روزنامه آفتاب یزد
1399/07/24
آیا داعش به منطقه بازگشته است؟!
دبیرکل ناتو در جواب ترامپ که گفته بود به زودی افغانستان را ترک خواهیم کرد به کنایه گفته بود:«کجا با این عجله؟! با هم آمده ایم، با هم نیز خواهیم رفت و این یعنی تحولات منطقهای شاید از دست آمریکاییها نیز خارج شده باشد!
آفتاب یزد ـ رضا بردستانی: یک کارشناس مسائل بینالمللی و خاورمیانه در گفتگو با آفتاب یزد گفت:« برای طالبان بودن و نبودن ترامپ از درجه اهمیت بالایی برخوردار است اما برچیده شدن سفره داعش از منطقه به ویژه شمال عراق و بخشهایی از سوریه چندان ربطی به جمهوری خواه یا دموکرات بودن دولت بعدی ایالات متحده آمریکا ندارد به سه دلیل:
= طالبان با آمریکاییها دو گونه توافق داشته؛ یکی پیدا که مفادی از آن نیز منتشر شده و یکی پنهان که صرفا بین سران طالبان و نماینده ویژه ترامپ در میان گذاشته شده است. آنچه برای طالبان مهم است توافق پنهانی است که استیلای همه جانبه ی طالبان بر افغانستان ارتباط مستقیمی به باقی ماندن ترامپ در کاخ سفید دارد و چنانچه بایدن روی کار بیاید بعید نیست توافقات پنهان یا کلا پذیرفته نشود یا دچار تغییراتی اساسی شود!
= داعش گوش به فرمان ترامپ یا بایدن نیست به تعبیری ساده تر، داعش فرزند آمریکا در منطقه است تا جنگهای نیابتی را همچنان زنده نگه دارد.
= داعش به نوعی بر هم زننده ی توازن امنیتی منطقه است که باید آن را پدیده ی هزاره سوم و ساخته شده به دست اتاق فکرهایی دانست که همواره صحبت از خالی کردن پادگانها و پایگاههای تحت اختیار آمریکاییها در عراق میکنند؛ ترک عراق میتواند شروع مجدد یا آغاز بازگشت داعش به منطقه باشد.
دکتر محمدصالح صدقیان میگوید: از بین رفتن، نابودی و پایان داعش انگارهای غلط و باوری ساده لوحانه است زیرا داعش شروع و پایانش بسته به خواست و میل آمریکاییها و اروپاییها است و برای یک بازه زمانی ده ساله، سخن از نابودی داعش صرفاً مصرف رسانهای داشته و میانهای با واقعیتهای موجود ندارد!
> کنایه ناتو به ترامپ و باقی ماجرا...
دبیرکل ناتو در جواب ترامپ که گفته بود با زودی افغانستان را ترک خواهیم کرد به کنایه گفته بود:«کجا با این عجله؟! با هم آمده ایم، با هم نیز خواهیم رفت و این یعنی تحولات منطقهای شاید از دست آمریکاییها نیز خارج شده باشد!
مذاکرات صلح طالبان و آمریکا در قطر که این بار با حضور نمایندگانی از دولت قانونی افغانستان در حال برگزاری بود ناگهان، نیمه کاره رها میشود، رایزنیهای منطقهای با دولت پاکستان حکایت از آن دارد که بخشی از ماجرا در کشمکشهای اسلام آباد و کابل نهفته است. عبدالله به پاکستان میرود و خلیلزاد از ابتکار عمل پاکستانیها اظهار رضایت و سپاسگزاری میکند. در همین حال احزاب مخالف عمرانخان در ائتلافی آشنا به ذهن(!) خواهان برگزاری انتخاباتی زود هنگام و برچیده شدن وضعیتی هستند که در آن نظامیان در تمامی امور دخالت میکنند و دولت حاکم نیز اعتراضی ندارد. خبرهای ضد و نقیضی میگوید طالبان خواهان پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری پیش رو است حتی برای وی بعد از مبتلا شدن به ویروس کرونا، آرزوی بهبودی میکند که البته عجیب نیست چون رهبر کره شمالی نیز دست به دعا میشود!اندکی بعد طالبان میگوید چنین خواستهای ـ تمدید ریاست جمهوری ترامپ ـ را مطرح نکردهاند و این یک ادعای تحریف شده است اما صدقیان کارشناس مسائل خاورمیانه و عراق میگوید:« هیچ کس به اندازه طالبان، اسرائیل، عربستان سعودی و داعش از پیروزی ترامپ خوشحال نخواهد شد.»
