روزنامه آفتاب یزد
1399/06/30
توپ را در زمین مردم نیندازید
پازوکی کارشناس اقتصادی در گفتگو با آفتاب یزد: ژاپنیها برای پیشرفت وِرد نمیخوانند بلکه سیستم اقتصادی خود را درست کرده اندآفتاب یزد- گروه سیاسی: صحبت درباره تورم، گرانی، بالا رفتن نرخ ارز و طلا دیگر تکراریترین بحثی است که روزانه شاهد هستیم، فرقی نمیکند مخالف سیاسی رسانهای باشد یا در اتوبوس و مترو! واقعیت این است که این مسائل از آنجایی که با معیشت و به عبارت بهتر زنده ماندن مردم در ارتباط است امری پرتکرار شده است! درباره اینکه چه دلایلی موجب این وضعیت شده بیشمار دلیل وجود دارد و هر فرد و گروهی دلایل خودش را دارد. برخی در دولت معتقدند فشارهای آمریکا عامل اصلی کاهش ارزش پول ملی و تورمهای این مدت اخیر بوده است. برخی دیگر میگویند تنها عامل ایالات متحده نیست بلکه دولت پنهان وجود دارد که برسر راه دولت سنگاندازی میکند. اصولگرایان میگویند دولت مقصر است و تدبیری برای عبور از بحران ندارد. به عنوان نمونه سیدعلی یزدی خواه نماینده تهران در جلسه 23 شهریور ماه مجلس با انتقاد شدید از وضعیت اقتصادی کشور گفت:«دلمان به بورس گرم باشد یا به گشایش اقتصادی. بر سر در پاستور بنویسید دولت تعطیل است.» در چنین شرایطی خود حسن روحانی نیز معتقد است که دولت کوتاهی
داشته است. هرچند که با اما و اگر این موضوع را مطرح میکند. هفته پیش رئیس جمهور یادآور شد: ما باید یک پایش مستمر از زمانی که کالا تولید میشود تا وقتی وارد بازار میشود را داشته باشیم و بدانیم که گندم کی از مرزعه خارج شد، کی به سیلو رفت و کی عرضه شد. باید درباره کالاهای کارخانهها هم بدانیم اگر در انبار است، کجاست. اگر برای توزیع در کامیون است، کجاست. رئیس جمهوری با بیان اینکه ما کالا تولید کردهایم و مازاد نیاز هم داریم و به دنبال صادرات هستیم اما همزمان کالا در بازار به درستی یافت نمیشود، اظهار کرد: امروز ما اعتراف میکنیم که مردم عزیز ایران! در تامین مواد غذایی از لحاظ اصل این مواد، موجودی داریم و در بازار وجود دارد اما قیمت ناعادلانه است، غیرمنصفانه، غلط و نادرست است. چرا مردم در فشار قرار میگیرند؟ ما باید پایش و نظارت داشته باشیم و باید تعزیرات حکومتی با تمام توان در بازار باشد و قوه قضائیه هم آماده است. ما در توزیع مشکل داریم و کالاهای ما وجود دارند اما در بازار به درستی عرضه نمیشوند. ما وزیر به مجلس معرفی میکنیم و رای کافی نمیآورد. البته این حق مجلس است و من نمیخواهم ایرادی بگیرم اما شرایط ما شرایط خاصی است. وی ادامه داد: برخی میگویند ما در شرایط تحریم هستیم، این حرف دقیق نیست ما در دولت قبلی هم مدتی در تحریم بودیم اما الان در جنگ اقتصادی هستیم و با تروریسم اقتصادی مواجهیم. میبینید که چطور کشتیهای ما را در دریاها
دنبال میکنند.
