چنبره 47 درصدی مخابرات بر اینترنت ثابت

عبدالهی – 47 درصد بازار اینترنت ثابت ایران در اختیار شرکت مخابرات است و 11 شرکت دیگر فقط 53 درصد سهم این بازار را در اختیار دارند. این آمار از نگاه برخی کارشناسان حوزه فناوری یعنی انحصار مخابرات در بستر اینترنت ثابت؛ اما معاون شرکت مخابرات چنین چیزی را قبول ندارد.سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در تازه ترین گزارش خود، وضعیت ارائه خدمات اینترنتی در کشور را تشریح کرد که بخش مهمی از آن به سهم اپراتورهای اینترنت ثابت و سیار مربوط است: اپراتورهای ثابت: مخابرات ایران 47 درصد، ایرانسل (TD-LTE) 10 درصد، شاتل 9درصد، آسیاتک 8 درصد، شرکت های سروکو  5 درصد، پارس آنلاین 4 درصد، مبین نت (TD-LTE) 3 درصد، صبانت 3درصد، شرکت پیشگامان توسعه ارتباطات 3 درصد، های وب 2 درصد، فن آوا 2 درصد، رهام داتک 2 درصد. اپراتورهای سیار: همراه اول 50 درصد، ایرانسل 46 درصد، رایتل 4 درصد اعداد این گزارش به خوبی نشان می دهد که حدود 50 درصد بازار اینترنت ثابت ایران در اختیار شرکت مخابرات است و دومین رقیب با اختلاف فاحش، 10 درصد آن را تصاحب کرده است. انحصار فیبر نوری شکسته می شود؟ نکته قابل توجه دیگر در این گزارش، وضعیت ارائه اینترنت بر بستر فیبر نوری است، بستری که تفاوت های قابل توجهی با اینترنت های پرسرعت معمول (ADSL و VDSL) دارد اما نه تنها بسیاری از کاربران از آن بی خبرند بلکه شرکت مخابرات به عنوان تنها ارائه دهنده این سرویس هم تمایلی به بازاریابی و افزایش مشترکان اینترنت فیبر نوری ندارد. طی سال های گذشته شرکت های خصوصی ارائه دهنده خدمات اینترنتی، بارها به این انحصار شرکت مخابرات انتقاد کرده اند. خروجی این انتقادها اتفاق اردیبهشت ماه بود: «عقد قرارداد یکی از شرکت های خصوصی با شرکت مخابرات برای ارائه سرویس فیبر نوری». البته اول آبان ماه امسال هم «آذری جهرمی» وزیر ارتباطات در این باره توضیح داد و گفت: «انحصار مخابرات در ارائه خدمات شکسته شده، هر کجا مخابرات امکانات دارد،‌ شرکت های دیگر هم قادر به ارائه خدمات خواهند بود و قرارداد سایر شرکت‌ها هم در دست تبادل است». با این حال گزارش شش ماهه امسال نشان می دهد هم اکنون مجموع مشترکان فیبر نوری (FTTX) در کل کشور فقط 117 هزار و 903 مشترک است که همگی مربوط به شرکت مخابرات است. البته یکی از شرکت های خصوصی هم 301 مشترک فیبر نوری دارد که به نظر می رسد مربوط به اجرای یک پروژه خصوصی یا خدمات دهی به یک مرکز خاص باشد. این که چرا همچنان بخش عمده سرویس اینترنت ثابت در کشور در انحصار شرکت مخابرات است، سوالی است که در گفت و گو با معاون این شرکت مطرح می کنیم. «داوود زارعیان» معاون امور مشتریان شرکت مخابرات در گفت و گو با خراسان می گوید: «ایجاد بستر تلفن ثابت و واگذاری خط تلفن هزینه بر است و به جز شرکت مخابرات، شرکت دیگری حاضر به سرمایه گذاری در این حوزه نیست. با وجود مجوز دولت، هیچ کدام از شرکت های دیگر حاضر نشده اند در این حوزه سرمایه گذاری کنند. به عنوان مثال در روستاها بیش از 95 درصد اینترنت ارائه شده مربوط به شرکت مخابرات است یا در شهر های بزرگ کشور، حضور مخابرات در مناطق برخوردار کم رنگ تر و در مناطق کم برخوردار بیشتر است». زارعیان ادامه می دهد: «شرکت های دیگر هرگز نخواسته اند در جایی سرمایه گذاری کنند که هزینه بر است بلکه همیشه به دنبال این بوده اند که از بسترهای آماده شرکت مخابرات برای ارائه سرویس های اینترنتی خودشان استفاده کنند». انحصاری در حوزه فیبر نوری نداریم موضوع مهم دیگر، انتقاد شرکت های خصوصی به انحصار شرکت مخابرات در حوزه فیبر نوری است اما زارعیان وجود چنین چیزی را تکذیب می کند و می گوید: «ایجاد بستر فیبر نوری سرمایه گذاری زیادی می خواهد که کسی حاضر به انجام آن نیست. حتی چند اپراتور برای انجام این کار اقدام کردند اما خیلی زود کنار کشیدند». وی ادامه می دهد: «هم اکنون امکان استفاده شرکت های خصوصی از بستر فیبر نوری مخابرات فراهم شده است و ما هم محدودیت و انحصاری قائل نیستیم». زارعیان درباره این که چرا بعد از چند سال، تعداد مشترکان فیبر نوری در کل کشور فقط حدود 117 هزار مشترک است هم می گوید: «کشور ما خیلی دیر وارد عرصه سرویس های فیبر نوری شده اما پیش بینی می کنیم طی سال های آینده تمایل مردم به استفاده از این سرویس افزایش یابد».        تحلیل کارشناسان چیست  ؟ اما تحلیل «زومیت» سایت معتبر در حوزه آی تی این است که شرکت مخابرات تا کنون تمایل چندانی به همکاری با دیگر شرکت های ارائه دهنده خدمات اینترنتی نداشته و حالا به دلایل اقتصادی ناگزیر به این همکاری شده است. بر اساس این خبرها شرکت مخابرات برای بازسازی شبکه های قدیمی خود به بیش از چهار هزار  میلیارد تومان سرمایه نیاز دارد و بهترین راه حل برای تامین این اعتبار، مشارکت دادن دیگر شرکت های خصوصی ارائه دهنده خدمات اینترنتی است.