ماجراهای دیگری نیز در منطقه اشاعهدهنده اخباری تلخ هستند. غائله «قره باغ» که بالا میگیرد ناگهان خبر میرسد برخی از اعضای داعش در این غائله حضور داشته اند، تایید و تکذیبها راه به جایی نمیبرد چون پیشتر در لیبی نیز سر و کله ی داعش پیدا شده بود همین طور در مرز افغانستان و پاکستان و بخشهایی از افغانستان.یک تئوری و فرضیه شکل میگیرد که حکایت از بازگشت داعش به مناطق قبلی میکند، کانون آن سنجار در شمال عراق است
> سنجار کانون بحران یا نقطه بازگشت داعش؟!
خبرگزاری مهر در گزارشی با عنوان:« توافق سنجار از قابلیت اجراییشدن تا معامله سیاسی » مینویسد: امضای توافقنامه سنجار با موجی از واکنشهای مخالف و موافق در عرصه سیاسی عراق همراه شد. البته
باید گفت که میزان مخالفتها بویژه در میان اقلیت ایزدی بیشتر به چشم میخورد. مخالفان این توافق دلایل قانع کنندهتری دارند؛ بویژه اینکه سفارت آمریکا در بغداد از این توافق استقبال کرده است. یک تحلیلگر عراقی در این باره گفت که استقبال آمریکا و سازمان ملل از این توافق و نشستهایی که رئیس جمهور عراق با گروههای کرد برگزار کرد، حاکی از وجود برنامههایی برای بازگرداندن نیروهای پیشمرگه به کرکوک و دادن بودجه بیشتر به اقلیم کردستان به واسطه افزایش جمعیت زیرمجموعه آن است. از سویی اعلام حمایت حزب دموکرات کردستان از نامزدی الکاظمی نیز به برخی ابهامات و عدم شفافیت در این توافق دامن زد. این گمان تقویت شد که حمایت از نامزدی الکاظمی یک پاداش در ازای امضای این توافق است. بویژه که بیشتر محافل سیاسی و رسانهای عراق نسبت به ابهامات و شرایط زمانی این توافق به شدت انتقاد دارند. این نکته در مواضع مقامهای عراقی بهخوبی دیده میشود. البته این باور نیز وجود دارد که توافق سنجار بعید است قابلیت اجرایی داشته باشد و تنها در آستانه برخی رویدادهای سیاسی عراق و انتخابات میتواند بهعنوان یک برگه مورد استفاده قرار گیرد.
بنابر گزارش النخیل الاخباریه، قیس الخزعلی دبیر کل جنبش عصائب اهل حق در واکنش به توافق میان بغداد و اربیل بر سر منطقه سنجار گفت که الحشد الشعبی این شهر را از چنگ داعش رهانید و اخراج نیروهای این نهاد از سنجار جزو تشریفات سیاسی و بده بستانهای انتخاباتی است که به حساب ایزدیها نوشته میشود. ایزدیها پیشاز این رنجهای فراوانی را متحمل شدهاند و به نظر با این توافق رنج آنان تداوم پیدا میکند. حتی «الفرات نیوز» مدعی میشود که ایزدیهای منطقه سنجار تاکید کرده اند: توافق اخیر برای عادیسازی اوضاع این منطقه در سایه هماهنگی میان بغداد و اربیل را مردود میدانند! در این میان«العهد» طی گزارشی مینویسد:« کارشناسان و صاحب نظران سیاسی در عراق بر این باورند که توافق اخیر بین دولت عراق و اقلیم کردستان نگرانیهایی را درپی خواهد داشت زیرا ورود نیروهای پیشمرگه به سنجار موضوعی است که از نگاه این افراد باعث
بحرانیترشدن اوضاع خواهد شد.»
