شوخی معاون رئیس‌جمهوری با خودروسازی یا مانور انتخاباتی!؟

آفتاب یزد- گروه اقتصادی: عصر روز گذشته خبر ملاقات سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری با علیرضا رزم حسینی وزیر صمت و علی‌آقا محمدی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام روی خروجی خبرگزاری‌ها قرار گرفت که در آن وی مدعی شد: «به‌دنبال طراحی خودروهای پیشرفته و ارزان قیمت با استفاده از ظرفیت‌های داخلی در کشور هستیم.»
وی در این دیدار با ادعای اینکه ایجاد نوآوری با استفاده از طراحی‌های داخلی بیشتر خواهد شد و به همین لحاظ در طرح تولید خودروی ارزان قیمت و مدرن بر روی طراحی داخلی با استفاده از ظرفیت‌های داخل کشور تاکید داریم گفته است: «اگر طراحی دست خودمان باشد، خلق خودرو خواهیم کرد. از کپی‌کاری در حوزه خودرو و مونتاژ باید بیرون بیاییم و به سمت خلق خودرو با استفاده از طراحی نیروهای متخصص کشورمان و نخبگان
حرکت کنیم.»
معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری در ادامه با تاکید بر اینکه آینده صنعت خودرو در هوشمند‌سازی است، بیان کرد: کشور ما نیز در آینده باید به سمت تولید خودروهای هوشمند و برقی برود تا از این موضوع عقب نمانیم که این مهم را نیز در دستور کار داریم.


در خصوص اظهارات وی از دو منظر می‌توان به موضوع نگریست. نخست انگیزه تبلیغاتی این ادعا و دوم توانایی فنی و سیاست‌های حاکم بر بازار خودروی ایران.
رضا قراخانلو، تحلیلگر اخبار اقتصادی در گفتگو با «آفتاب یزد» در خصوص این دست مواضع آن هم در واپسین ماه‌های حکمرانی دولت حسن روحانی بر قوه مجریه می‌گوید: در این زمینه فارغ از جنبه‌های فنی چنین امکانی که باید کارشناسان صنعت خودرو پاسخگوی پرسش شما باشند، می‌توان آن را اینگونه استدلال کرد که به دلیل وجود زمزمه‌هایی مبنی بر انگیزه کاندیداتوری سورنا ستاری برای انتخابات ریاست جمهوری 1400 و سابقه‌ای مانند اینکه جوان‌ترین عضو کابینه روحانی پیش از معرفی آذری جهرمی به عنوان وزیر در کابینه دوازدهم بود و به این موضع شهرت دارد که نگاه جدی و مخالفت سرسختانه با اقتصاد مبتنی بر منابع نفتی و خام فروشی دارد به نوعی زمینه‌سازی برای تهیه فکت‌های تبلیغاتی برای انتخابات ریاست جمهوری پیش رو است.
وی با بیان اینکه به طور قطع مواضع و انگیزه معاون رئیس جمهوری در حوزه علمی و فناوری قابل تحسین است می‌افزاید: اما در بعد اقتصادی به نظر نمی‌رسد درجا زدن صنعت خودروی ایران و تداوم تولید آن با زیان دیدگی بالا و اخذ هزینه بقای آنها از جیب ملت اقدام اقتصادی و عاقلانه بوده باشد که وی چند ماه مانده به پایان اختیارات دولت بتواند حتی فرصت طراحی پلتفورم‌های مدنظر را داشته باشد. کما اینکه نبود هیچ مزیت تولیدات کنونی داخلی در فضای بدون رقابت با خودروهای ممتاز خارجی چنین احتمالی را نیز از نظرها دور نگه خواهد داشت و حتی خوشبین‌ترین افراد هم به آن وقعی نخواهند نهاد.
