روزنامه ابتکار
1399/08/25
چرا مسئولان، نمایش را نمیبینند؟ سرنوشت نامعلوم تئاتر و اهالی آن
گروه فرهنگ و هنر – تقریبا 9 ماه از شیوع کرونا در کشور می‌گذرد و هنر، خصوصا تئاتر، یکی از قربانیان بی‌تدبیری مدیران در این عرصه شده است. تصمیم‌های عجیب مدیران فرهنگی کشور کار را به جایی رسانده که نفس تئاتر به شماره افتاده است.اسفندماه شیوع کرونا در کشور تایید شد و اولین قربانی‌هایش هم فعالیت‌های فرهنگی و هنری بود، چراکه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اعلام کرد برای پیشگیری از شیوع بیشتر این ویروس تمامی فعالیت‌های فرهنگی و هنری را تا اطلاع ثانوی تعلیق هستند. این تعطیلی اجباری حدودا 4 ماه طول کشید. درآمد تمامی زنجیره مرتبط با تئاتر در این مدت به صفر رسید.
از اوایل تیرماه با اجازه ستاد ملی مبارزه با کرونا قرار بر آن شد که سالن‌های تئاتر بتوانند ضمن رعایت کلیه پروتکل‌های بهداشتی، با نیمی از ظرفیت کارشان را از سر بگیرند اما حالا پس از گذشت 4 ماه تعطیلی جلب اعتماد مخاطب برای حضور در سالن‌ها دیگر به آسانی گذشته نبود. با وجود آنکه شرایط بهداشتی در سالن‌های نمایش بسیار بهتر از کافه‌ها، رستوران‌ها و وسایل حمل و نقل عمومی بود، اما مردم همچنان رقبت چندانی برای دیدن حضوری تئاتر نداشتند.
با اطلاع‌رسانی‌ها و آگاه‌سازی‌های بسیار کم‌کم سالن‌های تئاتر توانستند دوباره مخاطب را به سوی خود بکشانند اما تعطیلی چندباره دیگر نمی‌توانست اعتماد دوباره را به مخاطب برگرداند. حالا هم که پس از تصمیم عجیب وزارت ارشاد، سالن‌های نمایش که معمولا کارشان را از 5 و 6 عصر آغاز می‌کردند باید مانند ادارات و دیگر مشاغل تنها تا ساعت 18 فعالیت کنند! تصمیمی که انتقادهای بسیاری را در پی داشت.
حالا دیگر صدای تمامی افراد موثر در زنجیره تئاتر درآمده است. گویا کسی آن‌ها را نمی‌بیند، انگار که تئاتر و نمایش شغل نیست و افراد از سر تفنن در آن مشغول به کارند و درآمد اصلی‌شان از منبع دیگری تامین میشود! اصغر همت، بازیگر باسابقه تئاتر مشغول بازی در نمایش «تنها خرچنگ خانگی لای ملافه‌ها لانه می‌کند اتللو» بود که با همه گیری کرونا، اطلاعیه تعطیلی تئاتر و سینما منتشر شد. او با ابراز تاسف از وضعیت هنرمندان این دو رشته در دوران کرونایی می‌گوید: نزدیک به ۹ ماه از شیوع کرونا می‌گذرد و خوب است مدیران فرهنگی و هنری کلاه خود را قاضی کنند که در این مدت برای انجام مسئولیت خود چه کرده‌اند!
این بازیگر باسابقه ادامه می‌دهد: در این شرایط طبیعتا عمده تصمیم‌ها از جانب ستاد ملی مقابله کرونا گرفته میشود ولی بدیهی است که اعضای حاضر در این ستاد برای تصمیم‌گیری در شاخه‌های مختلف، تخصص ندارند. به همین دلیل گاه تصمیماتی می‌گیرند که اجرانشدنی است مانند مصوباتی که در این مدت درباره تئاتر و سینما داشته‌اند.
همت موارد مندرج در ابلاغیه جدید وزارت ارشاد را که بر اساس آن فعالیت تئاتر و سینما از ساعت ۱۰ صبح تا ۶ عصر مجاز است مضحک توصیف می‌کند و می‌گوید: آیا این راهکاری برای بازگشایی تئاتر است؟ در این بازه زمانی و آن هم در رده کارهای غیرضروری؟! به نظر می‌رسد این تصمیم غیرکارشناسانه، برای شانه خالی کردن از بار مسئولیتی است که در برابر جامعه هنری دارند و فقط می‌خواهند جامعه مطالبه‌گر تئاتر را از سر خود باز کنند. اهالی تئاتر هم مانند اکثریت قریب به اتفاق مردم روزگار سختی را سپری می‌کنند و دولت باید فکری به حال معیشت اسف‌بار آنان کند.
از سوی دیگر سالن‌های تئاتر خصوصی هم که تامین تمامی هزینه‌ها بر عهده خودشان است هم حالا کم‌کم در آستانه ورشکستگی قرار گرفته‌اند. محمد دشت‌گلی، مدیر تماشاخانه شهرزاد، درباره روزهای پُر رونق این مجموعه گفت: تا پیش ار کرونا، ما با داشتن سه سالن و بیش از ۷۰۰ صندلی، هر شب شاهد اجرای شش تا هشت سانس اجرا بودیم که به طور میانگین، ۱۵۰۰ بلیت می‌فروختیم. به همراه دیگر سالن‌های خصوصی، بار اصلی تئاتر را به دوش می‌کشیدم که آمارش، مایه فخرفروشی و مباهات اداره‌کل هنرهای نمایشی و وزارت ارشاد بود و بارها در بوق و کرنا کردند که در تهران، بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ نمایش هر شب روی صحنه می‌رود.