العهد در ادامه خاطر نشان میکند:« ارشد الصالحی رئیس جبهه ترکمنهای عراق در سخنانی اعلام کرد که دولت عراق در خصوص توافقنامه سنجار نظر عربها و ترکمنها را جویا نشده است.» وی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: «زمانی که داعش سنجار را اشغال کرد، پرونده امنیتی این شهر در دست نیروهای پیشمرگه بود. ما نمیپذیریم که نیروهای حزب کارگران کردستان از سنجار خارج شده و به کرکوک فرستاده شوند.» وی ضمن انتقاد از عملکرد دولت عراق در خصوص بازگشت آوارگان به سنجار افزود: «باعث تعجب است که اهالی سنجار در مذاکراتی که بین دولت فدرال و اقلیم کردستان انجام شده، دخالت داده نشده اند.»
> نگرانی از بازگشت داعش
خبرگزاری مهر در ادامه ی گزارش خود با ابراز نگرانی از بازگشت داعش مینویسد:«این توافق دارای سه محور اصلی اداری، امنیتی و بازسازی است و طبق یکی از بندهای آن، منحصراً پلیس و دستگاههای امنیت ملی و اطلاعات، مسئولیت امنیت داخل سنجار را برعهده خواهند داشت و دیگر یگانها و گروههای مسلح با نظارت فرماندهی عملیات مشترک و حشد شعبی به خارج از شهر انتقال داده خواهند شد. همین مفاد نگرانی افکار عمومی بویژه اقلیت ایزدی را که رنجهای زیادی از اقدامات تروریستی داعش متحمل شدهاند در بر داشته است. از اینرو سخنان کامل البیاتی تحلیلگر مسائل سیاسی درباره توافق اخیر مصطفی الکاظمی با اقلیم کردستان را میتوان در راستای همین نگرانی تفسیر کرد که گفته است: توافقی که در مورد سنجار حاصل شده به وقوع درگیری در این منطقه منجر خواهد شد و ممکن است بازگشت گروه تروریستی داعش به این منطقه را درپی داشته باشد. وی افزود: گروههای جمعیتی موجود در سنجار و به ویژه ایزدیها مخالف اقدام دولت فدرال و توافق با دولت اقلیم هستند. نارضایتیها تنها به ایزدیها محدود نمیشود و تمام اقلیتهای موجود در دشت نینوی نسبت به اقدام دولت و واگذاری مناطق مورد منازعه به اقلیم کردستان نگران هستند.
عیسی سعدو، فعال رسانهای و اجتماعی ایزدی عراقی که مسائل و مشکلات مربوط به ایزدیهای عراق را در شبکههای اجتماعی دنبال میکند در توئیتی نوشت: در گفتگویی که با شبکه العهد داشتم، گفتم که حشد شعبی شرافت و افتخار همه ما است. برای اینکه حشد شعبی تنها نهادی بود که نسبت به اقلیتها به صورت منصفانهای برخورد کرد.
> دموکرات و جمهوری خواه پشتیبان داعش!
دکتر محمد صالح صدقیان کارشناس مسائل خاورمیانه، با اشاره به این موضوع که:«داعش پدیده ی هزاره ی سوم و ساخته و پرداخته آمریکا و همپیمانان این کشور است» اظهار میدارد: این که فکر کنیم داعش شکست خورده و از بین رفته اند، ساده انگارانه و به دور از واقعیتهای موجود است زیرا داعش همچون روزهای اول تحت نفوذ و حمایت صددرصد آمریکاییها است و حالاحالاها نیز قصدی برای ازبینبردن آنها وجود ندارد.