وی با بیان اینکه سیاست‌های خودرویی در ایران هم متاثر از سیاست‌های اقتصاد کلان ما از درد بی‌برنامگی و سوءمدیریت شرکت‌های خصولتی و دولتی رنج می‌برد، می‌افزاید: در واقع امروز اقتصاد ما هیچ چشم انداز روشنی را برای خود ترسیم نکرده و نمی‌بیند و همانطور که برنامه چشم انداز 1404 با اهداف ادعا شده قبلی در تعارض آشکار مانده است، این دست ادعاها هم هیچ مبنای کارشناسی و واقع‌بینانه ندارد. به بیان دیگر این اخبار جنبه مخابره شده روابط عمومی وزارت صمت برای خروج از گزاره فشارهای گاه و بی‌گاه برخی رسانه‌ها یا نمایندگان مجلس بوده است که در مورد دوم
نیز پس از بازدید اعضای کمیسیون صنایع مجلس از ایران خودرو، تا امروز هیچ تذکر یا برنامه جدی مشاهده و مخابره نشده است!
بابک صحرایی، کارشناس خودرو نیز در خصوص اظهارات معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری مبنی بر اینکه به دنبال طراحی خودروهای پیشرفته و ارزان قیمت با استفاده از ظرفیت‌های داخلی کشور هستیم به خبرنگار «آفتاب یزد» می‌گوید: در پاسخ به این ادعا باید در درجه اول وزیر صمت تکلیف موتور خودروی «شاهین» را مشخص کند که پس از تحریم از سوی «برلیانس»، موتور یک و نیم لیتری «تیبا» را 8 سوپاپ توربو کردند و ما هنوز توان تولید یک موتور مناسب را نداشته ایم.
وی با بیان اینکه به نظر من این دست اظهارات فقط جنبه تبلیغاتی دارد که هنگام تحت فشار قرار گرفتن رسانه‌ها مبنی بر اینکه در این صنعت کاری نشده است مطرح می‌شود اظهار می‌کند: شاید برنامه داشته باشند، اما اینکه چطور آن را عملیاتی و محقق کنند نیز مهم‌ترین قسمت مسئله است. در واقع اعلام آرزوها و رویاها بدون وجود یک نقشه راه و عملیاتی توسعه گرا و رویکرد تکنولوژیک و پیشرفته به صنعت خودرو راه نجات از وضعیت کنونی نیست.
کما اینکه امروز یک مرکز تحقیقات موتورسازی در کشور وجود دارد، اما خروجی آن در واقع «هیچ» بوده است!
صحرایی با بیان اینکه این ادعاها فقط عوام زدگی است تصریح می‌کند: برای تولید خودروی هوشمند باید عزم تکنولوژیکی و صنعتی شدن نزد تمام عوامل اجرایی و سیاستگذار خودرو در کشور وجود داشته باشد و اینگونه نیست که صرف یک ادعا موجب هوشمندی خودروهای تولیدی شود که فاقد حداقل ویژگی‌های امتیاز‌آور نیز هستند و در بازار بدون رقابت داخلی هم با زیان ادامه حیات می‌دهند. در واقع ایران خودرو و سایپا هم به مانند شرکت ارج و مانند آن هستند با این تفاوت که این دو شرکت دولتی، عزیزدردانه دولت هستند و با بودجه دریافتی به هر قیمت ممکن در موضع ادعای تولید قرار دارند.
وی با یادآوری اینکه 5 سال پیش نیز ایران خودرو برنامه‌ای را تدارک دید و مدعی شد قصد دارد رانا، سمند و دنا را برقی و هیبریدی کند، اما تا به امروز چنین ادعایی جامه عمل پوشانده نشده است، می‌گوید: تا زمانی که هنوز ما دانش طراحی و پلتفورم را نداریم و معایب آن را اصلاح نمی‌کنیم این دست ادعاها شاید دیگر سوژه تبلیغاتی هم نتواند باشد چرا که برای همگان آشکار است که صنعت خودروی ایران از چنین انگیزه و بستر مدیریتی بسیار فاصله دارد.