معمای وینچسترها

یونس مرادی: طی چند روز اخیر یک فیلم دیگر از درگیری اشرار با یکدیگر منتشر شده که در این فیلم یکی از طرفین درگیری اقدام به شلیک با سلاح گرم به طرف دیگر می‌کند. این برای چندمین بار در هفته‌های اخیر است که فیلم‌هایی از درگیری اشرار و اوباش با یکدیگر منتشر می‌شود. هفته گذشته یک جوان بسیجی به خاطر دفاع از نوامیس مردم، در منطقه استخر تهران مورد هجوم اوباش قرار گرفت و به شهادت رسید. چندی قبل از این حادثه نیز فیلمی از درگیری تعدادی جوان در تهران منتشر شد که به صورت گروهی اقدام به ضرب و شتم یکدیگر در خیابان‌ کرده‌ بودند. درگیری مسلحانه در منطقه سعادت‌آباد تهران هم از جمله فیلم‌هایی بود که اخیرا ایجاد ناامنی توسط اوباش و اشرار در تهران را نشان می‌داد. حمله اوباش به بیمارستان پورسینای رشت نیز از جمله فیلم‌هایی بود که موجی از نگرانی و ترس را در جامعه ایجاد کرد. البته حمله اوباش به بیمارستان‌ پیش از این نیز سابقه داشته است؛ ماجرای حمله اوباش به بیمارستان شهید بهشتی قم نشان داد تعقیب طرفین دعوا تا بیمارستان و ایجاد رعب و وحشت در بیمارستان‌ها نیز از جمله شگردهای جدید هراس‌افکنی اوباش شده است.  همه این موارد نشان می‌دهد ما با تشدید رفتارهای مجرمانه ضدامنیتی مواجه هستیم و این موضوع مخاطرات بسیار جدی به همراه خواهد داشت، بویژه اینکه هر نوع مماشات یا اقدام اشتباه در برخورد قاطعانه با عوامل مخل امنیت، چه اشرار و اوباش و چه سارقان و جیب‌برها، قطعا موجب چراغ سبز نشان دادن به اوباش و نارضایتی مردم خواهد شد. اظهارات اخیر آیت‌الله رئیسی، رئیس قوه ‌قضائیه در حمایت از نیروی انتظامی و نیز تاکید بر برخورد با اراذل و اوباش در همین راستاست و می‌تواند باعث پشتگرمی ماموران فداکار ناجا در برخورد با عوامل رعب‌افکنی در جامعه باشد.    * وینچستر‌ها در ایران چه می‌کنند؟ انتشار فیلم درگیری اخیر با سلاح گرم در شمال کشور، یک نگرانی جدی را باعث شده است؛ جدا از اینکه در یکی دو سال اخیر درگیری با سلاح گرم آن هم به خاطر نزاع‌های معمولی خیابانی شدت گرفته است اما یک نوع سلاح گرم مشخص هم در برخی از این درگیری‌ها مشاهده می‌شود. اگر تا پیش از این درگیری با سلاح گرم مختص نزاع‌های بزرگ قومی ـ قبیله‌ای در غرب و بخشی از جنوب کشور بود اما در سال‌های اخیر دیده‌ایم که برخی جوانان و نوجوانان به بهانه موضوعات کوچک، حتی مسائل عشقی، علیه یکدیگر اسلحه می‌کشند. فیلم اخیر نشان می‌دهد در یک درگیری خیابانی در شمال کشور، فردی با خیال راحت اسلحه وینچستر خود را مسلح کرده و به طرف دیگر شلیک می‌کند! اما نکته مهم ماجرا اینجاست که در یکی دو سال گذشته حجم اخبار مربوط به درگیری مسلحانه با سلاح وینچستر در ایران بسیار قابل تأمل است. از سوی دیگر کشفیات سلاح وینچستر که در کاتالوگ‌های فروش به عنوان «وینچستر شورشی» عرضه شده، طی یک سال گذشته افزایش چشمگیری داشته است. به عنوان مثال مردادماه امسال 50 قبضه وینچستر شورشی در کرج کشف شد. همزمان 40 قبضه اسلحه شورشی دیگر در اهواز کشف شد. زمستان سال گذشته نیز 126 اسلحه که بخش زیادی از آن وینچستر شورشی بود در اصفهان کشف و ضبط شد. آذرماه سال گذشته نیز از کشف بیش از 100 شات گان وینچستر در استان گلستان توسط وزارت اطلاعات باخبر شدیم.  سلاح‌های موسوم به شورشی در استان‌های غربی بویژه در لرستان و ایلام و همین‌طور در استان فارس به وفور یافت می‌شود. کما‌اینکه سال گذشته تصاویر قاتل طلبه همدانی با این سلاح ساچمه‌ای نیز منتشر شد.    * بازار مشکوک وینچستر حوادث رخ داده با این اسلحه به طرز عجیبی در حال افزایش است و نشان می‌دهد قاچاق این اسلحه گرم به درون ایران طی سال‌های اخیر شتاب گرفته است. فروشگاه‌های فروش سلاح در فضای مجازی بشدت افزایش داشته‌اند. حجم دستگیری فروشندگان این سلاح‌ها نیز این موضوع را تایید می‌کند. تجارت اسلحه در مرزهای شرقی و غربی بسیار زیاد شده است. نمایش سلاح‌های آمریکایی در مناطقی از کشور که ساکنان آن قومیت‌ها هستند نیز رو به فزونی گذاشته است. در مناطق قومیتی که اسلحه‌های شکاری مثل برنو یا اسلحه‌های ساچمه‌ای خفیف به نوعی جزئی از فرهنگ آنها بوده، اکنون اسلحه‌های مخرب آمریکایی مانند وینچستر به وفور یافت می‌شود! و جوانان در این مناطق وفاداری خود به رسوم و فرهنگ‌شان را با گرفتن عکس یادگاری نه با برنو، بلکه با وینچستر و سایر شات‌گان‌های ساچمه‌ای خودکار نشان می‌دهند.    * اسلحه وینچستر چه ویژگی‌هایی دارد؟ وینچستر یک سلاح ساچمه‌ای بسیار کشنده است که همزمان می‌تواند چند نفر را کشته یا زمینگیر کند. این شات‌گان کشنده یک سلاح تاشو است و وقتی تا می‌شود اندازه آن تا 40 سانت کاهش می‌یابد که براحتی قابل اختفا و حمل است، بویژه در فصول سرد براحتی زیر لباس گرم قابل اختفا است. این سلاح گرم می‌تواند به صورت خودکار 5 فشنگ ساچمه‌ای را شلیک کند که قدرت تخریب آن بسیار بالا است. مهم‌ترین دلیلی که این سلاح را شورشی می‌نامند، قابلیت اختفا و حمل آسان آن، برد کوتاه آن، و نیز سرعت عمل در شلیک 5 فشنگ ساچمه‌ای است که با توجه به تعداد ساچمه‌های به کار رفته در هر فشنگ می‌تواند در یک نزاع یا شورش خیابانی تعداد زیادی از طرف مقابل را کشته یا زمینگیر کند.  کاربرد این سلاح آمریکایی در شورش‌ها و نزاع‌های خیابانی باعث شده نسبت به استفاده از این اسلحه در شورش‌های خیابانی یا به عبارتی، به خشونت کشاندن تجمعات حساسیت‌های زیادی بوجود آید. آبان‌ماه سال گذشته پس از بروز اعتراضات و ناآرامی‌های بنزینی در برخی نقاط کشور، گزارش‌های زیادی از شلیک‌های مشکوک در بین جمعیت و اصابت ساچمه به برخی تماشاگران و جمعیت ناظر حتی در خیابان‌ها و کوچه‌های فرعی منتشر شد.  همین موضوع نشان می‌دهد بررسی وارد شدن تعداد زیادی سلاح آمریکایی ساچمه‌ای به ایران باید به یکی از دستورکارهای نهادهای امنیتی و انتظامی تبدیل شود.   از سوی دیگر بر اساس گزارش نهادهای انتظامی و امنیتی، انبوه این شات‌گان‌ها در ترکیه تولید و با شیوه‌های مختلف روانه بازار ایران می‌شود. برخی گزارش‌های امنیتی هم می‌گوید دولت اردوغان از کنار سرمایه‌گذاری روی تولید و فروش این نوع اسلحه شورشی، به غیر از بحث تجارت، یک سیاست ایجاد ناامنی در میان همسایگان خود را دنبال می‌کند. کما‌اینکه حجم زیادی از این سلاح در اعتراضات سال گذشته عراق کشف و ضبط شد. برخی گزارش‌ها همچنین از صادرات گسترده این سلاح به لیبی و دادن آن به شورشیان نزدیک به باند اردوغان حکایت می‌کند.  به هر حال، در کنار موضوع برخورد قاطع و بدون ملاحظه با اشرار، باید نسبت به توزیع و فروش گسترده سلاح‌های گرم بویژه سلاح‌های ساچمه‌ای سبک و قابل حمل نیز تأمل بیشتری شود. کما‌‌اینکه استفاده مکرر اوباش و اشرار از این سلاح‌های گرم در خیابان‌ها می‌تواند نوک کوه یخی باشد که خدای ناکرده امنیت همه مردم را مورد هدف قرار داده باشد.