روزنامه ابتکار
1399/10/13
فلسفه انتخابات
هرچه به انتخابات نزدیک‌تر می‌شویم، انبوهی از اظهارنظرها پیرامون حضور، عدم مشارکت و چگونگی حضور در انتخابات پیش رو از سوی سیاست ورزان، صاحب منصبان، فعالاً و دلسوزان مطرح می شود. پربی‌راه نیست اگر گفته شود نوعی سردرگمی یا بلاتکلیفی میان حاشیه نشینان سیاسی درمورد چگونگی برخورد با انتخابات پیش رو وجود دارد. از اینرو، این موجز تلاش دارد تا تبیینی کلی و مختصر از چیستی و کارکرد پدیده انتخابات، به عنوان بستری به منظور خروج از بلاتکلیفی قضاوت و برخورد با انتخابات آتی ارائه کند.روی سخن به سوی سیاست‌ورزان و فعالاً صادق، اخلاق فهم و وطن دوست می باشد و نه فعالاً و سیاست ورزان سوداگر یا آن دسته از سیاست ورزان که اهداف غیر ملی را دنبال می کنند. در ادامه به دو پرسش، پاسخی کلی و مختصر داده میشود. انتخابات چیست؟ و کارکرد یا وظیفه انتخابات چیست؟
انتخابات چیست؟ همانگونه که می‌دانیم حکمرانی در طول تاریخ جوامع، زیست پویا و تکاملی داشته، دارد و خواهد داشت. بدین معنی که حکومت‌ها به عنوان تبلور اراده جمعی متناسب با نیازهای عینی انسان‌ها تکامل و بروزرسانی شده و خواهند شد. اینکه در سرتاسر تاریخ جوامع تکامل یا بروزرسانی حکمرانی (قدرت) به شیوه سخت (خشن) صورت گرفته است. اما عصر روشنگری در اروپا بستر نوع جدیدی از حکمرانی (دموکراسی) شد. صرف نظر از مضایا و معایب، برجسته ترین ویژگی دموکراسی، انتقال قدرت بدون خشونت بود و است. بدین معنی که شیوه حکمرانی دموکراسی برای اولین بار در تاریخ جوامع، انتقال قدرت را بدون توسل به خشونت ممکن کرد. به تعبیری در نظام های دموکراسی، خرد(سیاست، ترفند، صداقت و...) و نه شمشیر ابزار شیفتگان قدرت برای حکمرانی شد. بنابراین، به ساده ترین بیان پدیده انتخابات سازوکار کم هزینه و خردمندانه انتقال قدرت از طریق مراجعه به آرای شهروندان تحت حمایت حاکمیت می باشد. به عبارتی، دموکراسی از طریق سازوکار انتخابات، قدرت را از تملک اشخاص و گروهک ها به تملک اراده جمعی (ملی) در آورد.
مبنای حضور در انتخابات چیست؟
ذات انتخابات پرسیدن نظر مردم درمورد عملکرد، رفتار، اندیشه‌ها، طرح‌ها و اهداف مسئولان کشوری و شهری است و اگر شهروندان و رای‌دهندگان نتوانند نظر خود را در قالب انتخاب فرد یا کاندیدای مورد نظر بیان کنند، فلسفه انتخابات دچار تناقض میشود. در این صورت یا باید تعریف ذاتی انتخابات را که همان نظر‌خواهی مسئولان وقت از مردم در مورد عملکرد، اندیشه‌ها، طرح‌ها، اقدامات و رفتار خود است، تغییر دهند یا برای مدیریت کلان کشور تعریف جدید ارائه شود.
در انتخابات، مسئولان و سیاستمداران اهداف، اندیشه‌ها، رفتار و عملکردشان در طول تصدی جایگاه دولتی و اجرایی را در معرض نقد شهروندان قرار می‌دهند. از آنجا که مردم، مخاطبان و مفعولان مستقیم اندیشه‌ها، رفتار و عملکرد سیاستمداران رسمی کشور هستند، طبیعی است که رای‌دهندگان و شهروندان بخواهند بنا‌بر تاثیری که عملکرد مسئولان در طول دوران تصدی خود بر زندگی عینی و ملموس آن‌ها گذاشته است، رای دهند.
بر‌اساس نظر رای دهندگان که در نتایج انتخابات نمود یافته، مدیران و مسئولان کشور، عملکرد خود را که انعکاس‌دهنده اندیشه‌ها، اهداف، طرح‌ها، توانایی‌ها و قابلیت‌های‌شان است، تحلیل و ارزیابی می‌کنند. تحلیل و ارزیابی واقع‌بینانه از نتایج انتخابات همراه با درک واقع‌بینانه و کاربردی از اوضاع و احوال منطقه‌ای و جهانی، می‌تواند پایه و اساس سیاست‌های امیدوارکننده راهبردی کوتاه و بلند مدت کلان باشد.
اگر تبیین کلی و مختصر فوق از چیستی و کارکرد انتخابات کاربردی و عقلانی تصور شود، آنگاه، به منظور قضاوت و تصمیم گیری کاربردی و سودمند، ضروری است تا دلسوزان حاشیه نشین از خود بپرسند، چگونه می‌توانند از مسیر فرصت انتخابات، انبوه و انواع چالش‌های اجتماعی و ملی که بستر بی‌سابقه‌ترین دشواری‌ها در دوران معاصر برای شهروندان شده است را مدیریت، کنترل و حل و فصل کنند. به عنوان مثال، فرصت انتخابات می تواند بستری برای عقلانی کردن روابط خارجه، مدیریت بی‌نظمی‌های مالی (اقتصادی)، قانون‌مند کردن سلیقه‌ها، اراده‌ها، اهداف و تمایلات شخصی و جناحی و... در اختیار حاشیه‌نشینان دلسوز سرنوشت ایران قرار دهد؟
پدیده انتخابات سازوکار خردمندانه انتقال قدرت طبق نظر شهروندان (رای دهند گان) است. هدف انتخابات کارآمد و کم‌هزینه کردن مدیریت کلان از طریق کنار گذاشتن مدیران و جناح‌های ناکارآمد و دادن فرصت به جناح‌ها و افرادی که صادقانه می‌خواهند و می‌توانند انبوه چالش‌های فلج کننده را مدیریت کنند، است.
کوروش الماسی
سایر اخبار این روزنامه
چه آسیب‌هایی در انتظار اینفلوئنسرهای کودک است؟
کودکان کار «اینستاگرامی»!
محمدعلی وکیلی
تاریخ خود انتقام‌گراست!
ترامپ در روزهای آخر حضور خود بازی خطرناکی راه می‌اندازد؟
تحرکات مشکوک در منطقه و صبر راهبردی
پاسخ دیپلماتیک و نظامی به تحرکات منطقه‌ای آمریکا
برای هرگونه واکنش آماده ایم
سخنگوی سازمان غذا و دارو اقدامات ایران برای تامین واکسن کرونا را تشریح کرد
تولید مشترک واکسن کرونا با کوبا
«ابتکار» تبعات تصمیم جدید شورای رقابت را بررسی کرد
نخستین سالگرد شهادت حاج قاسم سلیمانی برگزار شد
یک سالگی معراج عشق
روحانی:
هر کس دولت را در جنگ اقتصادی تضعیف کند طرفدار آمریکاست
سردار قاآنی:
مسیر نیروی قدس و مقاومت با شیطنت‌های آمریکا تغییر نمی‌کند
سردار نقدی:
به واکسن‌های خارجی کرونا اعتماد ندارم
جنایت ایالات متحده در ترور سردار سلیمانی از منظر حقوق بین‌الملل
فلسفه انتخابات
