روزنامه شرق
1399/09/25
تأثیر متضاد کرونای یک‌ساله بر دو اقتصاد برتر
تأثیر متضاد کرونای یک‌ساله بر دو اقتصاد برتر محمدحسین عمادی یک سال از ظهور ویروس کرونا در شهر ووهان چین می‌گذرد؛ سالی که با تلخ‌کامی و شوک عالمگیر آغاز شد. با مروری بر تحولات پرفراز و نشیب یک سال گذشته شگفتی‌های فراوانی را از آغاز تا سرانجام آن می‌توان شاهد بود. بسیاری از هنجارها و پیش‌داوری‌هایی که نه‌تنها جامه عمل به خود نپوشید، بلکه نتایج و آثاری کاملا معکوس بر جای گذاشت. باورهای دیرینه‌ای که دگرگون و برآوردهایی که با خطای آشکار روبه‌رو شد. عمق، سرعت و وسعت تأثیرگذاری کرونا بر ابعاد سلامت، اقتصاد و معیشت انسان‌ها در گستره زمین به حدی بوده که داوری آن را باید به آیندگان واگذار کرد. یکی از آثار این زلزله عظیم را باید در عرصه تحول در رتبه‌بندی کشورهای جهان و در زمینه تغییرات در سرنوشت جغرافیای سیاسی جهان مشاهده کرد. به گمان بسیاری ازصاحب‌نظران جهان، آنچه شوک کرونا نام گرفته است، عملا باعث تشدید تحولات جهان شده و سرعت تغییرات در واحد زمان را به‌شدت افزوده و لاجرم آینده دور را به حال نزدیک‌تر کرده است.یکی از پدیده‌ها و شگفتی‌های تحولات یک سال اخیر بی‌شک تغییر شگرف در عملکرد و داوری جهان نسبت به کارکرد و لاجرم درجایگاه دو اقتصاد برتر جهان یعنی کشور آمریکا و چین در عرصه تحولات جهانی است. سال میلادی جاری که با آتش جنگ تجاری آمریکا علیه چین آغاز شده بود، با زلزله ظهور کرونا در کشور چین همراه شد به‌نحوی که عملا تعطیلات سال نو چینی بزرگ‌ترین جابه‌جایی بشر در دومین اقتصاد جهان را متوقف کرده و اقتصاد چین را با بزرگ‌ترین شوک در سه دهه گذشته روبه‌رو کرد. آشفتگی و عدم انسجام در شناسایی و کنترل انتشار ویروس در شهر ووهان سیستم به‌شدت متمرکز حاکمیت چین را از یک سو و جامعه جهانی را از سوی دیگر با بهت روبه‌رو کرد. در آغاز سال ۲۰۲۰ تصور می‌شد این بیماری فراگیر موجب زمین‌خوردن چین و بحران اعتمادبه‌نفس ناشی از ناتوانی در برابر این پاندمی شود و در کنار جنگ تجاری با آمریکا، چین را به زانو درآورد. اما در کمتر از سه ماه همراه با انتشار ویروس به سراسر جهان، میدان مقایسه عملکرد دولت‌ها برای جهانیان گشوده شد و آمار مبتلایان و کشته‌شدگان این بیماری به داغ‌ترین خبر و اصلی‌ترین شاخص مقایسه ابتلا و رتبه‌بندی موفقیت بین دولت‌ها و ملت‌ها تبدیل شد.با اوج‌گرفتن سرسام‌آور این بیماری در ایالات متحده موضوع به‌شدت سیاسی شد و با توجه به تأثیر فراوان این بیماری بر شاخص‌های اقتصادی و در راه‌بودن انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا، مقایسه نظام مدیریت بیماری، کنش نظام سیاسی و رفتار فردی سیاست‌مداران نیز زیر ذره‌بین مردم و رسانه‌ها قرار گرفت. در صحنه عمل نیز این ویروس کرونا (که او آن را ویروس چینی می‌خواند) بود که نه‌تنها شخص رئیس‌جمهور را مبتلا کرد، بلکه نتیجه انتخابات آمریکا را رقم زد.بسیاری از صاحب‌نظران معتقدند که رقیب اصلی ترامپ در این انتخابات ویروس عالمگیر کرونا بود و نه حزب دموکرات. آنها معتقدند که باخت ترامپ در انتخابات اخیر نه در قبال بایدن بلکه در مقابل کرونا و اثرات و عواقب آن بود. بی‌شک ترامپ و ستاد انتخاباتی او قبل از هرکس و بیش از یک سال قبل می‌دانستند که رقیب اصلی و نهایی او در انتخابات بایدن خواهد بود و به همین دلیل با استعانت از دولت اوکراین به دنبال حذف او از میدان انتخابات بود که نهایتا به غائله استیضاح انجامید، اما از ابتدای ظهور ویروس ناشناخته کووید۱۹ اهمیت و نقش تعیین‌کننده آن را نشناخته و نمی‌دانست که ممکن است بازی نهایی را به او ببازد.