانیسم ماشه را علیه ایران فعال کنند، در آن صورت دست ایران خالی نخواهد بود و تصمیم لازم را اتخاذ خواهد کرد.
منبع: خبرآنلاین
سایر اخبار این روزنامه
واکسن کرونای «جانسون اند جانسون» مانع از ابتلای شدید همسترها شد
آغاز متفاوت سال تحصيلي
دست آمریکا خالی است
تشریح حادثه انفجار خودروی حامل سیلندرهای گاز
چراغ‌هایی کم فروغ اما زنده در روزگار کرونایی
وزیر امور خارجه سوئیس در نصف جهان
تعداد چک‌های برگشتی کم شد مبلغ‌ها سنگین
طمع پیروزی ترامپ به قیمت جنگ
شروع سال تحصیلی زیر سایه نگرانی
لزوم تشکیل کارگروه ایمن‌سازی مدارس در مناطق شهرداری
کاهش پوشش واکسیناسیون کودکان در کشور تحت تاثیر کرونا