او ادامه داد: در چند سال گذشته، سالن‌های خصوصی بدون آنکه یک ریال از دولت کمک بگیرند، برای صدها نفر به‌طور مستقیم و برای هزاران نفر به‌طور غیر مستقیم، اشتغال ایجاد کردند و فضایی فرهنگی را در پایتخت شکل دادند. ولی الان که ویروس کرونا به‌جان‌شان افتاده است، مسوولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و اداره هنرهای نمایشی، حتی به عیادت‌شان نمی‌آیند.
دشت‌گلی توضیح می‌دهد: تماشاخانه شهرزاد، الان ماهی ۴۰۰ میلیون تومان هزینه اجاره، قبوض، پرسنل و ... دارد. یعنی در ۹ ماه گذشته، ما ۳ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان زیان قطعی داشته‌ایم. ولی اداره‌کل هنرهای نمایشی در این مدت، تنها ۴۰ میلیون تومان کمک کرده؛ یعنی حدود یک درصد از زیان ما را پوشش داده است که بیشتر به شوخی می‌ماند.
مدیر تماشاخانه شهرزاد، در ادامه چند سوال طرح کرد و پرسید: وزارت ارشادی که همیشه به تعداد اجراهای تئاتر در تهران می‌بالید، الان کجاست؟ چه کمکی به تماشاخانه‌های خصوصی کرده است؟ اگر الان به کمک این بسترسازی که بخش خصوصی کرده است، نیاید، کِی می‌خواهد بیاید؟
او تاکید کرد: الان تئاتر مستقل اعلام تعطیلی کرده است. آقایان می‌دانند اگر سالنی بمیرد، گریه و زاری مسوولان بر گورش، دیگر سودی نخواهد داشت. الان باید به عیادت این بیمار در حال مرگ بیایند و آن را ویزیت کنند، چون چند روز دیگر، نوش‌دارو پس از مرگ سهراب خواهد شد.
دشت‌گلی با اشاره به این‌که خودش سال‌ها در اداره‌کل هنرهای نمایشی شاغل و مدیر بوده است، پیشنهاد داد: بودجه تئاتر، در سال ۹۹ دست‌کم ۳۰ میلیارد تومان است که باید صرف تولید، پژوهش و برگزاری جشنواره‌ها شود. با توجه به تعطیلی بسیاری از امور محوله به مرکز هنرهای نمایشی به سبب همه‌گیری کرونا، بخشی عمده از این بودجه، باید برای جبران هزینه‌های بخش خصوصی و هنرمندان بیکار شده صرف شود تا خانواده تئاتر بتواند به سلامت از تخت بیماری بلند شود.
او تاکید کرد: مسئولان باید اهم و مهم کنند. معاونت هنری که شامل مد و لباس، هنرهای تجسمی، آموزش، موسیقی و تئاتر میشود، باید دست به انتخاب بزند و بودجه را به سمتی بفرستد که نیاز بیشتری دارد. مطمئن باشید اگر از اعتبارات درست استفاده شود، از محل صرفه‌جویی‌ها، می‌توان مرهمی برای زخم سالن‌های خصوصی یافت.
حالا باید دید آیا گوش مسئولان صدای گله اهالی تئاتر را می‌شنود یا همچنان تصمیم‌های محیرالعقول در وزارت ارشاد گرفته میشود و سرنوشت تئاتر به دست اما و اگرها می‌افتد؟
سایر اخبار این روزنامه
واکنش وزیر بهداشت به شایعه استعفایش
بر سر عهد و پیمان خود با مردم هستم
ژوبین صفاری
لزوم آتش بس موقت بین دولت و مردم
حسن روحانی:
از اول آذر محدودیت های جدید و بیشتری اعمال می شود
چرا مسئولان، نمایش را نمیبینند؟
سرنوشت نامعلوم تئاتر و اهالی آن
افزایش محسوس فروشندگان در بازار مسکن
معاملات ملک تغییر فاز داد
مانیفست جریان اصلاحات به انتخاب رئیس جمهوری آینده می رسد؟
گزینه های رو میز اصلاح‌طلبان برای ۱۴۰۰
نایب رئیس مجلس اعلام کرد
جزئیاتی از مصادیق اخلال در نظام اقتصادی کشور از طریق بورس
آیا بازگشت به برجام و رفع تحریم‌ها نقطه آغاز است؟!
قدمی که جو بایدن باید بردارد
رهبر انقلاب درگذشت حجت‌الاسلام جواد اژه‌ای را تسلیت گفتند
وزارت امور خارجه ادعای ترور یک مقام گروه تروریستی القاعده در ایران را پاسخ داد
سناریوپردازی های هالیوودی از یک ترور
واکنش وزیر بهداشت به شایعه استعفایش
بر سر عهد و پیمان خود با مردم هستم
جهان در خطر بیشتری قرار می گیرد؟
اروپا، درگیر دو ویروس مرگبار
عضو پیشین مجمع تشخیص مصلحت نظام:
اصولگرایان بگویند در کدام مذاکره موفق بوده‌اند