> مردم مقصرند؟
درحالی که رئیس جمهور همچنان تاکید دارد باید فلان و بهمان شود اما برخی نیز معتقدند مردم نیز در وضعیت فعلی مقصر هستند. در همین زمینه یک عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی از بررسی وضعیت بورس و افزایش قیمت مسکن، خودرو و ارز در جلسه هفته آینده مجلس خبر داد و گفت: مسئولان برای فرار از مسئولیت وقتی مسکن گران میشود میگویند مردم مقصر هستند، بورس ریزش میکند باز هم میگویند مردم مقصر هستند، خودرو گران میشود همین را میگویند! خب مردم از ایران بیرون بروند تا بعضی از مسئولان راحت باشند! علیرضا سلیمی درباره گرانی خودرو و این که گفته میشود هیجانات مردم و روی آوردن آنان برای خرید خودرو باعث افزایش قیمت آن شده است، گفت: این هیجاناتی که امروز گفته میشود مردم دچارش هستند و باعث افزایش قیمت شده است را چه کسی ایجاد کرده است؟ سیاستهای غلط دولت و تصمیمگیران باعثش شده است. سیاستهای غلط لطمههای بسیاری را به ما زده است. با این حال اختلاف نظر در این زمینه دیده میشود. به عنوان نمونه سید رضا اکرمی، عضو جامعه روحانیت مبارز، در گفتوگو با اعتمادآنلاین در این باره اظهار داشت: مردم ما الان از دو یا سه مورد به شدت در رنج هستند و سختیها را تحمل میکنند. مورد اول این است که بر امور نظارت یا کنترل لازم نمیشود. در واقع با اینکه هر کالایی از آهن و لاستیک گرفته تا دارو، لبنیات، تخممرغ و... به وفور یافت میشود و انبارها پر از مواد است اما به دلیل فقدان نظارت هر کسی هر چه دلش میخواهد و به هر قیمتی که آرزو دارد، عرضه میکند و به همین دلیل مردم توان و امکان تامین مایحتاج اصلی خود را ندارند و در نتیجه احساس ناامیدی میکنند. این فعال سیاسی در ادامه گفت: مسئله دیگر که سبب نگرانی جامعه شده این است که هم مردم مشکل رفتاری دارند و هم مدیران جامعه درست کار نمیکنند؛ یعنی لازم است هم مردم انصاف به خرج بدهند و هم دولتیها با استفاده از موقعیتی که دارند نظارت لازم داشته باشند چون نظارت تنها بدون انصاف مردم به جایی نمیرسد و مشکلات حل نمیشود. برای
بهتر شدن شرایط باید دولت، ملت، نظام و مجلس و... همه و همه کار کنند و یکطرفه نمیشود به نتیجه رسید. این هم معلوم است که بالای سر هر کسی نمیشود مامور گذاشت. پس مردم باید انصاف و وجدان داشته باشند و نظارت هم بالای سرشان باشد. او تصریح کرد: مسئله دیگر هم این است که من تقصیر را گردن شما میاندازم و شما مرا مقصر میدانید و... و به همین دلیل نمیتوانیم موانع را از پیش رو برداریم. برای اینکه همه چیز درست شود باید بنشینیم و به مصداق «وَتَواصَوا بِالحَقِّ وَتَواصَوا بِالصَّبرِ» مقابل تحریمها صبر و استقامت به خرج دهیم و برای خدمت به یکدیگر کوشا باشیم، همچنین با هم صحبت کنیم تا بتوانیم راهی برای عبور از بحرانها پیدا کنیم.
> اقتصاد توصیه اخلاقی یا دستور نمیپذیرد
در همین زمینه برای بررسی اینکه اساسا چرا وضعیت اقتصادی امروز به این شکل است و آیا انصاف مردم در این زمینه فاکتور مهمی است با یک استاد اقتصاد گفتگو کردیم. مهدی پازوکی به «آفتاب یزد» گفت: «با توصیه اخلاقی نمیتوان اقتصاد را درست کرد، اقتصاد فرمان و دستور نمیپذیرد، روال خودش را دارد، در شرایط کنونی از یک طرف ایالات متحده ما را تحریم کرده است و این فاکتور موثری است، در واقع اثر این سیاست آمریکا درحالی مشاهده میشود که همانطور که دیدیم در چهار سال اول دولت وقتی تحریمها کاسته شد نرخ تورم نیز کاهنده شده بود، البته هم اکنون فاکتور کرونا نیز