این کارشناس مسائل خاورمیانه با دست گذاشتن بر این موضوع که: «داعش برای آمریکاییها هزینهای اعم از مادی و معنوی ندارد!» میافزاید: هم مامن داعش مشخص است هم منابع مالی و لجستیک منتها بهرهبرداری اصلی برای آمریکاییها و اروپاییها است.
صدقیان معتقد است: داعش یک واقعیت تلخ و ریشه دار در منطقه است و فقط سر و صدای کمتری از آنها در رسانه شنیده میشود.
وی میافزاید: داعش در لیبی، افغانستان، ترکیه، عراق، سوریه، اردن و حتی پاکستان حضوری جدی دارد و اگر مهار نشود حتی آمریکاییها نیز نخواهند توانست با آنها برخورد کنند مگر آن که همان کنند که با القاعده و اسامه بن لادن کردند.
محمدصالح صدقیان در واکنش به آزادی زندانیان طالبان و بازگشت آنها به صحنه ی نبردهای خونین و امکان تکرار این وضعیت در عراق و سوریه میگوید: ابوبکر بغدادی از کجا آمد؟ از زندانهای آمریکا پس مطمئن باشید هرگاه امریکاییها به داعش و نیروی تخریبی آنان احتیاج داشته باشند از آنها استفاده خواهند کرد. این کارشناس مسائل خاورمیانه ی اضافه میکند: مسائلی که این روزها در بخشهایی از خاورمیانه در حال رخ دادن و شکلگیری است حکایت از آن دارد که داعش نه تنها از بین نرفته که مجهزتر، سازماندهی شدهتر و کارآزمودهتر برای اهداف بعدی آمریکایی ها، آماده ی وارد شدن به صحنه هستند.
صدقیان با اذعان به این مسئله که اتاق فکر داعش در واشنگتن و تلآویو است ادامه میدهد: این که ترامپ میگوید از افغانستان خارج میشود یا عراق و سوریه را در نهایت ترک خواهد گفت به این دلیل است که دلخوش و مطمئن به حضور داعش هستند تا در موقع لزوم اهداف آنان را اجرایی کنند. وی میافزاید: وقتی هیلاری کلینتون به وضوح میگوید داعش را ما به وجود آوردیم باید بدانیم که مواضع آمریکا در مورد داعش ربطی به این رئیس جمهور و آن یکی رئیس جمهور ندارد و عملا جمهوری خواه و دموکرات توان مداخله در سیاست خارجه امریکا را نخواهند داشت که بودن یا نبودن این حزب و آن حزب بتواند تغییری در ماهیت و اصل وجودی داعش داشته باشد.
این کارشناس مسائل عراق در پایان خاطرنشان میکند: البته طالبان خواهان ادامه ی حضور ترامپ است همانطور که عربستان و اسرائیل از روی کار آمدن بایدن چندان خوشحال نخواهند بود زیرا ثبات تروریستها بسته به تفکرات افراطی ترامپ است و طالبان خیال میکند با بودن ترامپ راحتتر بر افغانستان سیطره پیدا
خواهند کرد.
صدقیان میگوید: حضور داعش در منطقه حداقل برای یک دهه آینده تثبیت شده است مگر آن که سیاستهای منطقهای آمریکا و اروپا دچار تغییراتی اساسی و بنیانی شود.
سایر اخبار این روزنامه
آیا داعش به منطقه بازگشته است؟!
توضیح وزارت امور اقتصادی و دارایی در مورد گزارش آفتاب یزد
ممنوعیتهای دیرهنگام سفر
دوران پسا زنگنه؛ دغدغه بزرگ صنعت نفت ایران
چهرههای نه چندان جذاب
عوامل خودکشی
رقصنده در تاریکی!
شهردار دوچرخه سوار
لاشخورهای آدم نما
بازارگردانان خوب رُل بازی نمیکنند!
کودک رفته، مادر سوگوار