بی‌شک ویروس کرونا تمامی معادلات و پیش‌بینی‌های ترامپ در بهبود چهره اقتصاد این کشور را به هم ریخت و بسیاری از وعده‌های او را نقش بر آب کرد. در کمتر از یک سال بیش از 250 هزار نفر از مردم آمریکا قربانی کرد و میلیون‌ها نفر را به بستر بیماری کشاند و مهم‌تر آنکه شیوه نگرش و مدیریت او در مواجهه با این بیماری را به زیر سؤال برد. برگ برنده ترامپ در قیاس با دیگر کاندیدهای ریاست‌جمهوری وفای به عهد و برآورده‌کردن قول‌هایی بود که به حامیان خود داده بود اعم از افزایش حداقل دستمزد و افزایش فرصت‌های شغلی و جلوگیری از موج مهاجران حتی ازطریق ساختن دیوار مرزی با مکزیک یا رونق صنعت انرژی‌های فسیلی به بهای بیرون‌آمدن از معاهده پاریس بود. تمامی پیش‌بینی‌ها و نظرسنجی‌های انجام‌شده یک سال قبل از شروع کارزار انتخاباتی هم نشان‌دهنده محبوبیت او درمیان حامیان و احتمال قوی انتخاب مجدد او بود. با شروع سریع و شیوع ویروس کرونا در آمریکا و هم‌زمان با ظهور رکود اقتصادی و افت شاخص‌های اشتغال و درآمد رقبای سیاسی وی از حزب دموکرات، کرونا و اثرات آن را به اصلی‌ترین نقطه ضعف او تبدیل کرده و مواجهه او با ویروس کرونا را به تمسخر گرفتند.شکست ترامپ در مواجهه با کرونا و درکارزار انتخاباتی نه‌تنها شکست شعار معروف او برای بازگرداندن شکوه و عظمت به آمریکا بود بلکه شکست هژمونی و برتری آمریکا بود. شکستی که نه‌تنها در صندوق آرا بلکه در صحنه جهانی با به پایین‌کشیده‌شدن رؤیای آمریکایی در نزد جهانیان بود. شکسته‌شدن طلسم برتری قدرت مدیریت در مواجهه با یک ویروس و بروز شکنندگی اقتصاد و زوال ارزش‌های انسانی و عدالت در برخورداری از حق حیات و سلامت شهروندان.به گفته وزیر خارجه اسبق آلمان (یوشکا فیشر)، سال ۲۰۲۰ نه‌تنها پایانی بر تصدی شرم‌آور دونالد ترامپ خواهد بود، بلکه آن را باید سال پیروزی چین در کنترل کرونا و تقویت جایگاه چین در آسیا و جهان نامید. به گفته او، جایگاه چین در پایان سال۲۰۲۰ در تمام زمینه‌ها بهتر از قبل به نظر می‌آید. شکست‌های چین در شروع بحرانی پاندمی، به‌ویژه در درون چین، هم‌اکنون فراموش شده است. دیگر ردی از بی‌اعتمادی به توانایی نظام سیاسی چین و رهبران آن دیده نمی‌شود. دولت تک‌حزبی چین به‌سرعت و با ابزارهای بنیادین توانست کووید۱۹ را مهار کند و با داشتن چشم‌انداز روشن توانایی برگشت کامل به زندگی طبیعی اقتصاد کشور به حالت عادی را دارد. در جنگ تجاری با ایالات‌متحده امتیاز ناچیزی داده است و با تکیه بر شرایط خاص کرونا نیز از اجرای کامل آن نیز سرپیچی خواهد کرد. چین بحران هنگ‌کنگ را در جو خبری کرونا کنترل کرده و با کمترین هزینه امنیت آن را در قبال دموکراسی‌خواهان حفظ کرد.در سال گذشته نیز پس از خروج آمریکا از پیمان ترانس‌پاسیفیک، چین توافق جامع همکاری منطقه‌ای اقتصادی را جایگزین آن کرد؛ یعنی بازار بزرگ چین را به همتایان خود در نشست ملت‌های آسیایی جنوب شرق از اندونزی، سنگاپور و ویتنام گرفته تا متحدان ایالات متحده همچون ژاپن، کره‌جنوبی، استرالیا و زلاندنو پیشنهاد داد که در بلندمدت بهترین جایگاه برای سلطه اقتصادی و تجاری چین در منطقه خواهد بود. در سال میلادی جاری که بیشترین تأثیر کرونا بر اقتصاد جهان بوده اقتصاد چین شاهد سه درصد رشد مثبت اقتصادی است؛ این درحالی است که اقتصاد هر دو سوی آتلانتیک شاهد حداقل پنج درصد رشد منفی اقتصادی هستند و این به‌معنای هشت درصد تفاوت در قدر مطلق تفاوت رشد اقتصادی چین و دنیای غرب است.
هرچند ظهور کرونا در ووهان در سال ۲۰۲۰ با تلخ‌ترین شکل ممکن برای چین آغاز شد، اما معدل دستاوردهای آن پس از یک سال در مقایسه با برآوردهای اولیه با کامی شیرین برای آنها به پایان رسید. شاید درک این شیرینی را باید در مضمون دو ضرب‌المثل چینی یافت که می‌گوید: میزان موفقیت شما را ضعف رقبا تعیین می‌کند و آنچه میزان شیرینی واقعی را تعیین می‌کند مقایسه با تلخی قبل از آن است!
سایر اخبار این روزنامه
وقت‌کشی اصولگرایان در بررسی FATF
در استراتژی ترکیه ایران مهم‌ترین رقیب است
نمی‌گذاریم پایان تحریم را به تأخیر بیندازند
درخواست ۱۵۰۰ فعال‌سیاسی و اجتماعی برای تجدیدنظر
باید روش‌های نوین رسیدگی به پرونده‌های جنایی را بررسی کنیم
رونمایی از نهاد اجماع‌ساز اصلاح‌طلبان
درآمدهای انتزاعی نفت
نامزد حزبی با ۵ درصد آرا
عروسی ۷۰۰۰ دختربچه در بهار
روسيه، مظنون اصلي
تخریب بیرانوند در ۴۸ ساعت!
ادعای ارضی یا واکنش هیجانی اردوغان؟
لزوم توجه ایرانیان به تحولات قفقاز
تأثیر متضاد کرونای یک‌ساله بر دو اقتصاد برتر