تبعاتی را بر اقتصاد کشور تحمیل کرده است.» او افزود:«یکی از مشکلات این است که سیستم بانکی ایران تقریبا با جهان قطع شده است و در این وضعیت برخی تصمیم گیریهای مسئولان نیز موثر بوده است، مثلا ما با تصمیم خود و نپذیرفتن FATF بر این وضعیت دامن زده ایم، بحث من این نیست که با افای تی اف مشکل کامل حل میشود، قطعا نیاز به درایت، تدبیر و به عبارت دیگر حکمرانی خوب نیز وجود دارد باید سعی کنیم با سیاستهای خردمندانه تولید ملی را افزایش دهیم، وقتی تولید ما کاسته میشود و به عبارتی کیک اقتصاد کوچک میشود و از آن طرف نیز رانت و انحصار وجود دارد و میدان اقتصاد ایران رقابتی نیست همه این موارد فاکتورهایی است که مکانیسم قیمت در این اقتصاد عمل نمیکند و شاهد وضعیت کنونی هستیم، طبیعی است با خواهش و یا دستور نیز مشکل حل نمیشود.» پازوکی در ادامه گفت:«چرا در ژاپن نرخ تورم صفر است، چون اقتصاد و مکانیسم بازار مثل ساعت کار میکند و تدبیر وجود دارد اما مسئولان ما خودتحریمی میکنند، به عنوان یک اقتصاددان و اقتصادخوانی که بیش از 25 سال است در دانشگاه اقتصاد تدریس میکند متوجه نمیشوم چرا روسیه و چین یا حتی عراق به عنوان شرکای ما عضو افای تی اف هستند اما ما حتی همکار آن نیستیم!» این استاد دانشگاه گفت:«وقتی سیستم بانکی را با جهان ببندیم، نمیتوان نرخ ارز را کنترل کرد، صادرات را افزایش داد، نظام تدبیر باید حاکم شود، تعامل در چارچوب منافع ملی باید برقرار شود اما متاسفانه طرز تفکری در ایران وجود دارد که معتقد است میشود بدون جهان میتوان آقای جهان شد اما این شدنی نیست!» این اقتصاددان گفت:«هرچند برخی تلاش میکنند حلقه ارتباط ایران با سایرین را تنگ کنند اما مردم ایران تمایل به ارتباط با جهان توسعهیافته دارند، شاید جالب باشد که چنین تمایلی در میان مردم کشورهای عرب منطقه نیست هرچند که در آن کشورها مسئولانشان نگاه متفاوت از مردم دارند.» پازوکی تاکید کرد:«مجمع تشخیص مصلحت نظام تصمیم گرفته که افای تی اف را رد کند و با همین تصمیم هزینه ایجاد کرده اما حاضر نیست هیچ مسئولیتی را بپذیرد، تا وقتی اقتصاد ایران بسته باشد راه به جایی نخواهیم برد. مقدمه پیشرفت این است که تعامل داشته باشیم دنیا فقط آمریکا نیست اما ما خودمان با اقداماتی که داریم تعامل با سایرین را هم دشوار کردهایم در این شرایط که برخی مسیرها را تحریم بسته، برخی را تصمیم گیریهای مسئولان اگر برندگان جایزه نوبل اقتصاد هم به ایران بیایند راه به جایی نخواهند برد. تا سازوکار تصمیمگیری اصلاح نشود توسعه، سرابی بیش نیست. این استاد دانشگاه تاکید کرد: «حل مشکلات اقتصادی نیازمند ارتباط با جوامع توسعه یافته است و اقتصاد با توصیه اخلاقی یا حتی فرمان و دستور توسعه نمییابد، کشورهایی نظیر ژاپن برای پیشرفت وِرد نمیخوانند بلکه سیستم درست کرده اند، نظام تصمیمگیری براساس اصول کارشناسی و علمی که ما نیز در ایران با رعایت منافع ملی ایران باید همین راه را طی کنیم و جایگزینی نیز وجود ندارد.»
سایر اخبار این روزنامه
خرید ۲۰ میلیون دوز واکسن کرونا از یک شرکت هندی
آغاز فصل مچاندازی دولت و مجلس برای بودجه 1400!
توپ را در زمین مردم نیندازید
واشنگتن در انزوا
اصولگرایان برای جشن پیروزی در انتخابات ۱۴۰۰ عجله نکنند
چرا مردم باید در فشار باشند؟
منتظر چه هستید؟
کودکان کار؛ تقاطع کارگر-کشاورز
علت پوسته پوسته شدن پوست
خبر روحانی از یک بیماری جدید
آقایان سابقاً مسئول! انتقاد کنید اما سهم خود را فراموش نکنید!
اراده سیاسی اروپا و برجام